Zaštićena još dva proizvoda – Crnogorska goveđa pršuta“ i „Crnogorska stelja“

Crna Gora je zaštitila još dva proizvoda. „Crnogorska goveđa pršuta“ i „Crnogorska stelja“ uspješno su prošli proceduru zaštite, čime su se ova dva proizvoda pridružila „Njeguškoj pršuti“ i „Pljevaljskom siru“ na listi zaštićenih oznakama kvaliteta na nacionalnom nivou.

Navedeni proizvodi zaštićeni su oznakom porijekla koja predstavlja najviši oblik zaštite shodno Zakonu o šemama kvaliteta poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda, s obzirom da se za dobijanje oznake porijekla sve faze proizvodnje, od sirovine do prerade, moraju odvijati u određenom geografskom području.

Prema specifikaciji proizvoda dokumentu koji sadrži sve elemente potrebne za zaštitu, i u kome se do detalja opisuje način proizvodnje i uticaj svih faktora - klime, geografskog okruženja, tradicije i dokazane reputacije:

- Crnogorska goveđa pršuta je suvomesnati proizvod od goveđeg mesa ekstra, prve i druge kategorije, soljen i dimljen na bukovom ili grabovom drvetu.

- Crnogorska stelja je suvomesnati proizvod od otkoštenog dimljenog i sušenog ovčijeg mesa, soljen i dimljen na bukovom ili grabovom drvetu.

„Crnogorska goveđa pršuta“ proizvodi se u sjevernom dijelu Crne Gore, planinskom području sa specifičnim uslovima spoljašnje sredine. Za specifične karakteristike ovog proizvoda, zaslužan je kvalitet mesa, ali i umijeće proizvođača u svim fazama proizvodnje, od uzgoja životinja na farmama do prerade u prerađivačkim objektima.  

U skladu sa definisanim proizvođačkim specifikacijama, proizvodnja “Crnogorske goveđe pršute“ i  „Crnogorske stelje“ ograničena je na sjeverni dio, a oblast proizvodnje obuhvata cjelokupnu ili dio teritorije 13 opština sa sjevera Crne Gore i to: Plužine, Šavnik, Žabljak, Pljevlja, Bijelo Polje, Mojkovac, Kolašin, Berane, Andrijevica, Petnjica, Rožaje, Plav i Gusinje. Oblast proizvodnje karakteriše  planinska klima, sa uticajem kontinentalne, na nadmorskoj visini od 550 do 2.000 metara.

Proceduru zaštite ova dva proizvoda pokrenulo je NVO „Udruženje za kvalitet mesa sjevera Crne Gore“, koje je formirano kroz projekat koji je 2015. godine pokrenulo Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja u saradnji sa  Evropskom bankom za obnovu i razvoj (EBRD) i Organizacijom UN za hranu i poljoprivredu (UN FAO). Cilj projekta je unapređenje standarda kvaliteta proizvoda od mesa u Crnoj Gori i razmjena iskustava zemalja Zapadnog Balkana. Osim što je formirano udruženje, za potrebe zaštite crnogorske goveđe pršute i crnogorske stelje, urađene su dvije  specifikacije proizvoda, sa pratećom dokumentacijom. Istovremeno, u cilju edukacije i pripreme proizvođača za proceduru zaštite i dalju internu kontrolu proizvodnje ovih proizvoda, sprovedene su brojne aktivnosti, među kojima su i studijska putovanja proizvođača u Austriju, Hrvatsku, Italiju.

Za članove udruženja proizvođača zaštita ova dva proizvoda značiće benefit u dijelu ostvarivanja dodatne vrijednosti na tržištu, mogućnost bolje valorizacije, posebno kroz turističku potrošnju, kao i zaštitu od zloupotreba i imitacija.  

Novi zaštićeni proizvodi predstavljaju nove iskorake Crne Gore u oblasti politike kvaliteta, unapređenja pozicije malih proizvođača i stvaranja pretpostavki za dinamičniji razvoj ruralnih područja na sjeveru. Ministarstvo će nastaviti da podstiče i podržava proizvođače svih proizvoda sa potencijalom za zaštitu, kako bi u budućem periodu imali što više proizvoda i na evropskoj listi i time u EU unijeli novu vrijednost baziranu na kvalitetnim, specifičnim i autohtonim proizvodima.     

PR Služba Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja