Uvodna riječ

Dobrodošli na novu internet prezentaciju Agencije za nacionalnu bezbjednost.

Pokušaćemo da i na ovaj način građanima i zainteresovanoj javnosti što više približimo jednu veoma značajnu instituciju sistema u cilju stvaranja objektivne slike o onome što ona suštinski znači za dalji demokratski razvoj naše zemlje i za svakog njenog građanina ponaosob.

ANB je bezbjednosno obavještajna služba, koja čini sastavni dio sistema bezbjednosti Crne Gore. U okviru svojih nadležnosti, ona prikuplja, evidentira, analizira, procjenjuje, koristi, razmjenjuje, čuva i štiti podatke do kojih dođe u svom radu. O prikupljenim podacima pravovremeno izvještava državno rukovodstvo i druge državne organe, ukoliko se prikupljeni podaci odnose na poslove iz njihove nadležnosti.

U skladu sa obavezom međusobne razmjene raspoloživih podataka od značaja za bezbjednost, Agencija ima intenzivnu saradnju sa mnogim državnim organima, a posebno sa Ministarstvom unutrašnjih poslova i Upravom policije, Vrhovnim državnim tužiocem, Specijalnim tužiocem za organizovani kriminal, Ministarstvom odbrane, Ministarstvom vanjskih poslova i evropskih integracija i Upravom za sprečavanje pranja novca i finansiranje terorizma. Takođe, ANB kontinuirano sarađuje sa Direkcijom za zaštitu tajnih podataka radi primjene propisa i standarda iz ove oblasti.

REFORME

Agencija za nacionalnu bezbjednost kapitalno je važna institucija u bezbjednosnom sistemu države. Međutim, kako je bezbjednosni ambijent dinamična kategorija, jer se bezbjednosni izazovi, rizici i prijetnje stalno mijenjaju, može se konstatovati da je reforma bezbjednosnih službi kontinuiran proces - posao koji se nikada ne može smatrati u potpunosti završenim.

U strateškom smislu, suštinski je važno da se Crna Gora integriše u sistem kolektivne bezbjednosti, jer na taj način na raspolaganju ima najmoćnije bezbjednosne resurse da se izbori sa savremenim prijetnjama koje su odavno prešle granice samo jedne države.
NATO predstavlja garant bezbjedne budućnosti i razvoja Crne Gore, zbog čega to jeste cilj kojem težimo i koji se čini izvjesnim i dostižnim.

Ipak, integracija u NATO nije jednosmjeran proces, kao ni odnos sa državama članicama, zbog čega se i koriste termini partneri i kolektivna bezbjednost. Tako Crna Gora, pored izazova i prijetnji na nacionalnom i regionalnom nivou, dijeli izazove i prijetnje NATO država.

To zahtijeva reformisanu ANB, koja će, pored zaštite nacionalnih bezbjednosnih interesa, čemu je do sada bila dominantno posvećena, predstavljati jednu od karika obavještajne zajednice NATO, odnosno kolektivnog sistema bezbjednosti.

POSTIGLI SMO

U ANB je, u prethodnom periodu, puno rađeno kako bi se što brže napredovalo ka strateškom cilju.
U dijelu stvaranja zakonskih pretpostavki, tokom 2012. i 2013. godine, donesena su 22 podzakonska i opšta akta i 10 pravilnika iz oblasti finansijskog upravljanja i kontrole, čime su se stvorili uslovi za cjelovitu primjenu zakona i zakonitost u postupanju.

Takođe, otpočeo je rad na izmjenama Zakona o ANB, s obzirom da je takva potreba proistekla iz njegove dosadašnje primjene i reformskih zahtjeva.
Cijeneći veoma važnom ulogu skupštinskog radnog tijela, koje ima ulogu parlamentarnog nadzora rada Agencije, ANB je pozvala Odbor za bezbjednost i odbranu Skupštine Crne Gore da direktno (kroz uključivanje svog predstavnika) ili na drugi odgovarajući način (dostavljanjem predloga, sugestija i sl.), participira već u početnoj fazi izrade Zakona. Želimo da dodatno ojačamo saradnju sa Parlamentom/Odborom za bezbjednost i odbranu s ciljem zajedničkog djelovanja u svim fazama i na svim nivoima sprovođenja reformi u ANB.

