Uloga religije u suzbijanju nasilnog ekstremizma

U cilju podizanja svijesti o ulozi religije u suzbijanju nasilnog ekstremizma, Ministarstvo za ljudska i manjinska prava - Direktorat za odnose sa vjerskim zajednicama, organizovalo je okrugli sto na predmetnu temu, u opštini Ulcinj, prethodna dva dana. Objedinjena saznanja iz teorijskih nauka i različita iskustva iz društvene prakse, te usvojeni zaključci doprinijeće radu Ministarstva za ljudska i manjinska prava i Nacionalnog međuresorskog operativnog tima (NOT).

U okviru prelaznog Akcionog plana za 2019. godinu za nastavak realizacije aktivnosti iz Strategije suzbijanja nasilnog ekstremizma 2016-2018., ovo je prva od dvije aktivnosti Ministarstva za ljudska i manjinska prava osmišljenih da doprinesu radu NOT-a.

Zaključci:

U borbi protiv nasilnog ekstremizma i terorizma, osnivanje Nacionalnog međuresorskog operativnog tima za implementaciju Akcionog plana za sprovođenje Strategije suzbijanja nasilnog ekstremizma ima značajnu ulogu.

-NOT, kroz 4 strateška cilja, 8 operativnih ciljeva, 28 mjera i aktivnosti za realizaciju strateških ciljeva i kroz Akcioni plan sa inoviranom metodologijom nastoji da aktivnim pristupom učestvuje u borbi protiv nasilnog ekstremizma.

-Ogromna uloga koju je nasilje imalo u istoriji i politici zaslužuje ozbiljnu teorijsku analizu, interdisciplinaran pristup sa jedinstvenim zaključkom da nasilje nije model za rješavanje političkih i društvenih problema.

-Konstituisanje Crne Gore kao građanske države je najsolidniji okvir za formiranje društvene svijesti utemeljene na poštovanju ljudskih prava u cilju spriječavanja različitih oblika nasilja i suzbijanja nasilnog ekstremizma i terorizma.

-Osnažiti komunikaciju državnih institucija sa nevladinim sektorom u cilju prevencije različitih oblika ekstremističkih praksi.

-U fokusu države i djelovanja njenih relevantnih institucija treba da budu različiti oblici prevencije, naročito u pravovremenom prepoznavanju potencijalnog, odnosno skrivenog nasilja. Simplifikacija u pristupu problemima nasilnog ekstremizma i radikalizma može da bude prepreka u efikasnom rješavanju ovih problema.

-Vjerski fanatizam, kao i svaki oblik političkog i nacionalnog fanatizma i dogmatizma kroz ideološku zloupotrebu izvornih učenja, može biti povod za destrukciju univerzalnih principa građanske države i razaranje opšte-prihvatljivih moralnih načela.

-Potrebno je uspostaviti saradnju od lokalnog nivoa do važnih društvenih institucija i državnih organa koji bi pratili pojedince, grupe, naročito mlade generacije koji imaju potencijal za radikalno ponašanje.

-Organizovati stručnu pomoć za radikalizovane pojedince, uz uključivanje obrazovnog sistema i socijalnih institucija sa posebnim akcentom na socijalnu politiku države.

-Preporuka medijima za objektivno i pravovremeno izvještavanje o onim sadržajima koji bi mogli da budu podsticajni za formiranje radikalnih stavova i nasilje.

-Pojačati medijsku prezentaciju i svjedočanstva žrtava ekstremnog ponašanja uz pojačanu medijsku kampanju prema najširim slojevima društva.

-Formiranje edukativnih centara sa ciljem obuke za rad sa osobama koje su sklone nasilnom ekstremizmu i radikalizmu ili su bile žrtve ovih pojava uz saradnju sa ekspertskim timovima iz različitih oblasti, kao i za konkretan rad na programu njihove resocijalizacije u društveni i javni život.

-Uraditi priručnike i sprovesti istraživanja i ankete koje bi služile za prevenciju pojava različitih oblika nasilja.

-Osnažiti ulogu vjerskih institucija u prevenciji nasilnog ekstremizma i terorizma, ujedno raditi na ukidanju stigmatizacije pojedinih vjerskih zajednica kao promotera različitih oblika nasilja.

-Spriječiti instrumentalizaciju religije u ideološke i političke svrhe koje dovode do nasilničkih praksi i radikalnih ideja koje narušavaju temeljnu misiju religije i njenu društvenu ulogu.

-Intenzivirati konstruktivan doprinos vjerskih institucija u suzbijanju konflikata i sukoba uz poštovanje principa Crne Gore kao sekularne države.

-Stvaranje društvenog ambijenta, poštovanja ljudskih prava, pravne države i inter-aktivnog odnosa između države, crkava i vjerskih zajednica sa jedinstvenim ciljem da se osnaži uloga religije u prevazilaženju podjela u multikonfesionalnom crnogorskom društvu.

-Politika mira jeste univerzalni idejni obrazac u suzbijanju nasilja, pa je aktivno učešće u politici mira optimalan način smirivanja tenzija postizanjem stabilnosti, stvaranjem pravednijih političkih zajednica, čime se doprinosi stvaranju kulture mira.

-Uticati na promociju međuvjerskog sklada kroz unutrašnji dijalog vjerskih institucija kako bi izvorni principi religijskih učenja zasnovanih na univerzalnim etičkim načelima umanjivali potencijale za konfliktnost crnogorskog društva i osigurali njegov demokratski razvoj i ekonomski prosperitet.

-Osnažiti ulogu humanističkih nauka u vaspitno-obrazovnom programu kako bi se preventivno djelovalo na vjersku, nacionalnu i političku netoleranciju.

-Borba protiv nasilnog ekstremizma i terorizma jeste veliki izazov modernih političkih zajednica. -Preventivno djelovanje svih nadležnih institucija i pravne norme nacionalnog i međunarodnog zakonodavstva su platforma za sankcionisanje nasilnog ekstremizma. Implementacija pravnih normi u praksu i zajedničke aktivnosti društvenih institucija predstavljaju način za konkretno rješavanje ovih zabrinjavajućih tendencija u crnogorskom društvu.

-Potrebno je sankcionisanje i zabrana govora mržnje u medijima, na internetu i društvenim mrežama, kako bi se ograničio prostor za poruke koje mogu biti inspirativne za pojavu nasilnog ekstremizma i terorizma.