Reagovanje direktora Centra za ekotoksikološka ispitivanja Crne Gore Ane Mišurović

KOMENTAR NA DOSTAVLJENI TEKST ALEKSANDRA RAŽNATOVIĆA

Povodom teksta Saopštenje PZP povodom istraživanja zemljišta na području Zete koje je 07.09. 2006. godine dostavljeno u oči parlamentarnih izbora redakciji "Vijesti", (a potpisano od strane eksperta PzP Aleksandra Ražnatovića) mogu da saopštim sledeće:

Prema dostavljenom saopštenju , Grupa za promjene je u Junu 2006.godine angažovala poznati slovenački Institut za ekološka istraživanja ERICO iz Velenja,. U slovenačkom timu je bilo 5 stručnjaka na čelu sa mr Mojcom Bole, a ispred GzP, mr Aleksandar Ražnatović je bio u timu za terensko uzimanje uzoraka (vjerovatno je prošao obuku za ovlašćenog uzorkivača u skladu sa standardom). Uzorci su uzeti 13.06.2006.god. a prema saopštenju A. Ražnatovića juče ( 06.09.2006. godine) dostavljen kompletirani izvještaj sa potpisom Direktora mr Marka Maveca.

Odatle proizilazi da su 4 uzorka zemljišta na dva parametra rađena puna 3 mjeseca , a za analizu navedenih podataka svakoj laboratoriji nije potrebno više od 2-3 dana pa se postavlja pitanje zašto su ove analize objavljene tek sad i šta je to u njima tako alarmantno?

Posebno je interesantan komentar eksperta mr. A. Ražnatovića da su: Na svim lokacijama su nađene višestruko veće vrijednosti fluorida od maksimalno dozvoljenih koncentracija (MDK).

Takođe, polihlorovani aromatični ugljovodonici (PAH-s) su nađeni u mnogo većim koncentracijama, nego što je to MDK, osim u selu Beri gdje su mnogo manji.
Da ekspert A.Ražnatović zna bar osnove hemije, znao bi da uzimanje uzoraka na sadržaj fluorida u zemljištu krajem oktobra mjeseca, posle dugotrajnog kišnog perioda i u junu mjeseca nije isto jer se fluoridi na zemljištu deponuju iz vazduha. Trebalo bi da zna da fluoridi, kao jedan od najreaktivnijih elemenata veoma brzo reaguje sa vodom, kalcijumom i silicijumom iz zemljišta i vezuje se u nerastvorne komplekse koji nemaju uticaj na zdravlje ljudi ili se ispiraju u podzemne vode u kojima je MDK 1,5mg/l.

Posebno treba istaći da su u STUIJI 0 stanja Knjiga 2 u kojoj su prikazani rezultati kvaliteta zemljišta, date kote i koordinate zemljišta sa kojih je uzeto 10 uzoraka na analizu toksičnih materija, pa je za bilo kakvo upoređenje, minimalni uslov trebalo da budu uzeti u isto vrijeme i ista mjesta uzorkovanja da bi bili uporedljivi rezultati ili i uzete uzorke zemljišta dostaviti u CETI na uporednu analizu da bi se mogli upoređivati.

Što se tiče sadržaja policikličnih aromatičnih ugljovodonika koji su nađeni u zemljištu, prema rezultatima Slovenaca, oni su na istom nivou, pa čak i i značajno niži od onih predstavljenih u Studiji, što je i normalno, jer se radi o stabilnim i teže razgradljivim materijama. Na svim našim nalazima ( originalni nalazi su u Studiji0 tanja , knjiga 2 koja je na sajtu ministarstva zaštite životne sredine i uređenja prostora) dat je komentar o kvalitetu svakog uzorka koji je uzet kao kompozitni uzorak sa 10 obližnjih lokacija površine 100x100m u skladu sa propisanom metodologijom uzorkovanja zemljišta.

Komentar eksperta i samozvanog toksikologaA. Ražnatovića : Podsjećamo, da povećani dnevni unos fluorida u organizam čovjeka izaziva fluorozu, degenerativne efekte, oštećenje bubrega, a po nekim autorima ima kancerogeno, mutageno i teratogeno dejstvo, izaziva poremećaj sinteze veziva, kalcifikaciju ligamenata i kostiju, izmijenjenost zubne gleđi, dok povećane koncentracije PAH-a imaju kancerogena svojstva i izaziva hiperkeratozu, hiperplaziju i gubitak potkožnih ćelija., je u najmanju ruku smiješna , jer se ovakva toksikološka ocjena odnosi na unos fluorida u čovečiji organizam , a ne za sadržaj u zemljištu koje se bar za sada još ne jede.

Ekspert A. Ražnatović bi trebalo da zna da glinovita i boksitna zemljišta, prirodno sadrže i mnogostruko veće koncentracije, ali da niko ko tu živi ne pati od fluoroze. Zemljišta u Crnoj Gori su prirodno siromašna sa fluoridima, pa je zbog toga i postojala inicijativa da se vodovodska voda u Podgorici fluoriše, jer je optimalni sadržaj u njoj sa zdravstvenog aspekta od 0,5-1,2 mg/l, a u našim vodama koncetracija fluorida je značajno niža i kreće se od 0,025- 1,0 mg/l.

Norma za MDK za fluoride u zemljištu ne postoji u EU, ali smo je mi u Crnoj Gori normirali u odnosu na prirodno nađene koncentracije sa ciljem da se prati uticaj KAP-a na kvalitet zemljišta.

Navodi eksperta A. Ražnatovića da su podaci u Studiji koja se satoji od 2 knjige sa po oko 300 strana, kao i svi godišnji Izvještaji o sadržaju toksičnih i opasnih materija u zemljištu Crne Gore od 1998-2006. godine izmišljeni, a podaci za 4 jednokratna uzorka na 2 parametra mjerodavni za ocjenu ugroženosti stanovnika Zete i proglašenje genocida, stvarno nisu za komentar.


Direktor Centra za ekotoksikološka ispitivanja Crne Gore

Ana Mišurović, spec.toks.hem.