- Vlada Crne Gore
Konferencija za novinare predsjednika Vlade RCG Mi...
Pažnja: Sadržaj ove stranice je dio arhivskog sadržaja i odnosi se na prethodne sazive Vlade Crne Gore. Moguće je da su informacije zastarjele ili nerelevantne.
Arhiva
Konferencija za novinare predsjednika Vlade RCG Mila Đukanovića
Objavljeno: 09.07.2003. • 21:30 Autor: Govori i Izjave
UVODNO IZLAGANJE PREMIJERA MILA ĐUKANOVICA
NA KONFERENCIJI ZA NOVINARE
koja je održana 9. jula 2003.godine
Ovo je redovna konferencija za stampu, prije godisnjih odmora koje planiramo u Vladi Crne Gore, a uoci mojih posjeta Kini i Rusiji.
Prilika je ovo da javnost upoznam sa rezultatima koje je Vlada Crne Gore u proteklih šest mjeseci ostvarila u sprovodenju reformi, rješavanju ekonomskih, socijalnih i drugih problema u drustvu.
Podsjeticu vas da je glavni cilj Vladine politike modernizacija crnogorskog drustva kroz usvajanje evropskih standarda, sa ambicijom da Crnu Goru na tim osnovama u bliskoj buducnosti uvedemo u clanstvo evropskih i evroatlanskih integracija.
Put do tog cilja su sveobuhvatne i efikasne reforme koje ce nam omoguciti da izvedemo kvalitetnu, uspjesnu i po roku trajanja sto je moguce kracu tranziciju. Na putu do tog cilja Vlada je definisala prioritete u svom radu, usvojila i javnosti prezentirala strateska dokumenta kojima se trasira put do njihovog ostvarenja. Generalno, mogu reci da sam zadovoljan kvalitetom i i tempom obavljenih reformskih zadataka u prvih sest mjeseci rada. Pomenucu samo neke rezultate koje smatram najmarkantnijim i javnosti interesantnim.
Na pocetku rada, u jednom od brojnih susreta sa novinarima, ukazali smo da ova Vlada smatra da je najtezi ekonomski i socijalni, a time i politicki problem Crne Gore visoka stopa nezaposlenost. Zato je Vlada to pitanje, odnosno rješavanje tog problema, svrstala u red svojih prioriteta.
Definisali smo program koji je, takodje, prezentiran javnosti pod nazivom ''Legalizacija postojecih i otvaranje novih radnih mjesta''. Programom je za 12 mjeseci predvidjeno novih 25.000 gradjana na evidenciji zaposlenosti. Od toga 20.000 registracijom, odnosno ozvanicenjem radnog odnosa za one koji, po našim pretpostavkama, vec rade na crno i 5.000 novozaposlenih, putem dodjele kredita za preduzetništvo.
Kakvi su rezultati? Od 20.000 planiranih radnika, za nepuna tri mjeseca, dakle, na dan 8.07. registrovano je 16.328 radnika, a broj poslodavaca koji su prijavili novozaposlene radnike, koristeci povoljnosti koje je Vlada obezbijedila, takode je impresivan, i iznosi 3.789. To govori da smo do sada postigli rezultate mnogo vece od planiranih, tacnije, da smo to uspjeli da postignemo za manje od polovine predvidjenog roka, tako da nam druga polovina ostaje za poboljsanje.
Takodje, do sada je preko kredita za razvoj preduzetnistva odobrenih od strane Zavoda za zaposljavanje, zaposleno 947 radnika.Dakle, potpuno je realno da cemo u narednih nesto manje od deset mjeseci ovim putem uspjeti da obezbijedimo jos cetiri hiljade novih radnih mjesta.
Znaci, nas najtezi ekonomski i socijalni problem dosadasnjim aktivnosti ne samo ublazavamo, nego i prevazilazimo mnogo brze nego sto smo planirali. To potvrdjuju uporedni podaci o kretanju nezaposlenosti od 2000. godine do danas. U junu 2000.godine na evidenciji Zavoda za zaposljavanje imali smo 86.000 lica, 31.12.2002.godine, bilo je 76.290 lica, dok danas, sest mjeseci kasnije, imamo 69.735 lica. To govori da je nezaposlenost u stalnom padu, odnosno da smo uspjeli da prvi put poslije decenije njen broj svedemo na ispod 70.000. Taj rezultat smo ostvarili uz istovremeno registrovanje novih 12.000 lica koji su u medjuvremenu zavrsili srednju skolu i prijavili se na Zavod za zaposljavanje.
Trend je ocigledno pozitivan. To se vidi iz podataka koji jasno pokazuju povecanu traznju za radnom snagom. Broj radnih mjesta cije je popunjavanje trazeno putem oglasa. od 1.01. do 8.07. o.g. je 17.758 lica, a za isti period prosle godine on je iznosio 8.609. A to je više nego duplo u odnosu na isti period prosle godine.
Da posla u Crnoj Gori ima potvrdjuje i sledeci podatak. Na danasnji dan kod Zavoda za zaposljavanje je evidentirano 5.719 lica koja nijesu rezidenti Crne Gore, a koja obavljaju poslove u Crnoj Gori. Vlada dalje radi na realizaciji ovog programa, a prije svega na otklanjanju biznis barijera i skracenju procedura za izdavanje dozvola za bavljenje biznisom i za razvoj vec uspjesnog zapocetog biznisa.
Kao sto smo vec najavili, poseban tim u Ministarstvu finansija radi na obaranju poreza, prije svega na plate, ali i na trazenju modela izbjegavanja dvostrukog oporezivanja u odnosu na porez na dobit. Cilj nam je da na temeljima takve politike prosirimo poresku osnovu, tacnije oborimo poreze i stvorimo bolje uslove za razvoj biznisa.
Problem koji je dugo opterecivao Crnu Goru je nedovoljna podrska bankarskog sektora politici podsticaja razvoja malog i srednjeg biznisa i restrukturiranja preduzeca. Pored navedenih, njih su pratile i konstatacije o visokim kamatnim stopama u odnosu na plasirana sredstva prema preduzecima, kao i neadekvatna politika orocavanja tih plasmana. Zato je veoma znacajno da je Vlada odlucila da privatizuje Montenegrobanku. Vlada je donijela hrabru odluku da restrukturira ovu banku, preuzme sve njene stare dugove i potrazivanja koja su je opterecivala, te da putem medunarodnog tendera dobije strateskog partnera. Takvog partnera smo dobili u Novoj Ljubljanskoj banci. Koji su vec videni pozitivni efekti? Poraslo je interesovanje stranih kompanija za investiranje u Crnu Goru, a jacom konkurencijom obara se cijena kapitala. Znaci,banke sada nude kreditna sredstva po kamati od 11,99% na godišnjem nivou, odnosno od 0,95% na mjesicnom nivou. Podsjeticu da je do prije par mjeseci umjesto 0,95% kamata iznosila od 1,50% do 3,00% na mjesecnom nivou. U narednim mjesecima ocekujem dalji pad cijene kapitala. Prema tome, možemo kazati da je sada 75% kapitala u bankama u privatnom vlasnistvu. Uz to, tokom drugog polugoda ove godine najavljujem pocetak procesa privatizacije Podgoricke banke kao posljednje državne banke.
Raste i kreditni potencijal za bavljenje preuzetništvom u Crnoj Gori. Nova Ljubljanska banka je svojim biznis planom za prvih tri godine planirala da u Crnu Goru plasira 30 mil. eura. Mi smo tražili od Nove Ljubljanske banke, a najavljen nam je pozitivan odgovor da se od tih 30 miliona eura, 15 miliona namijeni podršci malom i srednjem biznisu, što predstavlja jedan od prioriteta Agende ekonomskih reformi. Istovremeno, raste štednja gradana i sve je rasprostranjenija pojava potrošackih kredita.
