Objašnjenje: Ministastvo zdravlja - kada se i u kom slučaju proglašava epidemija

Epidemija, po definiciji, podrazumijeva porast učestalosti obolijevanja, komplikacija ili smrti od zarazne bolesti, koji je veći od uobičajenog za određenu grupaciju stanovništva i određeni vremenski period .

Za neka oboljenja epidemija postoji  čak i onda kada oboli mali ili relativno mali broj ljudi (nekada su npr. dovoljna i dva međusobno povezana slučaja neke opasne zarazne bolesti da se registruje epidemija). 

Za epidemiju gripa, koga uobičajeno karakteriše masovno obolijevanje, na međunarodnom nivou je postignut dogovor  o definisanju  praga, odnosno nivoa stope obolijevanja, koji se zove epidemijski prag.  Za Crnu Goru on iznosi 100 osoba sa simptomima gripa koji se obrate ljekaru za pomoć, na 100.000 stanovnika, u toku jedne kalendraske nedjelje (tj. nedjeljna stopa obolijevanja tj.  incidencije od 100/100.000).

Tokom prethodne (druge kalendarske) nedjelje u Crnoj Gori je zabilježena intezivna uzlazna aktivnost gripa, ali nije dostignut epidemijski prag  na nivou države (nedjeljna stopa incidencije, tj. obolijevanja je iznosila nešto ispod 90/100.000). 

U vezi sa definisanjem epidemije gripa, potrebno je razlikovati pojmove PRIJAVLJIVANJE (ILI REGISTROVANJE)  epidemije  od  pojma  PROGLAŠAVANJE epidemije:

-         Prijava (registrovanje) epidemije gripa podrazumijeva prijavljivanje epidemije od strane  epidemiološke službe u momentu kada se dostigne epidemijski prag na određenoj teritoriji (na propisanom obrascu za prijavljivanje, uz navođenje opisa epidemije i preduzetih mjera prevencije i suzbijanja epidemije).  Na ovaj način se prijavljuje svaka epidemija,  bilo koje zarazne bolesti (tada kažemo da je na određenoj teritoriji registrovano javljanje bolesti u epidemijskoj formi).

-         Proglašenje epidemije se vrši samo u nekim situacijama,  i ono spada u dodatne mjere zaštite stanovništva od zaraznih bolesti.  Po Zakonu o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti  epidemiju neke bolesti proglašava Ministarstvo zdravlja, na predlog Instituta za javno zdravlje.  Proglašenje epidemije se ne vrši za bilo koju epidemiju, već  samo za one epidemije zaraznih bolesti koje su od većeg epidemiološkog značaja. “Epidemija od većeg epidemiološkog značaja označava masovnu pojavu teških oblika zaraznih bolesti i/ili smrti od zarazne bolesti, gdje postoji opasnost od nastanka težih ekonomskih i društvenih posledica,  ili  međunarodnog širenja bolesti”. 

Kod sezonskog gripa  (što se odnosi i na sezonski grip ove godine u svijetu do sada) nije uobičajeno da budu ugroženi životi velikog broja ljudi.  Zato se u vrijeme širenja sezonskog gripa,  na nivou svake države, zavisno od broja (stope) oboljelih, govori o postojanju epidemije onda, kada se dostigne definisani prag obolijevanja. Samo u slučaju da je u nekoj državi ugrožen veliki broj ljudskih života, izvršiće se proglašenje epidemije od strane nadležnog organa državne uprave za tu državu.  To znači da je moguće da se u Crnoj Gori u toku narednih nedjelja dostigne epidemijski prag, o čemu će javnost biti obaviještena, ali da to ne mora značiti i automastsko proglašavanje epidemije od strane ministrastva zdravlja (odluka o tome se donosi na osnovu sveobuhvatne procjene epidemiološke situacije).

Hoće li biti odlaganja početka školske godine?

Da li će doći do odlaganja početka školske godine zavisi od razvoja i procjene ozbiljnosti (težine) epidemiološke situacije, što podrazumijeva sagledavanje:

-         broja oboljelih, odnosno  stope  obolijevanja

-         težine kliničke slike oboljelih, odnosno broja hospitalizovanih sa težom kliničkom slikom

-         opterećenosti zdravstvenog sistema (priliva broja oboljelih u domove zdravlja I popunjenosti bolničkih kapaciteta), odnosno mogućnosti sistema da u realnom vremenu izađe u susret svim oboljelim na odgovarajući način, u zavisnosti od težine kliničke slike.

Sagledavanjem tih podataka, kao i stepena apsentizma učenika i nastavnog osoblja, donosiće se, u saradnji sa ministarstvom prosvete, odluka o eventualnom  odlaganju početka školske godine (ili eventualnom prekidanju nastave nakon  njenog otpočinjanja).