Okrugli sto: Sistem ekološke bezbjednosti u Crnoj Gori - upravljanje sistemom nadzora u zaštićenim područijima

U srijedu 17.jula 2013. godine u hotelu ,,Ramada“ u Podgorici , u organizaciji    Ministarstva  održivog razvoja i turizma, JP “ Nacionalni parkovi Crne Gore” i Ekološkog pokret ,,OZON“, uz podršku Misije OSCE u Crnoj Gori,  održan je  okrugli sto na temu: ,,Sistem ekološke bezbjednosti u Crnoj Gori – Upravljanje sistemom nadzora u zaštićenim područjima“.

U uvodnom dijelu Okruglog stola, govorili su:

– Waldemar Figaj, VD šefa Misije OSCE u Crnoj Gori

– Daliborka Pejović, Državna sekretarka, Ministarstvo održivog razvoja i turizma

– mr Ivana Vojinović, Generalna direktorica, Ministarstvo održivog razvoja i turizma

– Zoran Mrdak, direktor JP “ Nacionalni parkovi Crne Gore”.

Moderator  diskusije je bio  Aleksandar Perović, direktor Ekološkog pokreta ,,OZON“.

Ispred Ministarstva održivog razvoja i turizma, prisutnima  su se obratile  Daliborka Pejović,  državna sekretarka  i  Ivana Vojinović, generalna direktorica za  životnu sredinu.

Osnovni cilj  Okruglog stola je  bio usmjeren ka aktuelizaciji  teme ekološke bezbjednosti u Crnoj Gori, budući da je ova tema uveliko prisutna na međunarodnom nivou u proteklih desetak godina. Uz to, tekući proces evropskih  i evro-atlanskih integracija će u dogledno vrijeme istaći  važnost ovog koncepta za našu državu.

Poseban fokus Okruglog stola odnosio se na unaprijeđenje sistema upravljanja i nadzora u nacionalnim parkovima, te je pružio mogućnost  da se prodiskutuju neki od aktuelnih problema i izazova u našim nacionalnim parkovima i ostalim zaštićenim prostorima prirode.

Uprkos brojnim ekološkim izazovima, gotovo 10 % kopnene  teritorije Crne Gore zaštićeno je  u vidu pet nacionalnih parkova I oko 47 lokaliteta na nižem nivou zaštite. Kada se tome dodaju lokaliteti  pod međunarodnom zaštitom, dolazi se  do oko 18 % teritorije Crne Gore pod zaštitom. U tom pogledu, istaknuto je da bi do kraja 2013.godine trebalo da  budu proglašena dva regionalna parka (Regionalni park “Piva” i  regionalni park “Komovi”), dok  će se u 2014.godini započeti sa aktivnostima koje će biti usmjerene ka proglašenju  morskih zaštićenih područja.

Tokom diskusije je ukazano  da zaštićena područja nacionalnih parkova, regionalnih parkova, spomenika prirode i ostalih kategorija, predstavljaju posebne prirodne vrijednosti koje zbog svoje očuvanosti, jedinstvenosti i reprezentativnosti imaju posebnu važnost za Crnu Goru, pa im je stoga Zakonom o nacionalnim parkovima  osigurana posebna zaštita, u smislu regulisanja unutrašnjeg reda  u nacionalnom parku, kao  i prava i dužnosti nadzornika.

U tematskom dijelu okruglog stola, učešće su uzeli predstavnici Sektora granične policije iz Uprave policije, kao i predstavnici JP “Nacionalni parkovi Crne Gore”,  koji  su prezentovali iskustva i probleme u  oblasti iz ove nadležnosti.

Na okruglom stolu su prezentovani nalazi Studije koju je pripremio UNDP, a koja se tiče održive ekonomske valorizacije zaštićenih   područja u Crnoj Gori. Naime, nalazi Studije ukazuju da Crna Gora raspolaže sa neiskorišćenim ekonomskim potencijalom  zaštićenih prirodnih  dobara,  koji može značajno doprinijeti rastu BDP-a, investicija, kao i otvaranju zelenih radnih mjesta.

Predstavnik Međunarodne federacije rendžera Hrvatske prezentovao je osnivanje i način funkcionisanja  udruženja rendžera.  Takođe, učešće u diskusiji su uzeli predstavnici Uprave za inspekcijske  poslove – ekološke  inspekcije.

Posebno tematsko izlaganje imali su predstavnici Instituta za javnu politiku na temu uloge medija u promociji koncepta ekološke bezbjednosti, u okviru koje je ukazano na važnost blagovremenog I tačnog informisanja građana  o aktuelnim ekološkim temama i problemima.

Jedna od osnovnih poruka današnjeg Okruglog stola  je bila da je neophodno  dodatno unaprijediti sistem upravljanja i nadzora u zaštićenim područjima, kao i dodatno ojačati koordinaciju i međusektorsku saradnju svih subjekata, jer nadzor u zaštićenom području nije isključiva obaveza upravljača i svi zajedno treba da  tražimo  način za prevazilaženje ovog  problema.

Današnji okrugli sto predstavlja samo početak diskusije  na temu upravljanja i nadzora u zaštićenim područjima, budući da su  svi učesnici okruglog stola izrazili interesovanje  za nastavak daljeg dijaloga, kako bi se zajedničkim snagama došlo do odgovarajućih sistemskih rješenja koja će unaprijediti stanje u svim zaštićenim lokalitetima, a posebno u nacionalnim parkovima.