- Vlada Crne Gore
Ministarstvo finansija Reagovanje Ministarstva finansija RCG
Pažnja: Sadržaj ove stranice je dio arhivskog sadržaja i odnosi se na prethodne sazive Vlade Crne Gore. Moguće je da su informacije zastarjele ili nerelevantne.
Arhiva
Reagovanje Ministarstva finansija RCG
Objavljeno: 24.08.2006. • 22:15 Autor: Naslovna strana
Na konferenciji za novinare političke koalicije SNP-NS-DSS, dana 23.08.2006 godine, na krajnje neprimjeren način su interpretirani podaci vezani za javni dug Republike Crne Gore. Kao izvor zvaničnih podataka je naveden Bilten br. 4 Ministarstva finansija Crne Gore, gdje je istaknuto da je ukupan javni dug Crne Gore 644.4 miliona eura. I pored toga što je u pomenutom Biltenu analiza javnog duga Republike prikazana na 3 stranice, sa detaljnim tabelama i obrazloženjima, kao i kretanju javnog duga u periodu 2002 jun 2006. godina, politička koalicija je izvela podatke da je ukupan javni dug Crne Gore 1.2 milijarde eura. Pri tom nije naveden niti jedan relevantan dokaz o tome da je stvarni dug veći nego što je zvaničan podatak Ministarstva finansija. Može se zaključiti da predstavnici SNP dobrovoljno žive u sopstvenoj horor priči. Evo i zašto.
Za visinu obaveza Crne Gore po osnovu stare devizne štednje prava je adresa upravo Socijalistička narodna partija i g. Dragiša Pešić lično. Za vrijeme vladavine SNP-a na saveznom nivou Savezni parlament je na sjednici od 03.07.2002. godine usvojio Zakon o regulisanju javnog duga Savezne Republike Jugoslavije po osnovu devizne štednje građana, čime je ta partija doprinijela da građani Crne Gore budu značajno oštećeni i u podređenom položaju u odnosu na građane Srbije. Tim Zakonom je naime precizirano da osnov za isplatu bude prebivalište građana a ne sjedište banke što je isključilo iz isplate štediše Jugobanke Beograd, ekspoziture Kotor, Tivat i Herceg Novi, Invest banke Beograd poslovna jedinica Podgorica, JIK banka Beograd ekspozitura Bar. Zašto SNP nije štitila interese građana Crne Gore? Vlada Republike Crne Gore je iz tog razloga bila prinuđena da pokrene inicijativu da se u procesu sukcesije imovine bivše SFRJ ovaj problem otvori i nađe rješenje po kome bi obaveze svih zemalja sukcesora bile nediskrimatorske prema pojedinim građanima.
Zanimljivo je, ali vulgarno licemjerno da SNP poteže pitanje eventualnih dugovanja vojnim licima. Zaostale novčane obaveze prema vojnim licima u evidenciji Ministarstva finansija ne postoje. Pokrenuti su sudski sporovi protiv bivše državne zajednice, za šta je ponovo odgovorna SNP i lično g. Dragiša Pešić, koji je kao bivši ministar finansija i pedsjednik Savezne vlade bio autor propisa iz kojih proizilaze moguća dugovanja!
Takođe, komično zvuči primjedba SNP-a da se Crna Gora neselektivno zadužuje ako se zna da su njeni poslanici u parlamentu bivše SCG podržali svaki projekat o zaduživanju sa međunarodnim finansijskim institucijama, kao i bilateralne ugovore sa pojedinim zemljama.
Dio javnog duga su i obaveze lokalne samouprave koje SNP ne pominje. Izgleda ne slučajno! Na primjer, tokom njihove vladavine Budvom, ta se opština zadužila za oko 6,5 miliona eura bez saglasnosti Vlade, što je suprotno Zakonu o finansiranju lokalne samouprave.
Podsjećam da Ministarstvo finansija vrši obračun javnog duga u skladu sa međunarodnim računovodstvenim standardima ESA 95 i smjernicama o statistici spoljnog duga koja su propisana od strane Međunarodnog monetarnog fonda. Napominjemo da Međunarodni monetarni fond, kao i inostrani kreditori: Svjetska banka, Evropska investiciona banka, Evropska banka za obnovu i razvoj, kao najveći kreditori, izuzetno pomno prate sve makroekonomske pokazatelje Crne Gore od 2000. godine, na način što, između ostalog, vrše unakrsno poređenje podataka dobijenih iz raznih izvora vezanih za dug Crne Gore.
I dok pojedini mediji i opozicione partije već godinama najavljuju bankrot Crne Gore, permanentno pozitivne ocjene koje Crna Gora dobija od MMF-a o napretku ekonomskih reformi, gdje je uključena i dugoročna održivost domaćeg i inostranog duga Crne Gore, spremnost međunarodnih finansijskih institucija da sa Crnom Gorom potpisuju kreditne aranžmane vrijedne više desetina miliona eura, poboljšanje kreditnog rejtinga Crne Gore u 2005. godini u odnosu na 2004. godine od strane poznate agencije za procjenu kreditnog rizika Standard & Poors, procjene da će budžetski prihodi i rashodi do kraja 2006. godine biti uravnoteženi (bez budžetskog deficita) govore u prilog tome da je makroekonomska slika Crne Gore izuzetno zdrava. Uz to, MMF je dao pozitivnu ocjenu na Strategiju upravljanja dugom Crne Gore 2005.-2007. godine.
