Stvorene osnove za uspostavljanje GIS-a u sektoru voda Crne Gore

Crna Gora je stvorila tehničke i kadrovske osnove za uspostavljanje Geografskog informacionog sistema (GIS) u sektoru voda, što će omogućiti bolje upravljanje poplavama u slivu rijeke Lim. Imajući u vidu da poplave ne poznaju granice i da je za njihovo upravljanje neophodan regionalni pristup, projekat je realizovan kroz prekograničnu saradnju sa Srbijom, uz pretpristupnu podršku Evropske unije.

Poznato je da je veliki dio Lima i njegovih pritoka sklon poplavama. Tokom posljednjih pola vijeka registrovano je nekoliko većih poplava, koje su u posljednje vrijeme učestale. Visoki vodostaji izazivaju plavljenje urbanih površina, industrijskih objekata, deponija, utiču na pojavu erozija koje uzrokuje štete na poljoprivrednom zemljištu i saobraćajnicama. Sve to stvara velike ekonomske štete, donosi opasnost od zagađivanja i ugrožava bezbjednost stanovništva.

Osim što su stvorene osnove za uspostavljanje GIS sistema u sektoru voda Crne Gore, učitan je prostorni model terena, popisani su i sistematizovani podaci iz domena zaštite od poplava, a uz pomoć partnerske institucije iz Srbije, kreiran je i model podataka. „Postoji mogućnost da sistem prošimo na cijelu teritoriju Crne Gore. Za to su nam potrebna dopunska istraživanja, prije svega u domenu pouzdanih hidroloških podataka o pojavama velikih voda i podataka o kapacitetima izgrađenim na ugroženom prostoru koje je potrebno štititi. Takođe, potrebna su i znatna finansijska sredstva“, ističe ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja prof.dr Petar Ivanović.

On ocjenjuje važnim za sektor voda u Crnoj Gori da se realizovanim aktivnostima uspostavio osnov za budući Vodni informacioni sistem. „Nadogradnjom izgrađenog modela i dopunom za ostale oblasti upravljanja vodama, može se obezbijediti upotrebljivo sredstvo za organizaciju podataka i napredne analize u domenu voda. Takav sistem može da povezuje sve institucije, koje se bave upravljanjem vodama na nacionalnom i regionalnom nivou“, kazao je Ivanović.

Prilikom implementacije Projekta uočeni su argumenti i mogućnosti za iniciranje sporazuma između Srbije i Crne Gore o prekograničnoj saradnji u upravljanju rizicima od poplava u slivu rijeke Lim. Obje partnerske institucije stekle su uvid u potrebe za zajedničkim istraživanjima i ulaganjima, koje takav sporazum može okvirno potkrijepiti.

„Slike koje smo imali prilike da vidimo tokom nedavnih poplava u Srbiji, Hrvatskoj i Bosni i Hercegovni dovoljno opominju. Nadam se da bolje razumijemo da su ključ zaštite od poplava: poznavanje karakteristika prostora i prevencija. Vidjećemo da li u Crnoj Gori postoji dovoljno intelektualne, kadrovske, finansijske, pa rekao bih i političke spremnosti za naredne korake. Ukoliko ih ne bude, postoji realna opasnost da nas posledice i dalje opominju u budućnosti, i da štete prevaziđu naše sadašnje razumijevanje problema i nedostatak mudrosti da se što prije uhvatimo u koštac sa prevencijom od poplava, a ne da se sučeljavamo sa troškovima sanacije“, poručio je ministar Ivanović.

Projekat „Geografski informacioni sistem za bolje prekogranično upravljanje poplavama u slivu Lima“, implementirali su Uprava za vode Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja Crne Gore i Srbijavode. Razvoj javnih institucionalnih sistema prevencije u ovom projektu biće efikasniji kroz geografski informacioni sistem.

PR Služba Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja