Saopštenje: Izvršenje budžeta Crne Gore u periodu januar - april 2020. godine (GDDS tabela 4)

Uslijed ograničene ekonomske aktivnosti uzrokovane sprovođenjem mjera za zaštitu stanovništva od pandemije korona virusa, prihodi budžeta u periodu januar - april 2020. godine iznosili su 499,7 mil. € ili 9,94% procijenjenog BDP-a (5.027,3 mil. €), što je za 71,5 mil. € ili 12,5% manje u odnosu na planirane. 

Negativno odstupanje prihoda rezultat je: 

- pada ekonomske aktivnosti usljed sprovođenja mjera Vlade na zaštiti zdravlja stanovništva od uticaja pandemije virusa COVID19, usljed čega je veliki dio privredne aktivnosti ograničen ili obustavljen u aprilu mjesecu;

- odlaganja naplate poreskih potraživanja za poreske obveznike, u sklopu dva paketa mjera Vlade usmjerenih na pomoć privredi u suočavanju sa negativnim posljedicama pandemije na poslovanje;

- ograničenog obima rada u organima uprave koji je uzrokovao pad naplate taksi i naknada;

- usljed novonastalih okolnosti, odlaganja naplate prethodno planiranih jednokratnih efekata po osnovu Zakona o ulaganju u konsolidaciju i razvoj Društva za transport putnika i robe u vazdušnom saobraćaju "Montenegro Airlines" a.d. Podgorica 

Ukoliko bi se iz plana prihoda isključili pomenuti jednokratni efekti, izvorni prihodi Budžeta zabilježili bi pad od 7,0% u ovom periodu, što je u skladu sa očekivanjima imajući u vidu cjelokupnu ekonomsku situaciju u prethodno pomenutim okolnostima. 

Shodno navedenom, gotovo sve kategorije poreskih prihoda zabilježile su pad u odnosu na planirane u ovom periodu, od čega najveći pad bilježi Porez na dodatu vrijednost u iznosu od 19,6 mil. € odnosno 9,9% i to kao rezultat ograničene ekonomske aktivnosti izazvane pandemijom u  drugoj polovini marta mjeseca. Porezi i doprinosi na zarade takođe bilježe pad od 40,1 mil. € odnosno 19,3%  u odnosu na prvobitni plan kao rezultat odlaganja poreskih potraživanja po ovim osnovama za period od 90 dana u skladu sa mjerama Vlade. Pored navedenog, na pad naplate ovih kategorija prihoda uticalo je i odlaganje prethodno planiranih jednokratnih prihoda u aprilu, budući da je shodno prvobitnom planu prihoda, u aprilu mjesecu, planirana naplata prihoda po osnovu zakonskog rjesenja za konsolidaciju kompanije Montenegroairlines AD u uznosu od 34 mil. €, od čega se najveći dio odnosi na poreze i doprinose na zarade, a koja bi takođe bila evidentirana na rashodnoj srani budžeta.

Prihodi od akciza zabilježili su rast u iznosu od 2,3 mil. € ili 3,8% u odnosu na planirani nivo, kao posljedica značajno veće naplate akciza na duvan i duvanske proizvode, u prva tri mjeseca tekuće godine, dok je u aprilu mjesecu zabilježen pad ukupnih prihoda od akciza od 3,4 mil. € ili 19,5% u odnosu na prvobitni plan.

Usljed mjera Vlade usmjerenih na smanjenje negativnih efekata uticaja korona virusa na privredu i građane, ali i naredbe o privremenom zatvaranju velikog broja preduzeća i organa uprave kako je bilo i očekivano ostvarenje prihoda po osnovu taksi i naknada je ispod planiranog nivoa. 

Izdaci budžeta u periodu januar - april 2020. godine iznosili su 622,7 mil. € ili 12,39% BDP-a i u odnosu na planirane manji su za 135,8 mil. € odnosno 17,9%. U poređenju sa istim periodom prethodne godine, izdaci budžeta su ostvareni u većem ukupnom iznosu od 25,2 mil. € ili 4,2%. U strukturi izdataka budžeta, Tekući izdaci ostvareni su na nivou od 286,1 mil. € i manji su za 42,4 mil. € ili 12,9% u odnosu na planirane. Niža realizacija tekućih izdataka posljedica je odlaganja aktivnosti potrošačkih jedinica koje nisu mandatornog karaktera, kako bi se u periodu izuzetno ograničene ekonomske aktivnosti i pada prihoda obezbijedila likvidnost Budžeta odnosno osiguralo povećano finansiranje zdravstvenog sistema i obezbijedila sredstva za sprovođenje ekonomskih paketa mjera. 

Pored navedenog, Kapitalni izdaci realizovani su u iznosu od 44,1 mil. €, što je manje za 44,4 mil. € ili 50,1% od planiranih odnosno za 24,2 mil. € ili 35,4% manje u odnosu na prethodnu godinu.

Kapitalni budžet u periodu januar - april 2020. godine realizovan je u ukupnom iznosu od 34,9 mil. € što je za 41,7 mil. € manje od plana odnosno za 25,2 mil. € manje u odnosu na prethodnu godinu. Nižu realizaciju Kapitalnog budžeta, u najvećoj mjeri, opredijelila je umanjena aktivnost na izvođenju radova na prioritetnoj dionici Autoputa, usljed pandemije.

U periodu januar - april 2020. godine dinamika kretanja budžetskih prihoda i rashoda uticala je na ostvarenje deficita budžeta u iznosu od 123,0 mil. € ili 2,45% BDP-a, koji je za 64,3 mil. € ili 34,3% manji u odnosu na planirani.

Prilog: GDDS 4_mjesecni podaci.xlsx

*Podaci u GDDS tabeli predstavljaju pregled prihoda i rashoda po ekonomskoj klasifikaciji u jednom mjesecu, u poređenju sa planom i istim periodom prethodne godine;

*Podaci o Kapitalnom budžetu predstavljaju iznose planiranih i izvršenih izdataka po projektnoj klasifikaciji (sve kategorije izdataka koje su u funkciji implementacije projekta koji se finansira iz Kapitalnog budžeta)