Izjava generalne direktorice Ivane Vojinović povodom situacije sa zagađenjem vazduha u Pljevljima

- Eksperimentalna istraživanja pokazala mogućnost smanjenja zagađenja i do 50% nakon sprovođenja tendera za nabavku peleta i briketa
- U sklopu IPA projekta od milon eura planirana nabavka modernih automatskih analizatora

U skladu sa strateškim dokumentima (Nacionalna strategija upravljanja kvalitetom vazduha za period 2013-2016, Plan kvaliteta vazduha za opštinu Pljevlja), kao i programom hitnih mjera koji je donijet tokom protekle sezone grijanja, već su preduzete brojne aktivnosti na rješavanju ovog višedecenijskog problema:

- U TE Pljevlja izvršen je remont elektrofiltera kojim su znatno smanjene emisije suspendovanih čestica iz TE;
- U rudniku AD Pljevlja realizuju se moguće netehničke mjere vezane za transport uglja (smanjenje brzine kamiona za transport uglja sa 65 k/h na 30 k/h, i povećanje udaljenosti između kamiona, redovna primjena procedure kvašenja puteva) koje mogu doprinijeti smanjenju emisija praškastih materija;
- Vlada Crne Gore je u oktobru 2014. godine potpisala ugovor sa Svjetskom bankom o sprovođenju projekta “Upravljanje industrijskim otpadom i čišćenje” u okviru kojeg će se sanirati odlagalište pepela i šljake „Maljevac“ i flotacijsko jalovište olova i cinka Gradac;
- U saradnji sa Mašinskim fakultetom tokom 2015. urađen je Elaborat o mogućnostima smanjenja emisija zagađujućih materija iz javnih kotlarnica i individualnih ložišta. U skladu s tim dokumentom predložene su mjere zamjene goriva, regulacije procesa sagorijevanja i rekonstrukcija, odnosno zamjena postrojenja za sagorijevanje efikasnijim uređajima.
Opština Pljevlja odlučila se za subvencionisanje cijene ekološki prihvatljivijeg goriva (peleti, briketi) za grijanje za domaćinstva u visini od 50%, budući jer je Vlada u julu 2015. opredijelila dodatnih oko 570.000 eura za sanaciju stanja u opštini Pljevlja; Naglašavam da su tokom proljeća 2015. izvršena i određena eksperimentala mjerenja tj. primjena peleta i briketa na pilot lokacijama, nakon čega su mjerenja CETI-ja pokazala da je došlo do smanjenja zagađenja čak do 50% u odnosu na period korišćenja uglja, tako da, ako za paralelu uzmemo ove eksperimentalne nalaze, imamo velika očekivanja od sprovođenja tendera za pelete i brikete, čiji se završetak očekuje 9. decembra.
- U toku je izrada Studije uticaja zagađenja vazduha na zdravlje ljudi, a koju izrađuju eksperti Svjetske zdravstvene organizacije.
- U sklopu IPA projekta za koji imamo obezbijeđena sredstva u iznosu od 1 milion eura, za čitavu CG ćemo nabaviti dodatne automatske analizatore, kako bismo upravo izbjegli situaciju sa kvarenjem analizatora, čime će se sistem praćenja vazduha dodatno značajno unaprijediti.

Na kraju, toplifikacija Pljevalja smatra se za trajno rješenje ovog problema, kroz uključivanje postojećih individualnih ložišta u toplovodnu mrežu. U ovom pravcu, Ministarstvo održivog razvoja i turizma je u Predlogu zakona o budžetu za 2016. u dijelu kapitalnog budžeta planiralo sredstva u visini od oko 450.000 eura za izradu tehničke dokumentacije za toplanu i prateću infrastrukturu, kao i sprovođenje mjera smanjenja zagađenja u Pljevljima. Takođe, podsjećam da se toplifikacija Pljevalja vezuje za izgradnju II bloka TE, i da se potpisivanje Ugovora sa izabranom kompanijom očekuje uskoro. Drugim riječima, izgradnjom II TE Pljevlja postići će se višestruki pozitivni efekti za životnu sredinu u odnosu na sadašnje stanje u Pljevljima.

Vrlo je važno istaći činjenicu da se uticaj na životnu sredinu koje će imati novoizgrađeno, moderno postrojenje ne može uporediti sa uticajem koji ima postojeći blok TE. Ovo prevashodno iz razloga što u doba izgradnje postojećeg bloka gotovo da nije postojao pravni okvir i sistem zaštite životne sredine. U današnjem sistemu zaštite životne sredine koji je u velikoj mjeri usklađen s propisima EU, novoizgrađeni termoenergetski objekat mora da ispoštuje brojne zahtjeve vezane za zaštitu životne sredine i zdravlje ljudi koji su ugrađeni u različite instrumente zaštite životne sredine.