Kada govorim o privatizaciji, želim da najavim na ce naši prioriteti u drugoj polovini ove godine, a saglasno planu priVatizacije za 2003.godinu, biti privatizacija Željezare, Duvanskog kombinata u Podgorici, jednog broja hotela iz reda hotelskih preduzeca na Primorju, uz intenzivniju pripremu privatizacije Kombinata aluminijuma u Podgorici. Pod intenzivnijom pripremom mislim na vec zapocetu proceduru izbora privatizacionog savjetnika, ali što je ovog puta posebno važno, uz podršku Evropske banke za rekonstrukciju i razvoj, i to kako savjetodavnu, tako i finansijsku. Evropska banka za obnovu i razvoj je najavila da ce zajedno sa nama stati iza procedure izbora privatizacionog savjetnika, obezbijediti sredstva za njegovo placanje, što nimalo nije malo, a to garantuje ne samo da cemo izabrati ne samo dobrog privatizacionog savjetnika, nego da cemo uz tu pomoc u veoma kratkom vremenskom periodu realizovati privatizaciju Kombinata aluminijuma.
Rezultati ovakvih, sve dinamicnijih, procesa u ekonomiji Crne Gore su vidljivi i u rastu društvenog bruto proizvoda u prvih šest mjeseci ove godine. Podsjeticu vas, ekonomskom politikom za 2003.godinu planirali smo rast na godišnjem nivou od 1,5%. U prvih cetiri mjeseca ostvaren je realni rast od 2,1%, a preliminarne procjene za prvih šest mjeseci govore da je trend rasta nastavljen i da bi se moglo ocekivati da u prvih šest mjeseci taj rast bude 2,3%. Ovako optimisticka ocekivanja temeljimo na efektima koja ocekujemo u drugom dijelu godine zbog dobro zapocete turisticke sezone. Naime, trenutno u Crnoj Gori boravi oko 65.000 godstiju. To je 26% više nego prethodne godine u istom periodu. Predsezona je bila, takode, bolja nego prošlogodišnja, a ugovoreni su aranžmani do 28. 10.2003.godine, što govori da cemo imati i bolju postsezonu u odnosu na prošlogodišnju.
Podignut je kvalitet usluga u turizmu što potvrdjuje i vracanje turista iz zemalja tradicionalno okrenutih Crnoj Gori. Mislim, prije svega, na Cesku, Njemacku, Rusiju, Veliku Britaniju, Slovacku. Uz to, u Crnoj Gori trenutno boravi 35% domacih turista više nego u istom periodu prošle godine.
Nastavljaju se pozitivni pomaci u oblasti poljoprivrede. Mislim da je to znacajno ne samo zato što nam poljoprvirede obezbjeduje ravnomjerniji raspored angažovanog stanovništva u Crnoj Gori i bolje korišcenje ukupnih potencijala kojima Crna Gora raspolaže.Vaznije je da je poljoprivreda uvijek dobar temelj za jednu mnogo vecu gradevinu, a to je prehrambena industija koju Crna Gora u prethodnom periodu nije dovoljno iskoristila kao razvojnu šansu. To dokazuju iskustva razvijenih zemalja u kojima je uglavnom prehrambena industrija nekoliko puta znacajnija u stvaranju društvenog proizvoda od primarne poljoprivredne proizvodnje. Taj odnos je u nekim zemljama veci 10 puta, pa i vise. Nazalost, u Crnoj Gori nemamo takav slucaj jer smo se u citavom poslijeratnom razvoju oslanjali na uvoz preradevina i poljoprivredne proizvodnje iz Srbije i sa tržišta ex Jugoslavije. Ministarstvo poljoprivrede se vrlo intenzivno bavi evidentiranjem novih subjekata na poljoprivrednoj sceni Crne Gore, ukljucujuci i proizvodjace hrane, tako da ocekujem da bi uskoro mogli dobiti jedan precizan i savremen katalog crnogorske agrarne industrije. Na osnovu do sada prikupljenih podataka, agroindustrija i primarna proizvodnja u Crnoj Gori u bruto drustvenom proizvodu ucestvuju izmedu 25 i 30%. To je znacajno vise od onoga sto su pokazatelji zvanicne statistike, sto potupno jasno ukazuje na njene slabosti jer se, nazalost, najvecim dijelom još uvijek bavi evidentiranjem onoga sto su slaba, netransformisana i neprivatizovana bivsa socijalisticka preduzeca, neregistrujuci sve ono što je nastalo podsticajem preduzetništva u malom i srednjem biznisu, a što predstavlja veoma bitan korektiv u pogledu kvaliteta privredivanja u Crnoj Gori. U ovoj oblasti imamo ogroman potencijal za brži razvoj ekonomije, prije svega, u daljem razvoju preradivackog sektora. U poljoprivredi je, kao što vam je poznato, realizovan važan projekat mljekarstva u Beranama koji je znacajan podsticaj razvoju citavog tog kraja. Trenutno je, zajedno sa Evropskom agencijom za rekonstrukciju i razvoj, u postupku realizacija projekta dogradnje mljekarskih kapaciteta u Nikšicu , Danilovgradu i Ulcinju.
Želim takode da vas upoznam sa ostvarenim rezultatima realizacije budžeta. Kao što ste, pretpostavljam, vec informisani, u prva dva mjeseca rada ove Vlade ostvareni su veoma niski budžetski prihodi, daleko ispod planiranih. U januaru smo ostvarili ukupno 13,25 mil. eura što je, ponavljam, daleko ispod onoga što su bili projektovani prihodi. Ali, vec u maju mjesecu imamo 31,72 mil.eura radi cega mozemo da tvrdimo da smo u prvih sest mjeseci realizovali 97% planiranog budžeta. Dakle, poslednih nekoliko mjeseci ostvarujemo prihode ne samo u skladu sa planom, nego iznad plana, što nam omogucava da nadoknadimo budžetske gubitke u januaru i februaru. To nam je obezbijedilo nastavak razvoja infrastrukture u Crnoj Gori.
Podsjeticu vas da smo nedavno ostvarili jedan graditeljski poduhvat, Crna Gora je konacno probila tunel Sozinu, i to predstavlja najkrupniji investicioni poduhvat u Crnoj Gori u posljednjih 20 godina. Rijec je o tunelu koji je dug 4,188 km. Tunelom Sozina omogucice se bezbjedniji, brzi i jeftiniji robin i putnicki prevoz, kao i kvalitetnije povezivanje nasih potencijala kakvi su zimski i ljetnji turizam, i mnogo efikasnije povezivanje agroindustrije na sjevera sa primorskim turizmom. Posebno je važno sto je ovaj, ne samo graditeljski nego i finansijski poduhvat realizovan sopstvenim sredstvima. Vrijednost izvedenih radova je 17,3 mil. eura, sto je usteda od 2,6 miliona eura u odnosu na projektovanu cijenu od 19,9 miliona eura. Ovakvi rezultati izazvali su paznju medunarodnih finansijskih institucija prema Crnoj Gori. Vazno je da vas obavijestim da smo u fazi trosenja 42 mil. eura koje nam je odobrila Evropska investiciona banka. Od tih 42 mil. eura odobrenog kredita Luci Bar je namijenjeno 6 miliona, za rekonstrukciju crnogorskog dijela pruge Beograd - Bar 15. miliona, za rekonstrukciju puteva na sjeveru Crne Gore 10 miliona, za energetiku 11 mil. eura. Ocekujemo da uskoro na bazi vec finaliziranih razgovora sa najvišim predstavnima Evropske investicione banke dobijemo još 10 mil. za saobracajnu infrastrukturu, konkretno za modernizaciju aerodroma, zatim 15-18 mil. za izradnju prstupnih puteva i ugradnju opreme u tunel Sozina. To je veoma bitno, jer smo pokazali sposobnost da sami finansiramo radove prve faze, poslije cega mozemo da animiramo Evropsku investicionu banku koja je spremna da pod vrlo povoljnim uslovima obezbijedi kredit za konacnu finalizaciju koja ce nam, uvjereni smo, omoguciti da nakon zavrsenog tendera, za nesto duze od godinu dana, zavrsimo i otvorimo za saobracaj tunel Sozina.
Ocekujemo da se odobri 20 mil. eura kredita za komunalne projekte. Kandidovali smo, naime, kod Evropske investicione banke jedan broj projekata iz opstina za koje je banka tražila verifikaciju Vlade. Sada smo u postupku recenzije tih projekata koje su nam dostavile opstine i uskoro cemo ih proslijediti bordu Evropske investicione banke ocekujuci da za njih dobijemo navedeni kredit. Isto tako ocekujmo i za projekat Luke dodatnih oko 2 mil. eura.
Takode ocekujemo inteziviranje saradnje sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj prije svega u podršci privatizacije jednog broja krupnih sistema kao sto sam govorio o KAP ali na pomolu su i neki drugi projekti saradnje sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj ono što je u ovom trenutku izvjesno je da je i ta banka spremna da u uz onih 10 mil. Evropske investicione banke odobri svojih 10 mil eura za rekonstrukciju Crnogorskih aerodroma.
Nedavno vas je potpredsjednik Vlade gospodin Kalamperovic o jednom okviru od 240 mil. eura koje je konzocrijum banka dakle Evropska banka za obnovu i razvoj, Evropska investiciona banka i Svjetska banka namijenila Crnoj Gori i njenoj infra strukturi u periodu do 2009.godine.
Pogledao sam dinamiku ona je voma zadovoljavajuca 2008 i 2009 su godine simbolicnih utrošaka tih sredstava što znaci da ce se glavnina tih sredstava potrošiti u godinama do 2007.godine.
Nakon ovog prethodno planiranog dijela konferencije za štamu, želio bih nešto da vam kažem i o temi za koju ste predpostavljam vrlo zainteresovani. To su najnovije opštužbe, ovog puta iz Napulja, za moju navodnu umiješanost u nelegalne poslove sa cigaretama.
Odmah da kažem da sam odavno oguglao na ovakve opštužbe i vec godinama nažalost moram da odgovaram na njih ponavljajuci manje više isto meni cinjenicno nespornu argumentaciju i ovo je dakle po meni stara prica u novom pakovanju podjednako neistinita kao i sve prethodne iz istih izvora i naravno sa istim ciljem. Samo ovog puta znacajno prljavije i bezocnije, ali kad imam na umu aktere i njihove motive ništa nije neocekivano.
Naravno opet se te optužbe ponavljaju bez ijednog makar poludokaza sa mabicijom da se usljed nemoci na politickom planu ovog puta zadre u privatnost i rekao bih metodama avelovskog karaktera, želim takode da kažem da me to ne samo neiznenaduje nego uopšte neuznemirava.
Zbog gradana Crne Gore zbog brojnih prijatelja Crne Gore izvan njenih granica želim samo još jednom da ponovim neke kljucne argumente koji govore o besmislenosti ovih optužbi i koji govore o stvarnom motivu onih koji ih pokrecu. Dakle u pitanju nije nikakav šverc u pitanju su poslovi tranzita koji su obavljani u skladu sa Zakonima Crne Gore i u skladu sa zakonima zajednicke države kojoj Crna Gora u to0m periodu pripadala. Mislim prije svega na Carinski zakon SR Jugoslavije od onih koji su ga tumacili tokom svih tih godina kao što znate nije bilo niti jednog prigovora na eventualno nezakonito postupanje preduzeca ili nadležnih državnih organa u Crnoj Gori.
Uz to želim da dodam tranzitni poslovi su uobicajeni za manje više sve države sa geografskom pozicijom slicnoj Crnoj Gori. I ono što je zaista razlicito u odnosu na Crnu Goru je sto sve te države iz tih tranzitnih poslova ubiraju veoma važan dio svoga društvenog proizvoda.
Samo zahvaljujuci našoj umješnosti mi nažalost u Crnoj Gori još uvijek ne ubiramo rentu od te prirodne pogodnosti što se nalazimo na takvoj geografskoj poziciji na kojoj se nalazimo.
Jednostavno, posao sa stanovišta Crne Gore i njenih zakona je obavljan zakonito. Tranzitirane su robe sa poznatim projeklom i sa poznatim vlasnicima, daklei porijeklo te robe i vlasnici te robe su bili poznati ne samo vlastima u Crnoj Gori, nego svih država Evropske unije ukljucujuci i države u kojima danas žive ti ljudi.
Roba je dopremana u Barsku luku iz evorpskih luka, dakle emitovana je iz luka iz onih država koje danas pripadaju EU. Dorpemana je sa urednom dokumentacijom iz Barske Luke otpremana sa urednom dokumentacijom. Crnogorska preduzeca su se u tom poslu bavila samo poslovima štedicije i skladištenja robe. Dakle s obzirom da je bio takav posao taj posao nije plijenio nikakvu moju posebnu pažnju cak i pažnju bilo koga u Vladi to je za nas bio regularan posao.
Bilo nam je naravno veoma stalo da se u okviru tog posla ilegalno kroz Crnu Goru ne tranzitira ono što su zabranjene robe dakle droga ili oružje. Želim ne bez osjecaja zadovoljstva da vam kažem da svo to vrijeme kada su odvijani intenzivno tranzitni poslovi kroz Crnu Goru, nijesmo imali nijedan prigovor od bilo koje države posebno ne od susjednih država da je kroz Crnu Goru obavljen neki tranzit tih nedozvoljenih roba droge ili oružja. Tek kasno su se pojavili pokušaji dakle tranzita ljudi kroz Crnu Goru o cemu je javnost informisana gdje je gospodin Miloševic i njegov režim zloupotrebljavao vojni transport našto je Crnogorska vlada rekao bih efikasno reagovala prekidajuci te tranzite ljudi iz dalekog istoka prema zapadu.
Crna Gora je ostvarila vrlo zanacajne prihode u tom periodu iz ovog posla koji su bili posebno znacajni zbog blokade drugih privrednih aktivnosti u tom periodu u Crnoj Gori. Zašto smo imali blokadu privrednih aktivnsoti netreba nikog podsjecati zbog sankcija koje su primjenjivane prema Srbiji i Crnoj Gori, zbog ratova koji su obavljani u našem okruženju i raspada ex jugoslovenskog tržišta i zbog namjera režima gospodina Miloševica da CG ucjenjuje time da ce joj zaprijetiti gladju.
Da li treba podsjecati nekog ovdje da je jedan od glavnih ciljeva Miloševicevog režima bio upravo prekid tranzitnih poslova kroz Crnu Goru jer je osjecao da mu to izmice kontroli da Crna Gora iz tih poslova uspijeva da preživi što nije bio njegov cilj.
Da li treba podsjecati na one pokušaje kada je Miloševic upotrebljavao vajsku posebno1999. godine, da poslove koji su u Crnoj Gori radeni ponovicu u skladu sa zakonima CG i SRJ nasilno prekinuti.
