Saopštenje: Crna Gora kolijevka vinogradarstva na Balkanu

Danas su u Podgorici predstavljeni rezultati naučnog istraživanja genotipizacije bazirane na savremenoj tehnologiji sekvenciranja genoma uzetih uzoraka stare vinove loze iz Crne Gore. Analiza je izvršena na 318 uzoraka. Pronađena su 54 nova genotipa vinove loze, od kojih su 21 pronađeni na više od 2 lokaliteta. To sugeriše da su se ove sorte vjekovima gajile kao produktivne sorte u Crnoj Gori. Takođe, sekvenciran je prvi Crnogorski genom - genom vranca. Analiza je otkrila tajnu boje vranca pokazavši da vranac ima dva gena za boju i produkciju antocijana, za razliku od brojnih drugih sorti koji imaju samo gen za boju.

"Istraživanje je nastalo kao rezultat angažovanosti dva ministarstva: poljoprivrede i nauke i kompanije Plantaže 13. jul", kazao je ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja prof. dr Petar Ivanović. "Ministarstvo poljoprivrede potpisalo je 2013. godine sporazum sa Ministarstvom poljoprivrede Španske pokrajine La Rioha kojim se fokus saradnje stavlja na vinovu lozu, maslinu, šparglu i artičoku. U istraživanje se uključilo Nacionalno udruženje vinogradara i vinara čiji su članovi omogućili uzorkovanje starih vinovih loza. Dobijeni su rezultati koji daju veliku šansu za pozicioniranje Crne Gore kao kolijevke vinogradarstva na Balkanu i dalji razvoj ovog sektora na naučnim osnovama. Uvjeren sam da će rezultati privući pažnju velikog broja naučnika širom svijeta i nadam se da ćemo svi zajedno u Crnoj Gori znati da valorizujemo dobijene rezultate i više se orjentišemo na gajenje sorti vinove loze za koje imamo komparativne prednosti" kazao je Ivanović.

Lider istraživanja Hose Miguel Zapater istakao je da genetski profil vinove loze iz Crne Gore pokazuje karakteristican profil tradicionalnih vinskih regiona, u kojima se vinova loza gajila vjekovima. "To je u potpunosti isto kao u slučaju Bodroa i Burgundije u Francuskoj, ili La Rioje u Španiji gde su vinske sorte genetski povezane. U Crnoj Gori baza vinogorja je kratošija sa svojim potomcima. Oko 33 odsto ispitanih vinskih sorti u Crnoj vodi poreklo od kratošije. Analiza je utvrdila pedigre vranca i pokazala da je otac vranca kratošija, a majka jedna nepoznata sorta koju treba dalje istražiti. Naročit kuriozitet je utvrđivanje genetike loze iz manastira Ostrog koja prema pisanim podacima datira iz 1672. godine, što je jedan od najstarijih pisanih podataka o vinovoj lozi u Crnoj Gori i na Balkanu. Naučna analiza potvrdila je da je ova loza takođe nepoznata sorta koja je rezultat ukrštanja stare sorte rozaklija sa jednom nepoznatom sortom vinove loze zvanom kosoranka koja je pronađena u blizini manastira. Identičnu sortu i apsolutno genetsko poklapanje pronašli smo u vinogradu ministra Ivanovića kome smo zahvalni na razumijevanju značaja istorijskog nasleđa koji imate u Crnoj Gori" kazao je Zapater i dodao: "Ovo istraživanje ima ogroman značaj za dalji razvoj vinogradarstva i vinarstva, ali i za istoriju i poljoprivredu Crne Gore, jer pokazuje da je Crna Gora baza vinogradarstva na Balkanu. Nove sorte vinove loze koje smo naučno identifikovali imaju potencijal za vingradarstvo i vinarstvo kao nove autohtone sorte. One mogu da prošire dijapazon vina Crna Gore i predstave Crnu Goru kao atraktivnu vinsku destinaciju u Evropi i svijetu", zaključio je Zapater.

Na press konferenciji su govorili izvršni direktor kompanije "Plantaže 13. jul" gospođa Verica Maraš i sekretar Ministartsva nauke, gospođa Smiljana Prelević.

PR Služba Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja