Održana UNESCO Konferencija o kulturnom diverzitetu

Konferencija “Kulturni diverzitet kao pokretač društvenog razvoja”, u organizaciji Ministarstva kulture Crne Gore, Crnogorske nacionalne komisije za UNESCO, a pod pokroviteljstvom UNESCO Regionalnog biroa za nauku. Konferencija je posvećena implementaciji UNESCO Konvencije o zaštiti i promociji raznolikosti kulturnih izraza i raznovrsnim aspektima i izazovima njene svakodnevne primjene. Konvencija je prioritetno usmjerena na zaštitu i promovisanje raznolikosti kulturnih izraza, kroz kreiranje povoljnog okruženja u kojem raznolikost kulturnih izraza može biti afirmisana i obnovljena u globalizovanom svijetu u korist svih društava. Ona potvrđuje veze koje spajaju kulturu, razvoj i dijalog i uspostavlja inovativne osnove za međunarodnu kulturnu saradnju.

Konferenciju je otvorio prof. mr Janko Ljumović, ministar kulture Crne Gore, koji je u uvodnom izlaganju govorio o značaju Konvencije za Crnu Goru i o njenoj ulozi u kreiranju boljeg ambijenta da se kulturna raznolikost potpunije razvija. On je posebno ukazao na ulogu Konvencije u savremenom političkom kontekstu: “U vremenima kada je poštovanje kulturne raznolikosti na globalnom nivou dovedeno u pitanje i kada se termin multikulturalnost više koristi u teoriji nego u realnosti, poštovanje ove Konvencije i svih drugih međunarodnih standarda u ovoj oblasti, dodatna je opomena i obaveza svima nama koji djelujemo u oblasti kulture. Ako je cijela Konvencija usmjerena na poštovanje raznolikih kulturnih izraza u svrhu očuvanja međukulturnog sklada na globalnom nivou, a danas na makro i mikro nivou svjedočimo kulturnim isključivostima, očigledno da postoji potreba da dodatno afirmišemo civilizacijske vrijednosti koje dijelimo”. Ministar Ljumović je istakao da je crnogorski kulturni sistem primjer otvorenog sistema, koji svoju otvorenost temleji na uspostavljenoj tradiciji koja je vjekovima stvarana na ovim prostorima i svjedoči različita iskustva koja su u osnovi podrazumijevala dijalog kultura.

U uvodnom izlaganju Siniša Šešum, šef Antena kancelarije UNESCO u Sarajevu Regionalnog biroa za nauku i kulturu u Evropi, u ime gospođe Ane Luiza M. Thompson Flores, direktorice UNESCO Regionalnog biroa, istakao je da će konferencija služiti i da prezentuje važne reziltate rpoejkta posvećenog kulturnim indikatorima, koji je bio jako uspješan. Konvencija o raznolikosti i promovisanju kulturnih izraza pokazuje kako kultura podstiče održivi razvoj, a predstavlja i snažan mehanizam za jačanje kulturnih veza na nacionalnom i međunarodnom niovu. On je podsjetio i da ovakav, sveobuhvatan pristup kulturi unapređuje socijalnu koheziju i omogućava generisanje novih radnih mjesta, te da se time podstiče jačanje interkulturnog dijaloga na lokalnom, nacionalnom i globalnom nivou. Šešum se osvrnuo i na druge projekte koji se realizuju u saradnji sa UNESCO i izrazio zadovoljstvo zbog kontinuirane i izuzetno uspješne saradnje koju ova Kancelarija ostvaruje sa UNESCO.

Prvi panel bio je posvećen temi Konvencija – unapređenje mehanizma zaštite i promocije, a moderirala ga je teatrološkinja Nataša Nelević, koja je težila da izlaganja i diskusije usmjeri u pravcu prezentacije onoga što Konvencija donosi, ali i svakodnevne prakse u njenoj primjeni. Siniša Šešum, šef Antena kancelarije UNESCO u Sarajevu Regionalnog biroa za nauku i kulturu u Evropi u izlaganju naslovljenom “Uvod u 2005 Konvenciju o zaštiti i promociji raznolikosti kulturnih izraza”, iznio je sve teorijske aspekte primjene Konvencije: kako je nastala, šta je uslovilo njeno usvajanje, šta je cilj Konvencije, koje su mogućnosti koje donosi, a šta je ono što se do sad pokazalo kao izazov u njenoj primjeni. On je istakao da je Konvencija jedini međunarodno pravni instrument koji pokriva sve aspekte kulturne produkcije, njen cjelokupan proces, te da je njena prednost i to što u sam fokus aktivnosti stavlja i civilno društvo. Nakon njega, dr Violeta Simjanovska, direktorica PAC Multimedia iz Skoplja pohvalila je napore crnogorske kulturne politike da danas organizuje ovakav događaj. U izlaganju “Kulturni diverzitet i konvencije: primjena potpisanih dokumenata - Studija slučaja Makedonije” predstavila je makedonska iskustva u primjeni Konvencije, kroz analizu kulturnog prostora kao kulturnog konteksta, predstavljajući projekat Skoplje 2014, nakon čega je uslijedila diskusija.

Drugi panel bio je posvećen temi Doprinos kulture održivom razvoju, a moderirao ga je dr Edin Jašarović sa Fakulteta dramskih umjetnosti, koji je težio da razvije diskusiju u pravcu studija slučaja i prezentacije projekata.

Alma Mrgan-Slipičević, ekspert CDIS iz UNESCO kancelarije u Sarajevu imala je izlaganje naslovljeno “Implementacija UNESCO Indikatora uticaja kulture na razvoj (CDIS) u Jugoistočnoj Evropi: rezultati i uticaj na politike“. Predstavila je međunarodna iskustva implementacije CDIS-a i rezultate različitih oblasti koje ovaj program obuhvata, kao što su ekonomija, obrazovanje, javne politike, društvena participacija, rodna ravnopravnost, komunikacija i baština, s naglaskom na uticaj CDIS-a na kreiranje politika i strateško planiranje.

Nakon njenog izlaganja, Dragoljub Janković iz Ministarstva kulture Crne Gore predstavio je proces implementacije i rezultate UNESCO projekta Indikatori uticaja kulture na razvoj (CDIS) u Crnoj Gori. Izrađeni indikatori i analiza, kako je predstavljeno, ističu potencijale sektora kulture u Crnoj Gori za ekonomski i ukupni razvoj, ukazujući pritom i na prostore za unapređenja, a dobijeni podaci značajan su potencijal za buduće strateške dokumente.

Dr Hristina Mikić, direktorica Fondacije Grupa za kreativnu ekonomiju iz Beograda zatvorila je ovaj panel izlaganjem „Uneskova konvencija kao okvir za kreiranje lokalnih politika održivosti kreativnog i kulturnog razvoja”, osvrćući se značaj lokalnih/opštinskih kulturnih politika posebno u domenu kreativnih industrija.
Treći panel pod nazivom Kulturni diverzitet između politike i prakse, moderirao je dr Vuk Vuković sa Fakulteta dramskih umjetnosti, a cilj panela bila je upravo prezentacija konkretnih aktivnosti kojima se direktno utiče na koncept promocije raznolikosti kulturnih izraza.

Suvi Laakso, koordinatorka Finskog instituta za bliski istok (FIME) iz Helsinkija u svom izlaganju “Analiza multikulturalnih politika: umjetnost u Finskoj“, govorila je o multikulturalnosti u Finskoj i strateškom okviru za društvenu integraciju, sa fokusom na kulturne politike i njihov uticaj na pozicioniranje umjetnika koji nijesu finskog porijekla na dinamičnu kulturnu scenu Finske.

Nataša Nelević, direktorica NVO NOVA iz Podgorice govorila je o projektu koji realizuje u saradnji sa Ministarstvom kulture Crne Gore u izlaganju “Osnivanje Muzeja žena i promjena ideološke paradigme”. Naglasila je potencijal projekta ne samo u smislu afirmativnog uticaja na formiranje savremenih ženskih političkih, istorijskih i kuturnih identiteta već i na kreiranje nacionalnog istorijsko-identitetskog narativa i promjenu ukupne identitetske i ideološke paradigme.

Igor Rakčević, predsjednik Udruženja likovnih umjetnika Crne Gore u izlaganju “Iskustva ULUCG u implementaciji UNESCO projekata” predstavio je iskustva ove organizacije u implementaciji projekta koji je bio usmjeren na različitost kao pokretač jačanja kapaciteta kulturnih industrija kroz formiranje stabilnog partnerstva između nosilaca regionalne likovne scene.