Dakle svi prihodi iz ovih poslova su regularno naplacivani špediteri su naplacivali svoje luke su naplacivale za troškove skladištenja svoje Vlada odnosno Budžet Crne Gore je naplacivao svoje takse.
Iz budžetskih prihdoa iz tih poslova su alimentirali rekao bih dio najvažnijih potreba u tom periodu. Alimentirali smo od plata adminsitraciji, socijalnih davanja, plata u školstvu, zdravstvu, preko penzija, dogradnje novih bolnica i skola, do realizacije javnih radova u CG.
Taj posao je više puta kontrolisan sa razlicitih adresa. Koliko mene sjecanje drži kontrolisan je tri puta od strane evropskih celnika 95,96,2001. Tokom te kontrole 2001.godine koju je obavila Evopska kancelarija za borbu protiv korupcije, dakle izvršena je kontrola svih karika u ovom poslu i prema mom sjecanju šef tadašnje misije Evropske kontrole je izjavio da se tranzit cigareta kroz Crnu Goru obavlja legalno u skaldu sa propisima.
Godine 2001, ovi poslovi su kontrolisani od strane parlamentarne komisije. Podsjeticu vas da je to bilo u vrijeme kada je, I u parlamentu i u samoj parlamentarnoj komisiji opozicija obezbjedivala ubjedljivu vecinu. Bez obzira na veliku galamu koja je podignuta povodom rada te parlamentarne komisije ono što je ostalo kao nesporno da je do kraja usaglašena kolicina robe koja je tranzitirana kroz Crnu Goru sa kolicinom novca koja se nalazila u Trezoru CG i koja je trošena za ove namjene o kojima sam prethodno govorio iz Trezora CG. Iz svega ovoga mogu zaista samo da izvedem zakljucak, ukoliko on uopste ostavlja traga u sjecanju onih koji se bave ovakvih necasnim i tendecioznim politikanskim rabotama prema meni, Vladi i prema Crnoj Gori. Jednostavno, ti su radovi radeni u Crnoj Gori u skladu sa zakonom, i ja kao predsjednik Vlade u tom periodu nijesam imao nikavu potrebu da se bavim bilo kojom fazom tog posla, dakle niti odabirom partnera jer je Luka Bar bila slobodna i otvorena Luka, a svako ko bi obavljao odredene legalne i komercijalne poslove mogao ih je obavljati preko Luke.
Nijesam mogao biti u bilo kakvom dosluku sa naplatom prihoda iz ovog posla kao što sam kazao evidencija je pokazala da su prihodi naplacivani direktno u Ministarstvu finansija da niko drugi ukljucujuci i predsjednika Vlade nije mogao imati bilo kakvog dodira sa tim državnim prihodima.
Takode želim za vašu informaciju da podsjetim na još par cini mi se prebrzo zaboravljenih detalja. 5 avgusta 1999.godine u Crnoj Gori je održan prvi sastanak predstavnika Vlade CG i Italije na temu borbe protiv organizovanog kriminala. Samo nekoliko mjeseci nakon toga u decembru iste 99. godine potpisan je Memorandum o razumijevanju potpisali su ga predstavnici ministarstva unutrašnjih poslova Crne Gore i Italije. Obaveza prema potpisanom Memorandumu je bila da jedna strana odmah nakon otkrića izvjesnih informacija o eventualnoj umiješanosti državljana druge strane o bilo kakve nezakonito rabote i ima obavezu da obavijesti drugu stranu. Kako je to italijanska strana ispoštovala u ovom slučaju, imali smo priliku da vidimo, a nebi rekao da je baš riječ o, da kažem nekim običnim beznačajnim neprimjetnim građanima Crne Gore. Takođe, na kraju ovog Memoranduma Crna Gora je učinila nešto što uopšte nije uobičajeno za saradnju organa unutrašnjih poslova, makar da kažem suočenih i sa ovakvim problemom, sa kakvim se suočavaju države za zapadnom Balkanu. Obezbijedili smo italijanskoj državi mogućnost da otvori kancelarije svog Interpola u Baru. Povrijedili smo, dakle, suverenost države Crne Gore, time što smo obezbijedili jednom njihovom organu da može ovdje obavljati svoje poslove. Mislim da je zahvaljujući tome, veoma kvaltietno urađeno mnogo zajedničkih poslova, mislim da su nam u sjećanju još uvijek riječi koje su visoki funkcioneri italalijanskom MUP-a i Vlade dakle izricali sa osjećajem zahvalnosti prema Crnoj Gori i prema crnogorskom MUP-u. Jedino je veoma teško razumjeti da se nakon svega toga od strane, doduše drugog dijela vlasti nezavisnog dijela vlasti te iste države, pojavljaju kroz medijske interpretacije, sada a ne direktno ovakve špekulacije na račun predstavnika državne politiek Crne Gore.
Takoše nešto što možda nije dovoljno poznato javnosti jeste da sam početkom 2001. godine par navrata napisao pismo visokim predstavnika Evropske unije gospodinu Krisu Patenu i Havijeru Solani i najvišim predstavnicima američke administracije i Kongresa, kojim sam ih upoznao sa tim da ulazimo u postmiloševićku etapu u kojojće vjerovatno biti problema sa suzbijanjem organizovanog kriminala, koji je sa stanovišta regiona izrazen problem i pozvao ih da u Crnoj Gori formiramo regionalnu kancelariju za borbu protiv organizovanog kriminala.Uradio sam to ne jednom nego dva puta. Pisma postoje u dokumentaciji predsjednika Republike, pa svako ko je zainteresovano može se upoznati sa njihovim sadržajem.
Na kraju, da dodam, da sam u čestim razgovorima u koje sam sa visokim predstavnicima EU, uključujući i gospodina Solanu, a suočivši se dakle sa inforamcija koje su već u to vrijeme intenzivnije prispijevale s druge strane crnogorske obale da se iz tih poslova koje se obavljaju u Crnoj Gori dio robe nelegalno završava na sivom italijanskom tržištu, dakle, uputio po meni više nego korektnu ponudu. Kazao sam da naravno mi odavne ne možemo odgovarati za neefikasnost rada državnih organa Italije. Tobi bilo isto kao kada bi ja sada optužio državne organe BiH umnik ili neko oko nas, za nešto što se događa na sivom tržištu Crne Gore, to je moj problem i naš problem i mi taj problem moramo rješavati. Ali, s obrziom da taj problem očito zadaje ozbiljne tegobe Italiji, uputio sam ponudu, dakle, da pokušavam sa upravama preduzeća koje se bave tim poslom, a koje od toga zarađuju dosta značajan novac da napravim dogovorom da ukoliko Italija nije u stanju da se drugačije obračuan sa svojim sivim tržištem, da privremeno prekinemo rad tih poslova u preduzećima u Crnoj Gori (mislim prije svega na Luku Bar i špeditere), ali razumije se uz obeštećenje tim preduzećima, jer ukoliko se i Vlada Crne Gore može, možda odreći nekih prihoda koje je ubirala iz tog posla, niko, pa ni predsjednik Vlade ni predsjednik Republike nema nikakvog prava da uskraćuje iz legalnih poslova prihoda u preduzećima u Crnoj Gori. Dakle, uputili smo i datu ponudu i takva ponuda je takođe do dana današnjeg ostala bez odgovora.
Ovo su činjenice koje bi vam moble biti zanimljive kao saznanje i koje mene lično učvršćuju u uvjerenju da je, kao što sam rekao riječ o starim pričama u novom pakovanju i da im netreba posvećivati veću pažnju, te da su one uglavnom namijenjene domaćoj javnost da bi podstakle političke neistomosljenike, koji su očigledno u vlastitim problemima i kojima je potrebna tema za homogenizaciju.
