Regionalna radionica ”Briga o starima’’

Regionalna radionica ”Briga o starima’’
Hotel ’’Crna Gora’’, Podgorica
10.novembar 2011.godine

Poštovani učesnici skupa, dame i gospodo,

 
Zadovoljstvo mi je i čast da vas u ime Ministarstva rada i socijalnog staranja Crne Gore, i u lično ime pozdravim i zaželim uspješan rad.
Posebno mi je drago što su danas ovdje u ovolikom broju i prijatelji iz Nacionalnih društava Crvenog krsta iz okruženja i regiona, lokalne samouprave, civilnog sektora i organizacije Crvenog krsta.

Današnja radionica, čiji je organizator i domaćin Crveni krst Crne Gore, još jedna je potvrda uloge koju organizacija ostvaruje kao organizacija za pomoć državi u humanitarnoj oblasti.

Povod koji nas danas okuplja, svakako je potvrda odnosa našeg društva prema kategoriji stanovništva koja je usljed starenja, prepoznata kao ranjiva, odnosno kategorija stanovništva kojoj svako odgovorno društvo treba da obezbijedi mogućnost da bude aktivni učesnik svih sfera društvenog života.
Podaci nas uvjeravaju da se i u Crnoj Gori proces starenja stanovništva ubrzava. Oko 12,9% stanovništva starije je od 65 godina, a bilježi se i rast broja stanovnika od 80 godina života. To je jedan od razloga što smo reformskim penzionim zakonom predvidjeli da se granica za odlazak u penziju pomjeri na 67 godina za žene i muškarce.

U nastojanju da omogući što bolju zaštitu i društvenu integraciju starih lica, Crna Gora je maksimalno posvećena osmišljavanju što kvalitetnijh načina za njihovo aktivno uključivanje u socijalni, ekonomski, politički i kulturni život.

Kvalitetan pravni okvir obezbjeđuje odgovarajuću zaštitu starih lica, što se nadograđuje i kroz osnovne principe Strategije razvoja socijalne zaštite starih lica 2008-2012. godina, posebno kroz sljedeće segmente :

•  Da se uvaži fenomen starenja u svim aspektima politike razvoja društva i da se obezbijedi kvalitetniji, svestraniji i angažovaniji odnos subjekata društva prema pitanjima starenja stanovništva; 
•  Da se posveti puna pažnja razvijanju različitih vidova podrške porodici i pomoći starim licima u njihovom životnom okruženju i omogućavanje da stara lica, ugrožena nepovoljnim životnim okolnostima, ostanu u svom domaćinstvu i poznatom okruženju; 
•  Da se izgradi integralni koncept i obezbijedi koordinacija i saradnja u pružanju usluga socijalne i zdravstvene zaštite starih lica.

Država Crna Gora posebno vodi računa o daljem unaprijeđivanju sistema zaštite starih lica, razvijanju usluga i servisa koji podržavaju život u zajednici – dnevne centre, pomoć i njegu u kući, hraniteljstvo, klubove za stara lica, službe za pružanje psihosocijalne podrške, ishranu i stanovanje, uz punu posvećenost stvaranju uslova za njihovo što kvalitetnije institucionalno zbrinjavanje.
U proteklih nekoliko godina, u saradnji sa Zavodom za zapošljavanje i lokalnom samupravom, realizovan je Projekat „Pomoć u kući". Ovoj projekat se sprovodio u 16 opština u Crnoj Gori.

Od 1. januara 2011.godine nastavljena je realizacija ovog Projekta u Crnoj Gori gdje su nosioci opštine, Caritas i NVO sektor. Finansiranje zarada za gerontodomaćice se obezbjeđuje iz Zavoda za zapošljavanje, lokalne samouprave i Caritasa Barske nadbiskupije. Na ovaj način se vodi briga za 1.200 korisnika, odnosno starih lica, kojima pruža pomoć 152 geronto domaćice.

Urađen je je Akcioni plan razvoja socijalne zaštite starih lica u Opštini Pljevlja i potpisan Memorandum o saradnji na razvoju zaštite starih lica u Opštini Pljevlja kojim će se zajednički realizovati aktivnosti na izgradnji institucija za smještaj starih lica.
Crna Gora je u okviru zajedničkog regionalnog Projekta za trajno rješavanje pitanja izbjeglica i interno raseljenih lica aplicirala za donatorska sredstva za izgradnju jednog broja smještajnih kapaciteta za stara lica u Domu starih u Pljevljima, dok bi se ostala sredstva obezbijedila iz državnog i opštinskog budžeta.
Takođe i u drugim opštinama u skladu sa strateškim dokumentima, vode se aktivnosti na donošenju Akcionih planova na lokalnom nivou.
U Crnoj Gori institucionalni oblik zaštite se realizuje kroz smještaj u Domu za smještaj starih lica „Grabovac“ u Risnu, kapaciteta 310 korisnika, i u Domu starih “Bijelo Polje“ u Bijelom Polju, kapaciteta 230 korisnika.

Pored navedenih aktivnosti i važećih strateških dokumenata, permanentno se odvijaju aktivnosti u pogledu zaštite starih lica, shodno Zakonu o socijalnoj i dječjoj zaštiti. Navedenim Zakonom, propisana su osnovna prava iz socijalne zaštite, koja shodno utvrđenim uslovima mogu koristiti i stara lica.
Radi se prije svega o pravu na: materijalno obezbjeđenje porodice, njegu i pomoć drugog lica, ličnu invalidninu, smještaj u ustanovu ili u drugu porodicu, jednokratnu pomoć, zdravstvenu zaštitu, rješavanje stambene problematike (zajedno Vlada sa lokalnom samoupravom), besplatno zimovanje i ljetovanje za penzionere, subvencioniranje električne energije, obezbjeđenje zimnice pod povoljnim uslovima itd.
Posvećeni smo stvaranju uslova za što kvalitetnije institucionalno zbrinjavanje starih lica, ali i za postojanje aktivne brige o starijoj populaciji i održivosti usluga koje im se pružaju.

Vjerujem da ćemo i ubuduće kvalitetno razvijati usluge socijalne zaštite starih lica, uz uključivanje svih zainteresovanih subjekata u društvu.

Još jednom vas srdačno pozdravljam i želim vam uspješan rad.