Ministar Mićunović učestvovao na UNESCO ministarskoj konferenciji u Sofiji

Ministar kulture Bransilav Mićunović predvodio je crnogorsku delegaciju na XVIII UNESCO ministarskoj konferenciji posvećenoj kulturnoj baštini Jugoistočne Evrope, koja se održala u Sofiji, od 24-25. oktobra. Tema ovogodišnjeg susreta ministara pod okriljem UNESCO inicijative »Kultura: most razvoja« bila je Nematerijalna kulturna baština i održivi razvoj.

Konferencija je bila koncipirana kao susret tokom koga su predstavljeni rezultati dosadašnjih aktivnosti realizovanih u oblasti nematerijalne kulturne baštine, jačanju regionalne saradnje, unapređenju kadrova i razmjeni znanja i pozitivnih praksi u oblasti nematerijalne kulturne baštine. Pored saradnje u oblasti nematerijalne baštine, predstavnici zemalja regiona razmatrali su i mogućnost koordinacije brojnih ministarskih inicijativa međunarodnog karaktera.

Regionalna inicijativa »Kultura: most razvoja« okvir je saradnje UNESCO kancelarije u Veneciji, zasnovana na zajedničkoj težnji regionalnog, strateškog pristupa u očuvanju i promociji kulturne baštine regiona Jugoistočne Evrope. Ovaj okvir saradnje otpočeo je ministarskom konferencijom u Mostaru 2004. godine, koja je rezultirala osnivanjem posebnog „Povjereničkog fonda za kulturnu baštinu u Jugoistočnoj Evropi“ sa ciljem da podrži konkretne aktivnosti iz oblasti kulturne baštine zemalja Regiona. Povjerenički fond je osnovan 2005. godine pod upravom kancelarije UNESCO u Veneciji - odsjek za kulturu, uz finasijsku podršku Vlade Republike Italije. Od 2005. godine, Povjerenički fond je omogućio uspješnu implementaciju brojnih aktivnosti u svim partnerskim zemljama koje su učestvovale na Mostarskoj ministarskoj konferenciji, uključujući i Crnu Goru. Podrškom Povjereničkog fonda, Ministarske konferencije o kulturnoj baštini u Jugoistočnoj Evropi su se institucionalizovale u godišnje konferencije (Venecija 2005, Ohrid 2006, Zadar 2007, Budimpešta 2008, Cetinje 2010 i Beograd 2011), koje predstavljaju jedan od glavnih okvira saradnje u cilju promocije kulturne baštine Jugoistočne Evrope, kao zajedničkog sredstva za dijalog i održivi razvoj.

Generalna direktorka UNESCO-a Irina Bokova otvorila je konferenciju, istakavši da je značaj ove inicijative mnogostruk. Jačanje regionalne saradnje u okviru programa "Kultura: most razvoja" predstavlja višegodišnji prioritet kulture politike koja je rezultirala brojnim projektima u svim zemljama Jugoistočne Evrope. Ona je podsjetila na ulogu regionalnih UNESCO centara koji postoje u Regionu, sa posebnim osvrtom na UNESCO Regionalni centar za nematerijalnu kulturnu baštinu u Sofiji, ističući njegove potencijale kada je riječ o jačanju saradnje i unapređenju ljudskih resursa u oblasti nematerijalne kulturne baštine.

Tokom svog izlaganja, podržavši Deklaraciju iz Sofije i podsjetivši da je ideja o koordinaciji ministarskih platformi saradnje potekla sa konfernecija sa Cetinja održanim 2010. godine, ministar Mićunović istakao je značaj regionalnih inicijativa poput UNESCO inicijative »Kultura: most razvoja«, rekavši da: „jedino snažan, ujedinjen nastup Regiona može omogućiti kvalitetne projekte koje donose dobrobit svim građanima naših država“. On je tokom konferencije prezentovao aktivnosti koje je Ministarstvo kulture Crne Gore realizovalo u oblasti zaštite i promocije nematerijalne kulturne baštine izražavajući uvjerenje da će: „Reprezentativna lista UNESCO brojati sve više upisa iz našeg Regiona, ne zato što je to krajnji domet zaštite nematerijalne baštine i što predstavlja prestiž sam po sebi, već zato što ćemo kao Region, do kraja spoznati da jedino nematerijalna kulturna baština predstavlja živu kulturu, slavi čovjeka kao jedinku i kao dio grupe, koji milenijumima oblikuje spoljašnji svijet, kreirajući istovremeno brojne izraze kao emotivne doživljaje na taj svijet, bez koje sva materijalna dobra koja tako predano štitimo i koja uživaju različite statuse, ne bi imala smisla ni suštinske vrijednosti”.