Spreman sam da ogovorim na vaša pitanja.
NA KONFERENCIJI ZA NOVINARE
koja je održana 9. jula 2003.godine
Ovo je redovna konferencija za stampu, prije godisnjih odmora koje planiramo u Vladi Crne Gore, a uoci mojih posjeta Kini i Rusiji.
Prilika je ovo da javnost upoznam sa rezultatima koje je Vlada Crne Gore u proteklih šest mjeseci ostvarila u sprovodenju reformi, rješavanju ekonomskih, socijalnih i drugih problema u drustvu.
Podsjeticu vas da je glavni cilj Vladine politike modernizacija crnogorskog drustva kroz usvajanje evropskih standarda, sa ambicijom da Crnu Goru na tim osnovama u bliskoj buducnosti uvedemo u clanstvo evropskih i evroatlanskih integracija.
Put do tog cilja su sveobuhvatne i efikasne reforme koje ce nam omoguciti da izvedemo kvalitetnu, uspjesnu i po roku trajanja sto je moguce kracu tranziciju. Na putu do tog cilja Vlada je definisala prioritete u svom radu, usvojila i javnosti prezentirala strateska dokumenta kojima se trasira put do njihovog ostvarenja. Generalno, mogu reci da sam zadovoljan kvalitetom i i tempom obavljenih reformskih zadataka u prvih sest mjeseci rada. Pomenucu samo neke rezultate koje smatram najmarkantnijim i javnosti interesantnim.
Na pocetku rada, u jednom od brojnih susreta sa novinarima, ukazali smo da ova Vlada smatra da je najtezi ekonomski i socijalni, a time i politicki problem Crne Gore visoka stopa nezaposlenost. Zato je Vlada to pitanje, odnosno rješavanje tog problema, svrstala u red svojih prioriteta.
Definisali smo program koji je, takodje, prezentiran javnosti pod nazivom ''Legalizacija postojecih i otvaranje novih radnih mjesta''. Programom je za 12 mjeseci predvidjeno novih 25.000 gradjana na evidenciji zaposlenosti. Od toga 20.000 registracijom, odnosno ozvanicenjem radnog odnosa za one koji, po našim pretpostavkama, vec rade na crno i 5.000 novozaposlenih, putem dodjele kredita za preduzetništvo.
Kakvi su rezultati? Od 20.000 planiranih radnika, za nepuna tri mjeseca, dakle, na dan 8.07. registrovano je 16.328 radnika, a broj poslodavaca koji su prijavili novozaposlene radnike, koristeci povoljnosti koje je Vlada obezbijedila, takode je impresivan, i iznosi 3.789. To govori da smo do sada postigli rezultate mnogo vece od planiranih, tacnije, da smo to uspjeli da postignemo za manje od polovine predvidjenog roka, tako da nam druga polovina ostaje za poboljsanje.
Takodje, do sada je preko kredita za razvoj preduzetnistva odobrenih od strane Zavoda za zaposljavanje, zaposleno 947 radnika.Dakle, potpuno je realno da cemo u narednih nesto manje od deset mjeseci ovim putem uspjeti da obezbijedimo jos cetiri hiljade novih radnih mjesta.
Znaci, nas najtezi ekonomski i socijalni problem dosadasnjim aktivnosti ne samo ublazavamo, nego i prevazilazimo mnogo brze nego sto smo planirali. To potvrdjuju uporedni podaci o kretanju nezaposlenosti od 2000. godine do danas. U junu 2000.godine na evidenciji Zavoda za zaposljavanje imali smo 86.000 lica, 31.12.2002.godine, bilo je 76.290 lica, dok danas, sest mjeseci kasnije, imamo 69.735 lica. To govori da je nezaposlenost u stalnom padu, odnosno da smo uspjeli da prvi put poslije decenije njen broj svedemo na ispod 70.000. Taj rezultat smo ostvarili uz istovremeno registrovanje novih 12.000 lica koji su u medjuvremenu zavrsili srednju skolu i prijavili se na Zavod za zaposljavanje.
Trend je ocigledno pozitivan. To se vidi iz podataka koji jasno pokazuju povecanu traznju za radnom snagom. Broj radnih mjesta cije je popunjavanje trazeno putem oglasa. od 1.01. do 8.07. o.g. je 17.758 lica, a za isti period prosle godine on je iznosio 8.609. A to je više nego duplo u odnosu na isti period prosle godine.
Da posla u Crnoj Gori ima potvrdjuje i sledeci podatak. Na danasnji dan kod Zavoda za zaposljavanje je evidentirano 5.719 lica koja nijesu rezidenti Crne Gore, a koja obavljaju poslove u Crnoj Gori. Vlada dalje radi na realizaciji ovog programa, a prije svega na otklanjanju biznis barijera i skracenju procedura za izdavanje dozvola za bavljenje biznisom i za razvoj vec uspjesnog zapocetog biznisa.
Kao sto smo vec najavili, poseban tim u Ministarstvu finansija radi na obaranju poreza, prije svega na plate, ali i na trazenju modela izbjegavanja dvostrukog oporezivanja u odnosu na porez na dobit. Cilj nam je da na temeljima takve politike prosirimo poresku osnovu, tacnije oborimo poreze i stvorimo bolje uslove za razvoj biznisa.
Problem koji je dugo opterecivao Crnu Goru je nedovoljna podrska bankarskog sektora politici podsticaja razvoja malog i srednjeg biznisa i restrukturiranja preduzeca. Pored navedenih, njih su pratile i konstatacije o visokim kamatnim stopama u odnosu na plasirana sredstva prema preduzecima, kao i neadekvatna politika orocavanja tih plasmana. Zato je veoma znacajno da je Vlada odlucila da privatizuje Montenegrobanku. Vlada je donijela hrabru odluku da restrukturira ovu banku, preuzme sve njene stare dugove i potrazivanja koja su je opterecivala, te da putem medunarodnog tendera dobije strateskog partnera. Takvog partnera smo dobili u Novoj Ljubljanskoj banci. Koji su vec videni pozitivni efekti? Poraslo je interesovanje stranih kompanija za investiranje u Crnu Goru, a jacom konkurencijom obara se cijena kapitala. Znaci,banke sada nude kreditna sredstva po kamati od 11,99% na godišnjem nivou, odnosno od 0,95% na mjesicnom nivou. Podsjeticu da je do prije par mjeseci umjesto 0,95% kamata iznosila od 1,50% do 3,00% na mjesecnom nivou. U narednim mjesecima ocekujem dalji pad cijene kapitala. Prema tome, možemo kazati da je sada 75% kapitala u bankama u privatnom vlasnistvu. Uz to, tokom drugog polugoda ove godine najavljujem pocetak procesa privatizacije Podgoricke banke kao posljednje državne banke.
Raste i kreditni potencijal za bavljenje preuzetništvom u Crnoj Gori. Nova Ljubljanska banka je svojim biznis planom za prvih tri godine planirala da u Crnu Goru plasira 30 mil. eura. Mi smo tražili od Nove Ljubljanske banke, a najavljen nam je pozitivan odgovor da se od tih 30 miliona eura, 15 miliona namijeni podršci malom i srednjem biznisu, što predstavlja jedan od prioriteta Agende ekonomskih reformi. Istovremeno, raste štednja gradana i sve je rasprostranjenija pojava potrošackih kredita.
