Međunarodni dan izbjeglica

Na osnovu zvaničnih baza podataka podataka u Crnoj Gori boravi 3.493 raseljena iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske, kao i 8.084 sa Kosova.

Crna Gora je u kontinuitetu preduzimala aktivnosti i donijela niz strateških dokumenata kojima se regulišu modeli i uslovi za trajno rješavanje pitanja raseljenih i interno raseljenih osoba. Usvojena je Strategija za dva osnovna rješenja tog pitanja – dobrovoljni povratak u državu porijekla i integracija u crnogorsko društvo. Usvojen je i Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o strancima, koji propisuje regulisanje pravnog statusa i pristup ostalim pravima za osobe koje izražavaju spremnost da se integrišu u Crnu Goru. Takođe je uspostavljena i saradnja Crne Gore, Srbije, Hrvatske i Bosne i Hercegovine, kroz Deklaraciju potpisanu tokom ministarske konferencije u Beogradu u novembru 2011. godine, koja je kasnije pretočena u veliki donatorski program- Regionalni stambeni program.

Kroz Regionalni stambeni program za Crnu Goru, predviđeno je obezbjedjenje sredstava za rješavanje stambenog pitanja za 6.063 lica (1.177 domaćinstava) koja spadaju u najranjivije kategorije (lica smještena u neformalnim kolektivnim centrima i ugrožena lica u privatnom smještaju, sa posebnim osvrtom na Kamp Konik).

Trenutno se Regionalni stambeni projekat sprovodi se u više od 13 crnogorskih opština: Berane, Andrijevica, Podgorica, Ulcinj, Nikšić, Budva, Rožaje, Plav, Herceg Novi, Bar, Danilovgrad, Tivat i Pljevlja. Ovaj program će značajno doprinjeti zatvaranju kampa Konik (najveći kolektivni kamp za raseljena lica u Crnoj Gori) kao i ostalih kolektivnih centara za smještaj raseljenih i interno raseljenih lica.

Kroz navedeni program predviđena je: gradnja 907 stambenih jedinica; isporuka gradjevinskog materijala za 120 stambenih jedinica, gradnja 50 gotovih kuća, 62 smještajne jedinice u Domu starih, u Pljevljima, kupovina stanova u Opštini Herceg Novi sa mogućnošću prošrenja projekta i na druge primorske opštine, Rekonstrukcija postojećih Vojnih objekata – Vojni kompleks Trebjesa za potrebe izgradnje doma za stara i odrasla invalidna lica u opštini Nikšić . Ukupna vrijednost projekta: 27.696 miliona eura a kontribucija države: 15%, tj. 4.154 miliona eura; potrebna sredstva: 23. 542 miliona eura.

Rješavanje pitanja raseljenih i interno raseljenih lica predstavlja dio predpristupnih pregovora između Crne Gore i Evropske unije, u okviru Poglavlja 23 - „Pravosuđe i temeljna prava”. Izvještaji o napretku Crne Gore u procesu pristupanja Evropskoj uniji takođe prepoznaju značajan napredak postignut o ovoj oblasti i preporučuju da se osigura pomoć licima koja su aplicirala za status stranca s nekompletnom dokumentacijom, kao i da interno raseljena lica imaju pun pristup pravima.

Povodom Međunarodnog dana izbeglica koji se obeležava kao sjećanje na one ljude koji su bili primorani da usljed ratova, zbog straha od progona, nasilja, konflikta napuste svoje domove, koristim priliku da pozovem na mir i toleranciju.