U cilju praćenja implementacije profesionalnog razvoja na nivou škole održano je savjetovanje sa koordinatorima A, B, C, D i E škola sa područja opština: Podgorica, Nikšić, Kolašin i Danilovgrad (14. novembra 2010, Zavod za školstvo, Podgorica), zatim Ulcinj (22. novembra 2010, OŠ „Boško Strugar", Ulcinj) i Bar (23. novembra 2010, OŠ „Jugoslavija", Bar). Savjetovanju u Podgorici prisustvovali su predstavnici četrdeset i jedne škole ( 44 učesnika), u Ulcinju predstavnici pet škola (15 učesnika) i u Baru predstavnici osam škola (27 učesnika). Savjetovanju u Baru prisustvovali su i direktori Lidija Raković (OŠ „Jugoslavija) i Zvonko Knežević (OŠ „Meksiko).
Teme savjetovanja bile su:
1. Realizacija PRNŠ-a u protekloj školskoj godini i izvještaj o tome (D i E škole)
2. Evaluacija PRNŠ-a ( A, B i C škole)
2. Aktuelnosti iz oblasti profesionalnog razvoja nastavnika i prezentacija Nastavničke kompetencije
Savjetovanja su realizovale dr Dušanka Popović, Nađa Luteršek i Nataša Gazivoda.
Koordinatori iz škola predstavili su najzanimljivije aktivnosti koje su realizovali u proteklom periodu. Među njima najviše se ističu ogledni i ugledni časovi, zatim okrugli stolovi na odabrane teme, prezentacije i radionice u organizaciji nastavnika iz škole. Timovi su istakli posebnu zainteresovanost nastavnika za uključivanje u aktivnosti profesionalnog razvoja, formiranje i dopunjavaje profesionalnog portfolija, prenošenje sopstvenog iskustva kolegama i sl. U školama su posebno aktivni ICT koordinatori koji su svoje kolege obučavali za korišćenje IC tehnologije u pripremanju i realizaciji nastave.
O realizaciji PRNŠ-a u svojim školama govorili su predstavnici škola „Zarija Vujošević" Mataguži, „Vojin Čepić" Dragovića Polje, „Radomir Rakočević" Prošćenje, OŠ „Milovan Rakočević" Lepenac, a Rena Rakčević, pedagogica i PRNŠ koordinatorka za profesionalni razvoj u OŠ „Pavle Rovinski", prezentovala je učesnicima evaluaciju PRNŠ-a u toj školi.
Na sastancima u Ulcinju i Baru, predstavnici svih škola govorili su o realizaciji PRNŠ aktivnosti, planiranju na niovu škole i ličnom nivou, i istakli neke prepreke u organizovanju i realizaciji. Realizacija PRNŠ-a u OŠ „Bedri Elezaga" iz Vladimira posebno je intenzivna: nastavnici pripremaju i realizuju radionice u školi. Posljednji seminar realizovao je direktor škole dr Nail Draga na temu Interaktivne metode u nastavi geografije. Za svaku aktivnost nastavnici dobijaju potvrde o prisustvovanju koje je osmislio tim za PRNŠ.
Zanimljivo je iskustvo barskih škola koje su na nivou svoje opštine formirale tim za profesionalni razvoj, kako bi lakše realizovali pojedine aktivnosti iz ove oblasti, te razmjenjivali mišljenja, ideje i primjere dobre prakse. Tim je formiran početkom februara 2010. godine i čine ga koordinatori za PRNŠ iz pojedinih škola. U organizaciji ovog tima do sada su relazovana dva okrugla stola: u OŠ „Blažo Jokov Orlandić" na temu Ocjenjivanje od ideje do prakse (učestvovalo 25 nastavnika), i u OŠ „Srbija" na temu Značaj planiranja u školskoj praksi, koji je takođe naišao na značajno interesovanje nastavnika. Izlagali su nastavnici-praktičari. O tome je prisutne upoznala Tatjana Vujović, pedagogica i PRNŠ koordinator u OŠ „Blažo Jokov Orlandić" i predsjednica tima za profesionalni razvoj na ivou opštine.