Kada govorim o privatizaciji, želim da najavim na ce naši prioriteti u drugoj polovini ove godine, a saglasno planu priVatizacije za 2003.godinu, biti privatizacija Željezare, Duvanskog kombinata u Podgorici, jednog broja hotela iz reda hotelskih preduzeca na Primorju, uz intenzivniju pripremu privatizacije Kombinata aluminijuma u Podgorici. Pod intenzivnijom pripremom mislim na vec zapocetu proceduru izbora privatizacionog savjetnika, ali što je ovog puta posebno važno, uz podršku Evropske banke za rekonstrukciju i razvoj, i to kako savjetodavnu, tako i finansijsku. Evropska banka za obnovu i razvoj je najavila da ce zajedno sa nama stati iza procedure izbora privatizacionog savjetnika, obezbijediti sredstva za njegovo placanje, što nimalo nije malo, a to garantuje ne samo da cemo izabrati ne samo dobrog privatizacionog savjetnika, nego da cemo uz tu pomoc u veoma kratkom vremenskom periodu realizovati privatizaciju Kombinata aluminijuma.
Rezultati ovakvih, sve dinamicnijih, procesa u ekonomiji Crne Gore su vidljivi i u rastu društvenog bruto proizvoda u prvih šest mjeseci ove godine. Podsjeticu vas, ekonomskom politikom za 2003.godinu planirali smo rast na godišnjem nivou od 1,5%. U prvih cetiri mjeseca ostvaren je realni rast od 2,1%, a preliminarne procjene za prvih šest mjeseci govore da je trend rasta nastavljen i da bi se moglo ocekivati da u prvih šest mjeseci taj rast bude 2,3%. Ovako optimisticka ocekivanja temeljimo na efektima koja ocekujemo u drugom dijelu godine zbog dobro zapocete turisticke sezone. Naime, trenutno u Crnoj Gori boravi oko 65.000 godstiju. To je 26% više nego prethodne godine u istom periodu. Predsezona je bila, takode, bolja nego prošlogodišnja, a ugovoreni su aranžmani do 28. 10.2003.godine, što govori da cemo imati i bolju postsezonu u odnosu na prošlogodišnju.
Podignut je kvalitet usluga u turizmu što potvrdjuje i vracanje turista iz zemalja tradicionalno okrenutih Crnoj Gori. Mislim, prije svega, na Cesku, Njemacku, Rusiju, Veliku Britaniju, Slovacku. Uz to, u Crnoj Gori trenutno boravi 35% domacih turista više nego u istom periodu prošle godine.
Nastavljaju se pozitivni pomaci u oblasti poljoprivrede. Mislim da je to znacajno ne samo zato što nam poljoprvirede obezbjeduje ravnomjerniji raspored angažovanog stanovništva u Crnoj Gori i bolje korišcenje ukupnih potencijala kojima Crna Gora raspolaže.Vaznije je da je poljoprivreda uvijek dobar temelj za jednu mnogo vecu gradevinu, a to je prehrambena industija koju Crna Gora u prethodnom periodu nije dovoljno iskoristila kao razvojnu šansu. To dokazuju iskustva razvijenih zemalja u kojima je uglavnom prehrambena industrija nekoliko puta znacajnija u stvaranju društvenog proizvoda od primarne poljoprivredne proizvodnje. Taj odnos je u nekim zemljama veci 10 puta, pa i vise. Nazalost, u Crnoj Gori nemamo takav slucaj jer smo se u citavom poslijeratnom razvoju oslanjali na uvoz preradevina i poljoprivredne proizvodnje iz Srbije i sa tržišta ex Jugoslavije. Ministarstvo poljoprivrede se vrlo intenzivno bavi evidentiranjem novih subjekata na poljoprivrednoj sceni Crne Gore, ukljucujuci i proizvodjace hrane, tako da ocekujem da bi uskoro mogli dobiti jedan precizan i savremen katalog crnogorske agrarne industrije. Na osnovu do sada prikupljenih podataka, agroindustrija i primarna proizvodnja u Crnoj Gori u bruto drustvenom proizvodu ucestvuju izmedu 25 i 30%. To je znacajno vise od onoga sto su pokazatelji zvanicne statistike, sto potupno jasno ukazuje na njene slabosti jer se, nazalost, najvecim dijelom još uvijek bavi evidentiranjem onoga sto su slaba, netransformisana i neprivatizovana bivsa socijalisticka preduzeca, neregistrujuci sve ono što je nastalo podsticajem preduzetništva u malom i srednjem biznisu, a što predstavlja veoma bitan korektiv u pogledu kvaliteta privredivanja u Crnoj Gori. U ovoj oblasti imamo ogroman potencijal za brži razvoj ekonomije, prije svega, u daljem razvoju preradivackog sektora. U poljoprivredi je, kao što vam je poznato, realizovan važan projekat mljekarstva u Beranama koji je znacajan podsticaj razvoju citavog tog kraja. Trenutno je, zajedno sa Evropskom agencijom za rekonstrukciju i razvoj, u postupku realizacija projekta dogradnje mljekarskih kapaciteta u Nikšicu , Danilovgradu i Ulcinju.
Želim takode da vas upoznam sa ostvarenim rezultatima realizacije budžeta. Kao što ste, pretpostavljam, vec informisani, u prva dva mjeseca rada ove Vlade ostvareni su veoma niski budžetski prihodi, daleko ispod planiranih. U januaru smo ostvarili ukupno 13,25 mil. eura što je, ponavljam, daleko ispod onoga što su bili projektovani prihodi. Ali, vec u maju mjesecu imamo 31,72 mil.eura radi cega mozemo da tvrdimo da smo u prvih sest mjeseci realizovali 97% planiranog budžeta. Dakle, poslednih nekoliko mjeseci ostvarujemo prihode ne samo u skladu sa planom, nego iznad plana, što nam omogucava da nadoknadimo budžetske gubitke u januaru i februaru. To nam je obezbijedilo nastavak razvoja infrastrukture u Crnoj Gori.
Podsjeticu vas da smo nedavno ostvarili jedan graditeljski poduhvat, Crna Gora je konacno probila tunel Sozinu, i to predstavlja najkrupniji investicioni poduhvat u Crnoj Gori u posljednjih 20 godina. Rijec je o tunelu koji je dug 4,188 km. Tunelom Sozina omogucice se bezbjedniji, brzi i jeftiniji robin i putnicki prevoz, kao i kvalitetnije povezivanje nasih potencijala kakvi su zimski i ljetnji turizam, i mnogo efikasnije povezivanje agroindustrije na sjevera sa primorskim turizmom. Posebno je važno sto je ovaj, ne samo graditeljski nego i finansijski poduhvat realizovan sopstvenim sredstvima. Vrijednost izvedenih radova je 17,3 mil. eura, sto je usteda od 2,6 miliona eura u odnosu na projektovanu cijenu od 19,9 miliona eura. Ovakvi rezultati izazvali su paznju medunarodnih finansijskih institucija prema Crnoj Gori. Vazno je da vas obavijestim da smo u fazi trosenja 42 mil. eura koje nam je odobrila Evropska investiciona banka. Od tih 42 mil. eura odobrenog kredita Luci Bar je namijenjeno 6 miliona, za rekonstrukciju crnogorskog dijela pruge Beograd - Bar 15. miliona, za rekonstrukciju puteva na sjeveru Crne Gore 10 miliona, za energetiku 11 mil. eura. Ocekujemo da uskoro na bazi vec finaliziranih razgovora sa najvišim predstavnima Evropske investicione banke dobijemo još 10 mil. za saobracajnu infrastrukturu, konkretno za modernizaciju aerodroma, zatim 15-18 mil. za izradnju prstupnih puteva i ugradnju opreme u tunel Sozina. To je veoma bitno, jer smo pokazali sposobnost da sami finansiramo radove prve faze, poslije cega mozemo da animiramo Evropsku investicionu banku koja je spremna da pod vrlo povoljnim uslovima obezbijedi kredit za konacnu finalizaciju koja ce nam, uvjereni smo, omoguciti da nakon zavrsenog tendera, za nesto duze od godinu dana, zavrsimo i otvorimo za saobracaj tunel Sozina.
Ocekujemo da se odobri 20 mil. eura kredita za komunalne projekte. Kandidovali smo, naime, kod Evropske investicione banke jedan broj projekata iz opstina za koje je banka tražila verifikaciju Vlade. Sada smo u postupku recenzije tih projekata koje su nam dostavile opstine i uskoro cemo ih proslijediti bordu Evropske investicione banke ocekujuci da za njih dobijemo navedeni kredit. Isto tako ocekujmo i za projekat Luke dodatnih oko 2 mil. eura.
Takode ocekujemo inteziviranje saradnje sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj prije svega u podršci privatizacije jednog broja krupnih sistema kao sto sam govorio o KAP ali na pomolu su i neki drugi projekti saradnje sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj ono što je u ovom trenutku izvjesno je da je i ta banka spremna da u uz onih 10 mil. Evropske investicione banke odobri svojih 10 mil eura za rekonstrukciju Crnogorskih aerodroma.
Nedavno vas je potpredsjednik Vlade gospodin Kalamperovic o jednom okviru od 240 mil. eura koje je konzocrijum banka dakle Evropska banka za obnovu i razvoj, Evropska investiciona banka i Svjetska banka namijenila Crnoj Gori i njenoj infra strukturi u periodu do 2009.godine.
Pogledao sam dinamiku ona je voma zadovoljavajuca 2008 i 2009 su godine simbolicnih utrošaka tih sredstava što znaci da ce se glavnina tih sredstava potrošiti u godinama do 2007.godine.
Nakon ovog prethodno planiranog dijela konferencije za štamu, želio bih nešto da vam kažem i o temi za koju ste predpostavljam vrlo zainteresovani. To su najnovije opštužbe, ovog puta iz Napulja, za moju navodnu umiješanost u nelegalne poslove sa cigaretama.
Odmah da kažem da sam odavno oguglao na ovakve opštužbe i vec godinama nažalost moram da odgovaram na njih ponavljajuci manje više isto meni cinjenicno nespornu argumentaciju i ovo je dakle po meni stara prica u novom pakovanju podjednako neistinita kao i sve prethodne iz istih izvora i naravno sa istim ciljem. Samo ovog puta znacajno prljavije i bezocnije, ali kad imam na umu aktere i njihove motive ništa nije neocekivano.
Naravno opet se te optužbe ponavljaju bez ijednog makar poludokaza sa mabicijom da se usljed nemoci na politickom planu ovog puta zadre u privatnost i rekao bih metodama avelovskog karaktera, želim takode da kažem da me to ne samo neiznenaduje nego uopšte neuznemirava.
Zbog gradana Crne Gore zbog brojnih prijatelja Crne Gore izvan njenih granica želim samo još jednom da ponovim neke kljucne argumente koji govore o besmislenosti ovih optužbi i koji govore o stvarnom motivu onih koji ih pokrecu. Dakle u pitanju nije nikakav šverc u pitanju su poslovi tranzita koji su obavljani u skladu sa Zakonima Crne Gore i u skladu sa zakonima zajednicke države kojoj Crna Gora u to0m periodu pripadala. Mislim prije svega na Carinski zakon SR Jugoslavije od onih koji su ga tumacili tokom svih tih godina kao što znate nije bilo niti jednog prigovora na eventualno nezakonito postupanje preduzeca ili nadležnih državnih organa u Crnoj Gori.
Uz to želim da dodam tranzitni poslovi su uobicajeni za manje više sve države sa geografskom pozicijom slicnoj Crnoj Gori. I ono što je zaista razlicito u odnosu na Crnu Goru je sto sve te države iz tih tranzitnih poslova ubiraju veoma važan dio svoga društvenog proizvoda.
Samo zahvaljujuci našoj umješnosti mi nažalost u Crnoj Gori još uvijek ne ubiramo rentu od te prirodne pogodnosti što se nalazimo na takvoj geografskoj poziciji na kojoj se nalazimo.
Jednostavno, posao sa stanovišta Crne Gore i njenih zakona je obavljan zakonito. Tranzitirane su robe sa poznatim projeklom i sa poznatim vlasnicima, daklei porijeklo te robe i vlasnici te robe su bili poznati ne samo vlastima u Crnoj Gori, nego svih država Evropske unije ukljucujuci i države u kojima danas žive ti ljudi.
Roba je dopremana u Barsku luku iz evorpskih luka, dakle emitovana je iz luka iz onih država koje danas pripadaju EU. Dorpemana je sa urednom dokumentacijom iz Barske Luke otpremana sa urednom dokumentacijom. Crnogorska preduzeca su se u tom poslu bavila samo poslovima štedicije i skladištenja robe. Dakle s obzirom da je bio takav posao taj posao nije plijenio nikakvu moju posebnu pažnju cak i pažnju bilo koga u Vladi to je za nas bio regularan posao.
Bilo nam je naravno veoma stalo da se u okviru tog posla ilegalno kroz Crnu Goru ne tranzitira ono što su zabranjene robe dakle droga ili oružje. Želim ne bez osjecaja zadovoljstva da vam kažem da svo to vrijeme kada su odvijani intenzivno tranzitni poslovi kroz Crnu Goru, nijesmo imali nijedan prigovor od bilo koje države posebno ne od susjednih država da je kroz Crnu Goru obavljen neki tranzit tih nedozvoljenih roba droge ili oružja. Tek kasno su se pojavili pokušaji dakle tranzita ljudi kroz Crnu Goru o cemu je javnost informisana gdje je gospodin Miloševic i njegov režim zloupotrebljavao vojni transport našto je Crnogorska vlada rekao bih efikasno reagovala prekidajuci te tranzite ljudi iz dalekog istoka prema zapadu.
Crna Gora je ostvarila vrlo zanacajne prihode u tom periodu iz ovog posla koji su bili posebno znacajni zbog blokade drugih privrednih aktivnosti u tom periodu u Crnoj Gori. Zašto smo imali blokadu privrednih aktivnsoti netreba nikog podsjecati zbog sankcija koje su primjenjivane prema Srbiji i Crnoj Gori, zbog ratova koji su obavljani u našem okruženju i raspada ex jugoslovenskog tržišta i zbog namjera režima gospodina Miloševica da CG ucjenjuje time da ce joj zaprijetiti gladju.
Da li treba podsjecati nekog ovdje da je jedan od glavnih ciljeva Miloševicevog režima bio upravo prekid tranzitnih poslova kroz Crnu Goru jer je osjecao da mu to izmice kontroli da Crna Gora iz tih poslova uspijeva da preživi što nije bio njegov cilj.
Da li treba podsjecati na one pokušaje kada je Miloševic upotrebljavao vajsku posebno1999. godine, da poslove koji su u Crnoj Gori radeni ponovicu u skladu sa zakonima CG i SRJ nasilno prekinuti.
Dakle svi prihodi iz ovih poslova su regularno naplacivani špediteri su naplacivali svoje luke su naplacivale za troškove skladištenja svoje Vlada odnosno Budžet Crne Gore je naplacivao svoje takse.
Iz budžetskih prihdoa iz tih poslova su alimentirali rekao bih dio najvažnijih potreba u tom periodu. Alimentirali smo od plata adminsitraciji, socijalnih davanja, plata u školstvu, zdravstvu, preko penzija, dogradnje novih bolnica i skola, do realizacije javnih radova u CG.
Taj posao je više puta kontrolisan sa razlicitih adresa. Koliko mene sjecanje drži kontrolisan je tri puta od strane evropskih celnika 95,96,2001. Tokom te kontrole 2001.godine koju je obavila Evopska kancelarija za borbu protiv korupcije, dakle izvršena je kontrola svih karika u ovom poslu i prema mom sjecanju šef tadašnje misije Evropske kontrole je izjavio da se tranzit cigareta kroz Crnu Goru obavlja legalno u skaldu sa propisima.
Godine 2001, ovi poslovi su kontrolisani od strane parlamentarne komisije. Podsjeticu vas da je to bilo u vrijeme kada je, I u parlamentu i u samoj parlamentarnoj komisiji opozicija obezbjedivala ubjedljivu vecinu. Bez obzira na veliku galamu koja je podignuta povodom rada te parlamentarne komisije ono što je ostalo kao nesporno da je do kraja usaglašena kolicina robe koja je tranzitirana kroz Crnu Goru sa kolicinom novca koja se nalazila u Trezoru CG i koja je trošena za ove namjene o kojima sam prethodno govorio iz Trezora CG. Iz svega ovoga mogu zaista samo da izvedem zakljucak, ukoliko on uopste ostavlja traga u sjecanju onih koji se bave ovakvih necasnim i tendecioznim politikanskim rabotama prema meni, Vladi i prema Crnoj Gori. Jednostavno, ti su radovi radeni u Crnoj Gori u skladu sa zakonom, i ja kao predsjednik Vlade u tom periodu nijesam imao nikavu potrebu da se bavim bilo kojom fazom tog posla, dakle niti odabirom partnera jer je Luka Bar bila slobodna i otvorena Luka, a svako ko bi obavljao odredene legalne i komercijalne poslove mogao ih je obavljati preko Luke.
Nijesam mogao biti u bilo kakvom dosluku sa naplatom prihoda iz ovog posla kao što sam kazao evidencija je pokazala da su prihodi naplacivani direktno u Ministarstvu finansija da niko drugi ukljucujuci i predsjednika Vlade nije mogao imati bilo kakvog dodira sa tim državnim prihodima.
Takode želim za vašu informaciju da podsjetim na još par cini mi se prebrzo zaboravljenih detalja. 5 avgusta 1999.godine u Crnoj Gori je održan prvi sastanak predstavnika Vlade CG i Italije na temu borbe protiv organizovanog kriminala. Samo nekoliko mjeseci nakon toga u decembru iste 99. godine potpisan je Memorandum o razumijevanju potpisali su ga predstavnici ministarstva unutrašnjih poslova Crne Gore i Italije. Obaveza prema potpisanom Memorandumu je bila da jedna strana odmah nakon otkrića izvjesnih informacija o eventualnoj umiješanosti državljana druge strane o bilo kakve nezakonito rabote i ima obavezu da obavijesti drugu stranu. Kako je to italijanska strana ispoštovala u ovom slučaju, imali smo priliku da vidimo, a nebi rekao da je baš riječ o, da kažem nekim običnim beznačajnim neprimjetnim građanima Crne Gore. Takođe, na kraju ovog Memoranduma Crna Gora je učinila nešto što uopšte nije uobičajeno za saradnju organa unutrašnjih poslova, makar da kažem suočenih i sa ovakvim problemom, sa kakvim se suočavaju države za zapadnom Balkanu. Obezbijedili smo italijanskoj državi mogućnost da otvori kancelarije svog Interpola u Baru. Povrijedili smo, dakle, suverenost države Crne Gore, time što smo obezbijedili jednom njihovom organu da može ovdje obavljati svoje poslove. Mislim da je zahvaljujući tome, veoma kvaltietno urađeno mnogo zajedničkih poslova, mislim da su nam u sjećanju još uvijek riječi koje su visoki funkcioneri italalijanskom MUP-a i Vlade dakle izricali sa osjećajem zahvalnosti prema Crnoj Gori i prema crnogorskom MUP-u. Jedino je veoma teško razumjeti da se nakon svega toga od strane, doduše drugog dijela vlasti nezavisnog dijela vlasti te iste države, pojavljaju kroz medijske interpretacije, sada a ne direktno ovakve špekulacije na račun predstavnika državne politiek Crne Gore.
Takoše nešto što možda nije dovoljno poznato javnosti jeste da sam početkom 2001. godine par navrata napisao pismo visokim predstavnika Evropske unije gospodinu Krisu Patenu i Havijeru Solani i najvišim predstavnicima američke administracije i Kongresa, kojim sam ih upoznao sa tim da ulazimo u postmiloševićku etapu u kojojće vjerovatno biti problema sa suzbijanjem organizovanog kriminala, koji je sa stanovišta regiona izrazen problem i pozvao ih da u Crnoj Gori formiramo regionalnu kancelariju za borbu protiv organizovanog kriminala.Uradio sam to ne jednom nego dva puta. Pisma postoje u dokumentaciji predsjednika Republike, pa svako ko je zainteresovano može se upoznati sa njihovim sadržajem.
Na kraju, da dodam, da sam u čestim razgovorima u koje sam sa visokim predstavnicima EU, uključujući i gospodina Solanu, a suočivši se dakle sa inforamcija koje su već u to vrijeme intenzivnije prispijevale s druge strane crnogorske obale da se iz tih poslova koje se obavljaju u Crnoj Gori dio robe nelegalno završava na sivom italijanskom tržištu, dakle, uputio po meni više nego korektnu ponudu. Kazao sam da naravno mi odavne ne možemo odgovarati za neefikasnost rada državnih organa Italije. Tobi bilo isto kao kada bi ja sada optužio državne organe BiH umnik ili neko oko nas, za nešto što se događa na sivom tržištu Crne Gore, to je moj problem i naš problem i mi taj problem moramo rješavati. Ali, s obrziom da taj problem očito zadaje ozbiljne tegobe Italiji, uputio sam ponudu, dakle, da pokušavam sa upravama preduzeća koje se bave tim poslom, a koje od toga zarađuju dosta značajan novac da napravim dogovorom da ukoliko Italija nije u stanju da se drugačije obračuan sa svojim sivim tržištem, da privremeno prekinemo rad tih poslova u preduzećima u Crnoj Gori (mislim prije svega na Luku Bar i špeditere), ali razumije se uz obeštećenje tim preduzećima, jer ukoliko se i Vlada Crne Gore može, možda odreći nekih prihoda koje je ubirala iz tog posla, niko, pa ni predsjednik Vlade ni predsjednik Republike nema nikakvog prava da uskraćuje iz legalnih poslova prihoda u preduzećima u Crnoj Gori. Dakle, uputili smo i datu ponudu i takva ponuda je takođe do dana današnjeg ostala bez odgovora.
Ovo su činjenice koje bi vam moble biti zanimljive kao saznanje i koje mene lično učvršćuju u uvjerenju da je, kao što sam rekao riječ o starim pričama u novom pakovanju i da im netreba posvećivati veću pažnju, te da su one uglavnom namijenjene domaćoj javnost da bi podstakle političke neistomosljenike, koji su očigledno u vlastitim problemima i kojima je potrebna tema za homogenizaciju.
Spreman sam da ogovorim na vaša pitanja.
Vezani članci:
BOK održao sedmu redovnu sjednicu 30.11.2024.
Gjeloshaj ponovo pozvan u Vašington 01.12.2024.
Da li vam je sadržaj ove stranice bio od koristi?