Kulturna istorija – 27. februar: 170 godina štampanja prvog izdanja “Gorskog vijenca” Petra II Petrovića Njegoša

Povodom 170 godina objavljivanja prvog izdanja “Gorskog vijenca” na zgradi Ministarstva kulture postavljen je rad grafičke dizajnerke Adele Zejnilović “Font Njegoš”, koji je dio umjetničko-dizajnerskog projekta njenog magistarskog rada na Fakultetu likovnih umjetnosti “Crna Gora u pismu – od ličnog do zvaničnog”. Umjetnica svoj postupak gradi u vremenu svakodnevnog nastanka novih fontova, a polazište za rad nalazi u kulturnoj istoriji, prije svega u opusu Petra II Petrovića Njegoša, donoseći kroz dizajn svojevrsnu vizuelnu interpretaciju originalnog rukopisa “Gorskog vijenca”, koji se čuva u Njegoševom muzeju – Biljardi na Cetinju.

Tokom svog boravka u Beču 1846. i 1847. godine, Njegoš je u štampariji jermenskog monaškog reda Mehitarista objavio svoje najveće i najznačajnije djelo “Gorski vijenac”.

“Gorski vijenac” preveden je na sve evropske jezike, kineski, japanski i esperanto. Italijanski je prvi strani jezik na koji je prevođen Gorski vijenac Petra II Petrovića Njegoša, u odlomcima iste godine kada je objavljen u Beču, dok je prvi prijevod djela u cjelosti objavljen na njemačkom jeziku 1886. godine, takođe u Beču.

Institucije kulture, visokoškolskog obrazovanja i nauke u Crnoj Gori obilježiće tokom ove godine nizom događaja 170 godina od objavljivanja prvog izdanja “Gorskog vijenca”.

“...Ne treba zaboraviti da je Njegoš bio član i predstavnik visoke crkvene hijerarhije, pa upravo ovaj kontrast, da je čovjeka osjećao kao ponosno biće koje je pozvano da pod zvijezdama izvrši prometejske misije u ljudskom smislu, predstavlja tajnu njegove pjesničke riječi...“
Miroslav Krleža, drugi dobitnik Njegoševe nagrade 1966.godine / Pobjeda,2.oktobar 1966.

“...Kao što je fabula Luče smeštena u srži onomisaonih vremenskih slutnji i saznanja, tako je i Gorski vijenac užljebljen u istoriju i u njena čela koja nisu manje univerzalno čovekoljubiva, mada su ona o kojima govorim strukturisana oko jedne od kontigencija, što su iskrsavale tokom dugih borbi za slobodu koje su se tu javljale egzistencijalnije nego igde...“
Oskar Davičo, šesti dobitnik Njegoševe nagrade 1978.godine / Ovdje, br.114, 1978.