Sve škole su dobile Katalog programa stručnog usavršavanja nastavnika za školsku 2010/11. godinu, kao i časopis Profesionalni razvoj nastavnika u Crnoj Gori br. 5. Razmatrane su mogućnosti korišćenja Kataloga i uvođenja novih opcija u smislu direktne ponude konkretnog seminara od strane autora i koordinatora programa obuke, kako bi nastavnici mogli pojedinačno da se odlučuju za neke od njih. Naime, konstatovano je da se jedan broj nastavnika brojem pohađanih programa obuke izdvojio u sredini u kojoj radi, te da bi željeli da se usavršavaju u skladu sa ličnim potrebama i da im to treba omogućiti.
Na osnovu analize procesa, koordinatori tvrde da se većina nastavnika u njihovim školama uključila u aktivnosti profesionalog razvoja. Oni koji se ne uključuju najčešeće pripadaju grupi sa višegodišnjim stažom, što je za očekivati.
U drugom dijelu savjetovanja predstavile smo nastavničke kompetencije i prezentaciju ponudile PRNŠ koordinatorima, a zatim saopštile neke aktuelnosti iz ove oblasti, kao i odgovore na česta pitanja (MPN - licenciranje i re-licenciranje nastavnika, crnogorski kvalifikacioni okvir, finansijksa podrška programima obuke od strane Zavoda, predlog finansiranja PRNŠ-a sa državnog nivoa i dr.).
Kako bi naši susreti sa predstavnicima škola bili što efikasniji, zamolili smo koordinatore i članove timova da popune anketni list koji se sastojao od pitanja kojima se od njih tražilo da procijene koliko je ovakva vrsta savjetovanja za njih korisna, da svoje mišljenje obrazlože, da identifikuju, za njih, posebno korisne aktivnosti na savjetovanju, kao i da daju predloge za sljedeće sastanke i savjetovanja. Kao korisna, savjetovanja procjenjuje 37% koordinatora i članova timova, a kao veoma korisna 63%. Kao razloge za ovakvu procjenu navode: mogućnosti razmjene iskustava, upoređivanja svoje škole u toj oblasti sa drugim školama, bolje i češće saradnju među timovima za PRNŠ i samim tim bolju realizaciju predviđenih aktivnosti; prepoznaju se obrazovni problemi i načini njihovog rješavanja; dodatna motivaciju za rad i nove ideje; povezivanje sa koordinatorima iz drugih škola i započinjanje saradnje na realizaciji aktivnosti PRNŠ-a; doprinose kontinuiranom i planskom ličnom profesionalnom razvoju; čuju se značajne i zanimljive informacije o rezultatima PRNŠ-a koji su postignuti u „malim" školama; podstiču se ambicije koordinatora, motivišu za dalje aktivnosti, dobijaju nove ideje, obavezuju; podstiče se optimizam u ostvarenje PRNŠ-a; dobijaju se ideje za dalje planiranje aktivnosti PRNŠ-a; prilika da se čuje nešto novo; intezivnije implementiranje PRNŠ-a; omogućavanje praćenje trendova na polju porfesioanlnog razvoja nastavnika u okruženju i šire; susret sa kolegama iz struke; upoznavanje sa primjerima dobre prakse u realizaciji PRNŠ; definisanje problema iz prakse i konkretno savjetovanje za njegovo prevazilaženje; informacije kojima se mogu otkloniti nedoumice vezane za PRNŠ, kao i o aktuelnim dešavanjima i zahtjevima u obrazovanju.
Koordinatori iz škola predlažu sljedeće: na savjetovanja pozvati i direktore škola kako bi dali veću podršku aktivnostima PRNŠ-a; češća savjetovanja sa manjim grupama; omogućiti prezentaciju realizacije aktivnosti PRNŠ-a iz svih škola i iznošenje sopstvenog iskustva rada u timu na nivou PRNŠ; nastaviti sa ovakvim načinom rada i davanjem stručnih uputstava; više praktičnih iksustava iz škola; povratna informacija o usvojenosti napih predloga sa ovog sastanka; odrediti konkretnu temu, aktuelnu u praksi, pa da učesnici pripreme nešto o tome (diskusiju ili primjere iz prakse), nešto što doprinosu unapređenju prakse; radioničarski način rada u jednom dijelu sastanka; funkcionalnost sistema u malim školama itd.