Ministar Mićunović istakao je da zaštita nematerijalne kulturne baštine za crnogorsku kulturnu politiku predstavlja jedan od prioritetnih segmenata. "Budući da smo Konvenciju o očuvanju nematerijalne kulturne potvrdili 2009. godine, te da nam je 2010. godina donijela set zakona iz oblasti kulturne baštine u kojima je prvi put i nematerijalna kulturna baština našla svoj prostor, da se nematerijalna baština našla i u Nacionalnom programu razvoja kulture 2011-2015. godine, period prilagođavanja zakonskim i institucionalnim reformama, iskoristili smo za osmišljavanje strategije zaštite i očuvanja nematerijalne kulturne baštine i doedukaciju postojećih kadrova. Prepoznajući oblast nematerijalnog kao specifičan segment baštine, nastojali smo da shodno njenoj prirodi prepoznamo i uključimo što veći broj stručnjaka koji se bave zaštitom nematerijalne kulturne baštine, stavljajući fokus na lokalne zajednice i njihove inicijative" istakao je ministar Mićunović. On je takođe podsjetio da popis nematerijalne kulturne baštine predstavlja kontinuiran proces koji zavisi od inicijative lokalnih zajednica, ali smo inicirali njegov početak i angažovali sve raspoložive stručnjake kako bi promovisali ovaj segment baštine i podstakli garađane da se uključe u što većem broju. Radne grupe koje je formiralo Ministarstvo kulture se u ovom trenutku nalaze na terenu i prikupljaju podatke nakon čega će se pristupiti izradi elaborata o procjeni kulturnih vrijednosti i upisa u Knjigu nematerijalnih kulturnih dobara, dijela ukupnog Registra.

Deklaracija iz Sofije podsjeća na značaj kulture za održivi ekonomski razvoj i za razvoj uopšte, njenu uloga u postizanju Milenijumskih razvojnih ciljeva i važnost uključenja materijalne i nematerijalne kulture u razvojne politike i strategije, na važnost regionalne saradnje u okviru UNESCO inicijative „Kultura: most razvoja“, te na unapređenje uloge regionalnih centara uz podršku UNESCO, a posebno Regionalnog centra za očuvanje nematerijalne baštine Jugoistočne Evrope u Sofiji, kao platforme za jačanje kadrovskih kapaciteta i obrazovanja u oblasti nematerijalne kulturne baštine, kao mjesta razmjene dobrih praksih i pozitivnih iskustava.

Podrškom Deklaraciji, ministri kulture Jugostiočne Evrope pružili su podršku razvoju aktivnosti usmjerenih na rehabilitaciju, promociju i upravljanje baštinom koja ima status UNESCO mjesta svjetske baštine, u slavu jubileja 40 godina od usvajanja Konvencije o svjetskoj baštini, u cilju promovisanja značaja kulturne raznolikosti Regiona, osnažili saradnju u očuvanju nematerijalne kulturne baštine, posebno u kontekstu uloge lokalnih zajednica i njihovog održivog ekonomskog razvoja i dalja podrška novim multinacionalnim nominacijama, kao i razvoju zajedničkih istraživačkih projekata i podsjetili na značaj koordinacije među postojećim platformama za saradnju na ministarskom nivou i kreiranje nove, jedinstvene platforme kako bi zemlje Regiona ostvarile potpuniju i jednostavniju saradnju, uz učešće UNESCO, Savjeta Evrope i Evropske komisije. Takva potreba koordinacije među inicijativama definisana je tokom crnogorskog predsjedavanja inicijativama Savjet ministara kulture Jugoistočne Evrope i ,,Kultura: most razvoja", kada je Ministarstvo kulture organizovalo zajednički sastanak dvije inicijative na Cetinju, 2010. godine.

Govor ministra Mićunovića možete preuzeti ovdje.