- Vlada Crne Gore
Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove Predpristupni program Evropske agencije za bezbjed...
Predpristupni program Evropske agencije za bezbjednost hrane EFSA-e
Evropska agencija za bezbjednost hrane (eng. European Food Safety Authority, EFSA) je krovno tijelo za pitanja bezbjednosti hrane na području Evrope. Zadatak EFSA-e je naučna procijena rizika i komunikacija o rizicima vezanim za cijeli prehrambeni lanac u cilju obezbijeđivanja bezbjednosti hrane na području Evrope. U Evropskoj uniji, postupak procjene rizika odvija se nezavisno od postupka upravljanja rizicima porijeklom iz hrane. Rad EFSA-e obuhvata sva područja prehrambenog lanca – bezbjednost hrane i hrane za životinje, ishranu, zdravlje i dobrobit životinja, kao i zdravlje i zaštitu bilja. EFSA pruža nezavisne i kvalitetne naučne savjete i izrađuje stručne procjene koje se temelje na naučnim podacima, za potrebe evropskih donosioca odluka – Evropske komisije, Evropskog parlamenta i država članica. Na taj način EFSA pomaže rukovodiocima na području Evrope pri donošenju stručnih odluka u svrhu poboljšanja bezbjednosti hrane u EU. Zahvaljujući bliskoj saradnji sa svojim partnerima, EFSA doprinosi obezbijeđivanju visokog nivoa zaštite potrošača, sa ciljem održavanja povjerenja u dijelu snadbijevanja hranom na cijelom području EU.
U okviru IPA pretpristupnog programa finansiranog od strane Evropske komisije pod nazivom „Pripremne radnje za učestvovanje zemalja kandidata i potencijalnih kandidata u radu EFSA-e“ koji od 2006. godine sprovodi Evropska agencija za bezbdjednost hrane, zemlje korisnice ovoga programa razvijaju saradnju s EFSA-om kako bi zajedničkim snagama odgovorili na izazove bezbjednosti hrane današnjice. Pored Crne Gore koja je korisnik ovoga programa od 2009. godine, korisnici su i: Makedonija, Albanija, Srbija, Turska, Kosovo i Bosna i Hercegovina.
U svojstvu posmatrača Crna Gora učestvuje na redovnim sastancima Savjetodavnog foruma EFSA-e, tijela koje se sastoji od direktora agencija i institucija za bezbjednost hrane svih zemalja članica EU. Pored toga, Ministarstvo poljoprivrede i rualnog razvoja imenovan je za EFSA kontakt tačku za Crnu Goru s osnovnim zadatkom za jačanje naučne saradnje, institucionalnog povezivanja i razmjene naučnih podataka. Nadalje, ovaj program saradnje omogućava zaposlenim i stručnjacima za bezbjednost hrane kao i predstavnicima različitih zainteresovanih strana aktivno učestvovanje na sastancima radnih grupa EFSA-e, na kojima imaju priliku raspravljati i razmjenjivati mišljenja sa svojim kolegama iz cijele Evrope.
Novi IPA program (2015-2017) ima za cilj:
• podizanje spremnosti tijela i institucija za bezbjednost hrane u zemljama korisnicima programa za učestvovanje u EFSA-inim mrežama i projektima;
• razviti sisteme za razmjenu podataka – prevashodno zoonoza, antimikrobne resizistencije, trovanja izazvanih hranom, veterinarskih rezidua;
• podizanje nacionalnih kapaciteta za procijenu i komunikaciju o riziku;
• promovisanje saradnje i zajedničkih projekata EFSA-e, predpistupnih zemalja i zemalja članica u cilju podizanja spremnosti regiona da se suoči sa rizicima koji se nalaze u hrani.
Osim toga, saradnja će doprinjeti :
• uspostavljanu većeg međusobnog povjerenja;
• prihvaćanju istraživačkih podataka i mjera koje se preduzimaju u pogledu bezbjednosti hrane između EFSA-e i pretpristupnih zemalja
• boljem razumijevanju između nacionalnih tijela za bezbjednost hrane sadašnjih i potencijalnih država članica EU;
• budućoj saradnji i usklađivanju pristupa u pogledu bezbjednosti hrane širom Evropske unije.
Predstavnicima tijela za bezbjednost hrane, kao i akademskim i istraživačkim instiucijama na raspolaganju imaju niz mogućih praktičnih aktivnosti:
• edukativni seminari na temu procjene rizika, prikupljanja podataka i upravljanja kriznim situacijama vezanim za bezbjednsot hrane,
• studijska putovanja u cilju posjete institucijama nadležnim za bezbjednost hrane u državama članicama EU,
• razmjenu podataka i umrežavanje putem učestvovanja u Savjetodavnom vijeću EFSA-e, Focal Point- u i ostalim naučnim mrezama, u svojstvu posmatrača,
• ucesce na EFSA tenderima (kao sto je EU menu call) - http://www.efsa.europa.eu/en/procurement/tenders
• uključivanje u komunikaciju o riziku kroz učestvovanje u EFSA-inim radnim grupama za komunikaciju, u statusu promatrača,
• prijava na nove konkurse za članstvo u EFSA-inom naučnim odborima i Naučnom vijeću (u trajanju od 3 godine), pozajmljene nacionalne eksperte, studijske posjete efsa – i, traineeship etc... http://www.efsa.europa.eu/en/aboutefsa/jobs
EFSA Focal point Crne Gore možete kontaktirati putem mail-a: efsa.focalpoint@mpr.gov.me