Govor pomoćnika ministra zdravlja prim. dr Mensuda Grbovića na okruglom stolu na temu „Poštovanje ljudskih prava pacijenata smještenih u psihijatrijskim ustanovama“.

Uvažena gospodo, poštovane koleginice i kolege, predstavnici medija


U ime Ministarstva zdravlja i svoje lično želio bih da Vas pozdravim i izrazim zadovoljstvo što mi je ukazana prilka da bude ovdje (sa Vama) na okruglom stolu posvećenom „Poštovanju ljudskih prava pacijenata smještenih u psihijatrijskim ustanovama“.

Mentalno zdravlje je jedan od značajnih segmenata zdravlja, kojem Svjetska zdravstvena organizacija i ostale međunarodne institucije poklanjaju veliku pažnju kroz aktivnosti i programe zaštite mentalnog zdravlja u sklopu zdrastvene politike svake zemlje.

Vodeći se Milenijumskim ciljevima, a prema preporukama Svjetske zdravstvene organizacije i uvažavajući sve konvencije o zaštiti prava duševnih bolesnika i uopšte Konvencije o ljudskim pravima, Crna Gora je usvojila Strategiju unapređenja mentalnog zdravlja. To je važan dokument posebno imajući u vidu da je unapređenje mentalnog zdravlja složen proces koji obuhvata brojne segmente društvene infrastrukture, a ne samo zdravstvenog sistema. Kao tradicionalno društvo sa rigidnim vrijednosnim sistemom, u kome je bolest mana, a mentalno oboljenje sramota porodice, veoma je teško stvoriti ambijent prihvatljiv za civilizovan i racionalan tretman mentalnih bolesti. Stigmatizacija mentalnih bolesnika i njihovih porodica, predrasuda je i kočnica razvoja i implementacije državnog programa zaštite mentalnog zdravlja stanovništva u CG i drugim institucijama.

Prema tome, cilj Strategije je definisanje integralne zaštite, a zadatak je i da usmjeri razvoj zdravstvene službe koji treba da doprinese unapređenju stanja zdravlja pojedinca i stanovništva u cjelini.

Kroz reformu sitema PZZ razvijeni su centri za mentalno zdravlje po regionalnom principu u 7 opština: Kotor, Bar, Podgorica, Nikšić, Pljevlja, Bijelo Polje i Berane. Radi dostupnosti su timovi predviđeni da rade u ovom centrima dislocirani u opštinama: Herceg Novi, Budva, Cetinje, Danilovgrad, Mojkovac, Rožaje i Plav.

Radi jačanja uloge centara i psihijatrije u zajednici Ministarstvo zdravlja, kroz Nacionalnu komisiju za mentalno zdravlje, pokrenulo je projekat «Centra za mentalno zdravlje u zajednici» koji se realizuje u centru za mentalno zdravlje Nikšić.

Za tretman mentalnih poremećaja u bolničkim uslovima urađeno je i odjeljenja za liječenje narkomana u Specijalnoj bolnici za psihijatriju uz punu podršku menadžmentu u Dobroti svim njenim aktivnostima koje su realizovane a koje su usmjerene na stvaranje optimalnih uslova za boravak i tretman mentalnih bolesnika.

Zbog obezbjeđivanja mentalnog zdravlja svima kome je potrebno, a u duhu Strategije i Akcionog plana, pokrenuli smo i projekat izgradnje Specijalne zatvorske bolnice pri Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija u Spužu. Na taj način će se na adekvatan način obezbjediti smještaj lica kojima je izrečena mjera bezbijednosti obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja, kao i mjera obaveznog liječenja od alkoholizma i narkomanije.

Donijeli smo Zakon o zaštiti prava mentalno oboljelih lica, a u cilju preciznijeg definisanja prava mentalno oboljelih lica trenutno radimo i na izmjenama i dopunama tog Zakona.

Naravno, moramo i pomenuti da razvoj mentalnog zdravlja zahtjeva i znatna materijalna sredstva. Kroz donacije, Ministarstvo zdravlja će, prepoznajući uska grla razvoja ove grane medicine, a u saradnji sa partnerima, uložiti značajna sredstva prvenstveno se fokusirajući na razvijanje usluga centara za mentalno zdravlje kao i usluga koje pružaju bolničke ustanove.


Zahvaljujem na pažnji!