Saopštenje: Obilježava se Dan planete Zemlje – čuvajući prirodu čuvamo i sebe!

Na globalnom nivou, 22. april obilježava se kao Dan planete Zemlje. Iako tematski posvećen klimatskoj akciji, ovogodišnji jubilarni 50-ti Dan planete Zemlje, karakteriše ogromna globalna neizvjesnost obilježena borbom protiv korona virusa.

Za razliku od proteklih godina kada smo konkretnim ekološkim akcijama podsjećali koliko svako od nas svakodnevnim aktivnostima, promjenom navika i poboljšanjem ekološke kulture, primjenom održivih obrazaca proizvodnje i potrošnje, doprinosi očuvanju životne sredine, ove godine je jedini način obilježavanja ovog ekološkog datuma slanje poruke da čuvajući milione životinja i biljaka, kao i raznovrsne ekosisteme, čuvamo i 7,6 milijardi stanovnika planete Zemlje.

Ovom prilikom podsjetićemo na samo neke od brojnih i značajnih aktivnosti koje je Crna Gora realizovala u periodu od obilježavanja prošlogodišnjeg Dana planete Zemlje. Od posebne važnosti je da pomenemo da su tokom protekle godine proglašena čak tri parka prirode: Ulcinjska solana, Rijeka Zeta i Komovi (za teritoriju opštine Kolašin). Ulcinjska solana upisana je i na Listu močvara od međunarodnog značaja-Ramsar listu. Protekla godina bila je i najuspješnija kada je u pitanju uspostavljanje ekološke mreže „Natura 2000“, jer je do kraja 2019. mapirano oko 25 odsto kopnene teritorije i 50 odsto ornitofaune, a podaci su potvrdili bogatstvo i očuvanost biodiverziteta Crne Gore. Uz pomoć Vlade Savezne Republike Njemačke mapirana su staništa Skadarskog jezera, kao važnog močvarnog ekosistema. Pokrenut je i proces upisa prašumskih bukovih kompleksa Nacionalnog parka „Biogradske gore“ na UNESCO Listu svjetske prirodne baštine.

Napravljen je i značajan iskorak na remedijaciji tri tzv. „crne ekološke tačke“ kontaminirane opasnim industrijskim otpadom. Naš cilj je da te lokacije do kraja ove godine budu transformisane u područja bezbjedna za životnu sredinu. Intenzivno se radilo i na stvaranju uslova za izgradnju infrastrukture u oblasti upravljanja otpadom, sanaciji neuređenih odlagališta i promociji selektivnog odvajanja otpada. Takođe, Ministarstvo održivog razvoja i turizma posvećeno je radilo i na uspostavljanju zakonodavnog i strateškog okvira zaštite životne sredine i dostizanju evropskih ekoloških standarda, kroz blisku i intenzivnu saradnju sa Evropskom komisijom kroz vođenje pregovora u Poglavlju 27.

Sve pomenuto nije bilo moguće uspješno realizovati bez aktivnog učešća svih građana Crne Gore, kao i civilnog društva, a posebno naše naučne zajednice.

Ubrzano širenje korona virusa je ovih dana čitav svijet podsjetilo na prvo i osnovno pravilo ekologije, a to je da je sve povezano sa svim, te da pritisci na životnu sredinu ozbiljno narušavaju ekosisteme, dovode do gubitka biodiverziteta, prekomjerne upotrebe oskudnih resursa, kao i negativnih efekata klimatskih promjena, lošeg kvaliteta vazduha, zagađene vode i zemljišta. Iako globalna pandemija i dalje traje, već je sada evidentno da će nakon nje ekološki zakoni i principi, zaštićena područja, očuvana staništa i populacije vrsta, odnosno ekološka ravnoteža, imati veću i značajniju ulogu u očuvanju globalnog javnog zdravlja i sprečavanju sličnih epidemija zaraznih bolesti.

Konačno, u duhu atmosfere u kojoj se obilježava ovogodišnji Dan planete Zemlje, i na liniji poštovanja i sprovođenja preventivnih mjera koje je propisalo Nacionalno koordinaciono tijelo, pozivamo sve građane Crne Gore da budemo solidarni, da djelujemo zajedno, čuvamo svoje i zdravlje drugih, te da odgovornim odnosom prema životnoj sredini zajedno radimo na očuvanju neprocjenjivog prirodnog kapitala. Planeta Zemlja je naš dom, i to jedini dom u kojem ćemo nastaviti da živimo i kada poziv da „ostanemo doma“ bude iza nas. Stoga, čuvajmo prirodu jer time čuvamo zdravlje naše planete i svih nas.