U narednom periodu, u sklopu ukupnog reformskog procesa, ANB će posebnu pažnju posvetiti razvoju ljudskih resursa, kao prioritetnom dijelu ovog procesa, koji, kako pokazuje iskustvo, nije uvijek stvar same institucije, iako se u njoj sprovodi. Insistiraćemo na mladim i obrazovanim kadrovima, kao i na potpunoj depolitizaciji.

U 2013. godini, donijet je novi Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji u ANB. Naglasiću da su pri izradi korišćena komparativna iskustva partnerskih službi, zemalja članica NATO-a. Upravo je to bio jedan od preduslova za brzo prilagođavanje prioritetima kolektivnog sistema bezbjednosti.
Taj novi organizacioni model obezbjeđuje veću funkcionalnost i efikasnost u zaštiti nacionalnih bezbjednosnih interesa, suprotstavljanju transnacionalnim izazovima, rizicima i prijetnjama, kao i realizaciju svih drugih zakonskih nadležnosti ANB.

SARADNJA

Iako dobijamo jasne, pozitivne signale sa relevantnih međunarodnih adresa, to naravno ne znači da je naš reformski zadatak završen, naprotiv - predstoji nam ozbiljan i posvećen rad.
U prethodne dvije godine bilateralna i multilateralna saradnja ANB sa SAD kao strateškim i važnim evropskim partnerima kontinuirano je ostvarivana kroz sve modalitete, uključujući susrete na direktorskom nivou, ekspertske sastanke i razmjenu operativnih podataka i analitičkih materijala. Tokom tog perioda, ostvareni su kontakti sa najznačajnijim obavještajnim adresama u svijetu - na evropskom i američkom kontinentu. Kako bi dosegli cilj unapređenja kapaciteta i ostvarivanja pune interoperabilnosti sa savremenim obavještajnim i bezbjednosnim sistemima, u saradnji sa partnerima iz službi država članica NATO, tokom 2012. i 2013. godine, organizovan je veliki broj edukativnih programa za pripadnike ANB, što će biti nastavljeno i u narednom periodu.

Značajno je navesti i da, od oktobrа 2012. godine, ANB ima predstavnika u Misiji Crne Gore pri NATO. Kontakti koje je naš predstavnik ostvario sa službenicima NATO-a i predstavnicima partnerskih službi akreditovanih pri Alijansi doprinijeli su afirmaciji ANB i njenih aktivnosti na planu implementacije reformi i suprotstavljanja zajedničkim bezbjednosnim izazovima.

Iako su nadležnosti ANB isključivo vezane za prijetnje po nacionalnu bezbjednost, sprovodili smo i operativne aktivnosti na rasvjetljavanju konkretnih slučajeva napada na novinare i medijske kuće, u saradnji sa drugim nadležnim organima (UP i Tužilaštvo).

Predstavnici ANB takođe aktivno participiraju i u Komisiji za praćenje postupanja nadležnih organa u istragama slučajeva prijetnji i nasilja nad novinarima, ubistava novinara i napada na imovinu medija, koju je formirala Vlada Crne Gore, krajem 2013. godine.

Na kraju, želim da naglasim da je sve navedeno naša nacionalna potreba i obaveza, prije svega u cilju dugoročne zaštite od svih rizika kojima mogu biti izloženi crnogorski građani. Stoga, razvoj i modernizacija ANB nije vizija nego obaveza. Agencija je već sada, u najvećem dijelu, kompatibilna savremenim bezbjednosnim potrebama i sve više ide u korak sa razvijenim bezbjednosnim sistemima.

Na portalu ANB-a možete naći informacije kroz koje ćete nas bolje upoznati, počevši od istorijata, kroz djelokrug rada, nadzor, strukturu zaposlenih, zakone i podzakonska akta kojima se uređuje rad Agencije, dokumentaciju koja nije klasifikovana i sl.
Naš cilj je da kontinuirano izgrađujemo povjerenje građana. Zato vas pozivamo na saradnju – obratite nam se, postavite pitanja, iznesite sugestije.

Želimo da i na ovaj način pokažemo otvorenost i unaprijedimo naš rad u svrhu očuvanja nacionalne bezbjednosti i mirnog i sigurnog života svakog građanina Crne Gore.

S poštovanjem,
Direktor Agencije za nacionalnu bezbjednost
Boro Vučinić