„Otvoreno nebo“ iznad Crne Gore

Trening letom iznad teritorije naše zemlje danas je u Podgorici završen praktični dio kursa za kontrolu naoružanja po „Open Skies“ sporazumu. Organizator kursa je „Regionalni centar za bezbjednosnu saradnju“ (RACVIAC), a domaćin Crna Gora. Trening misija obavljena je specijalnim avionom opremljenim kamerama za snimanje iz vazduha.

Praktični dio se ove godine, na poziv direktora Centra ambasadora Nikole Todorčevskog, održao u Crnoj Gori, pod pokroviteljstvom Njemačke, Mađarske i naše zemlje. Specijalnim nenaoružanim avionom, opremljenim širokougaonim optičkim instrumentima za snimanje (panoramska foto oprema), video kamerama, infra crvenim skenerima i određenim vrstama radara vršena su snimanja objekata na teritoriji naše zemlje.

„Crna Gora se pokazala kao dobar domaćin i potvrdila da  ima kadar koji može da učestvuje u „Open Skies“ misijama. Vaša zemlja je učinila sve da trening bude uspješan i imate kadar koji može u potpunosti da odgovori zahtjevima „Open Skies“ sporazuma“, izjavio je šef inspekcijskog tima major Zombori Ištvan.

 Učestvujući u misiji preleta avionom opremljenim za izviđanje i snimanje iz vazduha iznad svoje teritorije, Crna Gora dala je doprinos povećanju povjerenja. „Iz praktičnog ugla potpuno ste spremni da ravnopravno učestvujete u sličnim misijama“ ocijenio je predstavnik RACVIAC-a potpukovnik Zoltan Volođi.

Teorijski dio kursa je održan do 11. do 18. oktobra u RACVIAC centru u Zagrebu. Trinaest polaznika iz devet zemalja imali su priliku da slušaju predavanja i prođu kompletan teorijski dio obuke o načinu implementacije „Open Skies“ Sporazuma.

Sporazumom „Open Skies” utvrđen je okvir za posmatranje i snimanje teritorije država potpisnica iz vazduha na području od Vankuvera do Vladivostoka, čime se formiralo jedinstveno bezbjednosno područje koje se prostire izvan evropskih granica i obuhvata cijelu teriroriju Rusije i Sjeverne Amerike. Snimanje teritorije vrši se uz striktno poštovanje standarda. Dobijeni snimci koriste se u kontroli naoružanja gdje se mogu identifikovati sve promjene u snagama, sredstvima ili promjeni lokacije naoružanja. Sporazum je zapravo rezultat želje većine članica za unaprijeđenje povjerenja, stabilnosti i predvidljivosti vojnih aktivnosti, a posebno u oblasti kontrole naoružanja kao i u verifikacionim procesima iz ove oblasti.

U našem regionu potpisnice Sporazuma su: Bosna i Hercegovina, Slovenija i Hrvatska. Srbija je izvršila neophodne pripreme i realno je očekivati da će u bliskoj budućnosti podnijeti aplikaciju za članstvo u „Open Skies“. Iako Crna Gora nije potpisnica „Open Skies“ Sporazuma, do sada je imala zapažena angažovanja što je izuzetno pozitivno ocijenjeno u OEBS-u. Realizacijom ”Open Skies” misija,  Crna Gora daje još jednu potvrdu svog opredjeljenja, čime aktivno doprinosi širenju i jačanju mjera bezbjednosti i međusobnog povjerenja kako u regionu tako i u svijetu. Odsjek za kontrolu naoružanja i inspektori iz Vojske Crne Gore učestvovali su u četiri misije kao gosti inspektori u Njemačkim i Mađarskim inspekcijskim timovima, četiri pripadnika Vojske Crne Gore je završilo obuku po ovom sporazumu, a u 2009. godini  realizovali smo prvu trening misiju u Crnoj Gori.