Savjetovanju realizovanom 15. novembra 2010. godine u Podgorici prisustvovali su koordinatori iz sljedećih škola:
1. OŠ „Vuk Karadžić" Podgorica
2. OŠ „Pavle Rovinski" Podgorica
3. OŠ „Štampar Makarije" Podgorica
4. OŠ „Jovan Tomašević" Virpazar
5. OŠ „Savo Pejanović" Podgorica
6. OŠ „Ratko Žarić" Nikšić
7. OŠ „Mileva Lajović" Nikšić
8. OŠ „Vlado Milić" Podgorica
9. OŠ „Branko Božović" Podgorica
10. OŠ „Boro Ćetković" Podgorica
11. OŠ „Vladimir Nazor" Podgorica
12. OŠ „Njegoš" Spuž
13. OŠ „Oktoih" Podgorica
14. OŠ „Jedinstvo" Tuzi
15. OŠ „Vuko Jovović" Danilovgrad
16. OŠ „Marko Miljanov" Podgorica
17. OŠ „Sutjeska" Podgorica
18. OŠ „Maksim Gorki" Podgorica
19. OŠ „Milorad Musa Burzan"
20. OŠ „Dr Dragiša Ivanović" Podgorica
21. OŠ „Radojica Perović" Podgorica
22. OŠ „29. novembar" Dinoša
23. OŠ „Risto Manojlović" Kolašin
24. OŠ „18. oktobar" Bioče, Podgorica
25. OŠ „Zarija Vujošević" Mataguži, Podgorica
26. OŠ „Miloslav Koljenšić" Slap na Zeti, Danilograd
27. OŠ „Radomir Rakočević" Prošćenje, Mojkovac
28. OŠ „Niko Maraš" Bijelo Polje, Podgorica
29. OŠ „Radosav Vešović", Bare Kraljske, Kolašin
30. OŠ „Vojin Čepić" Dragovića Polje, Kolašin
31. OŠ „Vojin Popović" Drezga, Podgorica
32. OŠ „Đerđ K Skenderbeg" Zatrijebač, Podgorica
33. OŠ „Međuriječje" Međuriječje, Kolašin
34. OŠ „Mojsije Stefanović" Manastir Morača, Kolašin
35. OŠ „Milovan Rakočević" Lepenac, Mojkovac
36. OŠ „Đoko Prelević" Ubli, Podgorica
37. OŠ „Šćepan Đukić" Lijeva Rijeka, Kolašin
38. OŠ „Božidra V. Podgoričanin" Podgorica
39. OŠ „Milan Vukotić" Golubovci
40. OŠ „Mahmut Lekić" Tuzi
41. OŠ „Savo Kažić" Barutana, Podgorica
Nijesu prisustvovali predstavnici sljedećih škola:
42. OŠ „Boro Vukmirović" Rijeka Crnojevića
43. OŠ „Braća Labudović" Nikšić
44. OŠ „Aleksa Đilas Bećo" Mojkovac
45. OŠ "Boško Radulović" Komani
Savjetovanju realizovanom 22. novembra 2010. godine u Ucinju prisustvovali su koordinatori iz sljedećih škola:
1. OŠ „Boško Strugar" Ulcinj
2. OŠ „Mark Nuculović" Štoj
3. OŠ „Bedri Elezaga" Vladimir
4. OŠ „Maršal Tito" Ulcinj
5. OŠ „Đerđ Skenderbeg Kastrioti" Ostros
Savjetovanju realizovanom 23. novembra 2010. godine u Baru prisustvovali su koordinatori iz sljedećih škola:
6. OŠ „Jugoslavija" Bar
7. OŠ „Srbija" Bar
8. OŠ „Meksiko" Bar
9. OŠ „Kekec" Sutomore
10. OŠ „Blažo J. Orlandić" Bar
11. OŠ „Anto Đedović" Bar
12. OŠ „Mrkojevići" Pečurice, Bar
13. OŠ „Bratstvo jedinstvo" Đuravci, Bar