Javno saopštenje FATF od 21. juna 2019. godine

Orlando, SAD, 21. jun 2019. godine - Radna grupa za finansijske mjere u borbi protiv pranja novca (Financial Action Task Force - FATF) je tijelo odgovorno za uspostavljanje globalnih standarda u oblasti sprečavanja pranja novca i finansiranja terorizma (SPN/FT). U cilju zaštite medunarodnog finansijskog sistema od rizika koje sa sobom nose pranje novca i finansiranje terorizma, i podsticanja što veće usklađenosti sa standardima za borbu protiv pranja novca i finansiranja terorizma, FATF je identifikovao države koje imaju strateške nedostatke i sa njima radi na otklanjanju tih nedostataka koji predstavljaju rizik po međunarodni finansijski sistem.
Države koje podliježu pozivu koji je FATF-uputio svojim članicama i drugim državama da primjenjuju protivmjere u cilju zaštite međunarodnog finansijskog sistema od kontinuiranog i znatnog rizka od pranja novca i finansiranja terorizma koji proitiču iz DNRK
Demokratska Narodna Republika Koreja (DNRK)
FATF i dalje izražava zabrinutost zbog toga što DNRK nije otklonila značajne nedostatke u svom sistemu sprečavanja pranja novca i finansiranja terorizma (SPN/FT), kao i zbog ozbiljne prijetnje koju ovi nedostaci predstavljaju za integritet međunarodnog finansijskog sistema. FATF poziva DNRK da odmah i u značajnoj mjeri otkloni nedostatke u svom sistemu SPN/FT. Pored toga, FATF izražava naročitu zabrinutost zbog prijetnje koju predstavljaju nezakonite aktivnosti Demokratske Narodne Republike Koreje na planu širenja oružja za masovno uništenje i njegovog finansiranja.
FATF ponavlja svoj poziv upućen državama članicama 25. februara 2011. godine i poziva sve države da upozore svoje finansijske institucije da posvete posebnu pažnju poslovnim odnosima i transakcijama sa DNRK, uključujući privredne subjekte i finansijske institucije iz DNRK, kao i lica koja nastupaju u njihovo ime. Pored pojačanog opreza, FATF još poziva države članice i apeluje na sve države na primjenu djelotvornih protivmjera i ciljanih finansijskih sankcija u skladu sa relevantnim rezolucijama Savjeta bezbijednosti Ujedinjenih nacija radi zaštite svog finansijskog sektora od rizika od PN/ FT i finansiranja širenja oružja za masovno uništenje koji proističu iz DNRK. Države treba da preduzmu neophodne mjere za zatvaranje postojećih poslovnih jedinica, podružnica i predstavništava banaka iz DNRK na svojim teritorijama i da prekinu korespondentske odnose sa bankama iz DNRK, tamo gdje se to zahtijeva na osnovu relevantnih rezolucija SB UN.
Države koje podliježu pozivu koji je FATF-uputio svojim članicama i drugim državama da primjenjuju produbljene mjere provjere identiteta i praćenja poslovanja klijenta (produbljene CDD mjere) proporcionalno rizicima koji proističu iz nedostataka u vezi sa dolje navedenom državom.
Iran
U junu 2016. godine FATF je pozdravio opredjeljenost Irana na visokom političkom nivou da otkloni strateške nedostatake u svom sistemu za SPN/FT i odluku Irana da traži tehničku pomoć u sprovođenju Akcionog plana. U skladu sa iskazanom političkom opredjeljenošću i relevantnim koracima koje je Iran preduzeo u skladu sa Akcionim planom, FATF je u oktobru 2018. godine odlučio da nastavi sa obustavom primjene protivmjera.
U novembru 2017. godine, Iran je uspostavio sistem prijave prenosa gotovine preko državne granice. U avgustu 2018. godine, Iran je usvojio izmjene u odnosu na Zakon protiv finansiranja terorizma i u januaru 2019. godine takođe su usvojene dopune Zakona o sprečavanju pranja novca. FATF je primijetio napredak u odnosu na napore učinjene u odnosu na zakonodavstvo. Nacrti zakona kojima se ratifikuju Palermo i konvencija o finansiranju terorizma usvojeni su u Skupštini ali još uvijek nisu stupili na snagu. Kao i u slučaju bilo koje druge države, FATF razmatra samo zakonske propise koji su stupili na snagu. Kada preostali zakonodavni akti u potpunosti stupe na snagu, FATF će izvršiti provjeru tih akata zajedno sa postojećim propisima kako bi utvrdio da li se mjere koje su u okviru tih akata odnose na mjere iz Akcionog plana za Iran, u skladu sa standardima FATF-a.
Rok za realizaciju Akcionog plana za Iran je istekao u januaru 2018. godine. U junu 2019. godine FATF je zapazio da da sljedeće aktivnosti i dalje nisu realizovane i da bi Iran trebalo da u potpunosti otkloni preostale nedostatke, uključujući: (1) kriminalizovanje finansiranja terorizma na odgovarajući način,uključujući uklanjanje izuzetaka za označene grupe “koje pokušavaju da okončaju stranu okupaciju, kolonijalizam i rasizam”; (2) identifikovanje i zamrzavanje sredstava terorista u skladu sa odgovarajućim rezolucijama Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija; (3) osiguravanje odgovarajućeg i zakonom propisanog sistema sprovođenja mjera provjere identiteta i praćenja poslovanja klijenta (CDD mjera); (4) pojašnjenje da je dostavljanje izvještaja o sumnjivim transakcijama za transakcije povezane sa pokušajem finansiranja terorizma obuhvaćeno iranskim zakonodavnim okvirom ; (5) prikazati kako nadležni organi identifikuju i sankcionišu nelicencirane pružaoce usluga transfera novca/vrijednosti; (6) ratifikovanje i primjenu Palermo i konvencija koje se odnose na finansiranje terorizma i pojašnjenje mogućnosti pružanja međunarodne pravne pomoći; (7) osiguravanje da finansijske institucije provjeravaju da elektronski transferi sadrže potpune informacije o nalogodavcu i primaocu;.
FATF je, na održanim sastancima, odlučio da nastavi sa suspenzijom kontra –mjera, sa izuzetkom da FATF poziva države članice i preporučuje svim državama da, u skladu sa javnim saopštenjem od februara 2019. godine, zahtjevaju pojačano vršenje nadzora u filijalama i ograncima finansijskih institucija čije je sjedište u Iranu.
Iako FATF pozdravlja donošenje Zakona o sprečavanju pranja novca, FATF izražava svoje razočaranje jer je veći dio mjera iz Akcionog plana ostao neispunjen i očekuje da će Iran hitno ubrzano nastavi svoj put reformi kako bi osigurao da su sve preostale tačke realizovane kroz primjenu i sprovođenje neophodnih reformi SPN/FT.
Ukoliko do oktobra 2019. godine, Iran ne usvoji Palermo i konvencije koje se odnose na finansiranje terorizma u skladu sa FATF standardima, FATF će tada zahtjevati uvođenje odgovarajućeg mehanizma produbljenog izvještavanja ili sistematsko izvještavanje o finansijskim transakcijama; i unaprijeđene obaveza eksterne revizije za finansijske grupe u odnosu njihove filijale i ogranke čije je sjedište u Iranu. FATF očekuje od Irana da će nastaviti da napreduje kroz usvajanje propisa i drugih izmjena.
Iran će se i dalje navoditi u okviru FATF javnog saopštenja dok Akcioni plan ne bude realizovan u potpunosti. Sve dok Iran ne primijeni mjere neophodne za otklanjanje nedostataka u vezi sa sprečavanjem finansiranja terorizma utvrđenih Akcionim planom, FATF će i dalje biti zabrinut zbog rizika od finansiranja terorizma koji proističe iz Irana i prijetnje koju on predstavlja po međunarodni finansijski sistem. FATF obnavlja svoj poziv državama članicama i apeluje na sve države da svoje finansijske institucije i dalje savjetuje da primenjuju pojačane mjere provjere identiteta i praćenja poslovanja klijenta u vezi sa poslovnim odnosima i transakcijama sa fizičkim i pravnim licima iz Irana, u skladu sa preporukom FATF broj 19, uključujući: (1) prikupljanje informacija o razlozima za realizaciju transakcija; i (2) sprovođenje produbljenog nadzora poslovnih odnosa, kroz povećanje broja i vremenskog perioda sprovođenja kontrola, i selektovanje obrazaca transakcija koje je potrebno podrobnije ispitati.
http://www.fatf-gafi.org/publications/high-risk-and-other-monitored-jurisdictions/documents/public-statement-june-2019.html