Radi pravilnog informisanja javnosti, dajemo sledeća pojašnjenja vezana za pomenuti tekst:
Obaveze prema građanima po osnovu restitucije, a na osnovu pravosnažnih rješenja su na kraju jula 2006. godine bile 9 miliona eura. One su uredno evidentirane i isplata obaveza po ovom osnovu teče u skladu sa Zakonom.
Prema Zakonu o ino dugu i staroj deviznoj štednji (Sl. List 55/03) Republika Crna Gora je preuzela "obaveze ovlašćenih banaka prema inostranim povjeriocima po osnovu ino duga garantovanog od strane SFRJ ili SRJ do kraja 1992. godine" što znači da je inostrani dug Kombinata aluminijuma, Željezare Nikšić, Jugooceanije i ostalih velikih privrednih sistema na koje i otpada najveći iznos javnog duga koji je formiran do 1990. godine, već uključen u obračun ino duga koji je prezentiran u tabeli. Ukupne naslijeđene obaveze, kao što se moglo pročitati u Biltenu, znači dugovi formirani do 1990. godine iznose preko 80% ukupnog javnog duga Crne Gore.
Ukupan kredit uzet od Evropske investicione banke za izgradnju tunela Sozina iznosi 24 miliona eura. Taj kredit servisira u potpunosti novoosnovano preduzeće Monteput iz redovnih prihoda poslovanja.
Vlada Republike Crne Gore je od 2004. godine otpočela sa isplatom stare devizne štednje crnogorskih banaka uz početni iznos obaveza od 137 miliona eura. Krajem jula, obaveza po ovom osnovu je bila 108 miliona eura, što znači da je dinamika isplate iznad prvobitnog plana.
Vlada Republike Crne Gore je donijela odluku da, imajući u vidu interes crnogorskih građana, prije nego se završi proces sukcesije bivše SFRJ započne sa procesom evidencije i isplate stare devizne štednje građanima kojima je na osnovu sjedišta banke to pravo uskraćeno. Na sjednici od 24. avgusta 2006. godine Vlada Republike Crne Gore je usvojila Zakon kojim se daje pravo saveznim Zakonom diskriminisanim štedišama da mogu dobiti svoju deviznu štednju. Nakon formiranja baze podataka ovih štediša biće poznat ukupan iznos obaveza, koji je značajno manji u odnosi na obaveze prema štedišama crnogorskih banaka.
Još uvijek nijesu završeni pregovori o konsolidovanju duga sa svim kreditorima iz vremena prije 1990. godine. Pregovori teku sa predstavnicima Vlada Kuvajta, Libije, Češke i Slovačke i Italije i konačan iznos duga će biti poznat nakon završetka pregovora. U svakom slučaju radi se o oko 20 miliona eura, a u svakom slučaju ne o nekoliko stotina miliona eura.
Ministarstvo finansija je pokrenulo inicijativu kod pojedinih zemalja kreditora iz Pariskog kluba da nam otpišu dio našeg državnog duga s obzirom na namjeru da Crna Gora angažuje značajna sopstvena sredstva u investicije u zaštitu životne sredine, što je primijenjeno u nekim državama. Takva operacija će, na očigledno žalost SNP, doprinijeti daljem obaranju javnog duga naše države.
Prema najnovijim podacima, na osnovu obračuna po ESA 95 standardima na kraju jula 2006. godine ukupan dug Republike Crne Gore je iznosio 653.2 miliona eura, od čega je 482.7 miliona bio ino dug a 170.5 miliona domaći dug. Blago povećanje duga se odnosi uglavnom na povlačenje ranije potpisanih kreditnih aranžmana sa inostranim bankama i pristizanje novih pravosnažnih rješenja za isplatu obaveza po osnvovu restitucije. Javni dug sa uključenim dugom javnih preduzeća iznosio je 702.5 miliona eura. I jedan i drugi podatak, 37% odnosno 39.9% bruto društvenog proizvoda govore da je iznos javnog duga u odnosu na društveni bruto proizvod na granici za nisko zadužene zemlje.
Ministar finansija
dr Igor Lukšić
Za visinu obaveza Crne Gore po osnovu stare devizne štednje prava je adresa upravo Socijalistička narodna partija i g. Dragiša Pešić lično. Za vrijeme vladavine SNP-a na saveznom nivou Savezni parlament je na sjednici od 03.07.2002. godine usvojio Zakon o regulisanju javnog duga Savezne Republike Jugoslavije po osnovu devizne štednje građana, čime je ta partija doprinijela da građani Crne Gore budu značajno oštećeni i u podređenom položaju u odnosu na građane Srbije. Tim Zakonom je naime precizirano da osnov za isplatu bude prebivalište građana a ne sjedište banke što je isključilo iz isplate štediše Jugobanke Beograd, ekspoziture Kotor, Tivat i Herceg Novi, Invest banke Beograd poslovna jedinica Podgorica, JIK banka Beograd ekspozitura Bar. Zašto SNP nije štitila interese građana Crne Gore? Vlada Republike Crne Gore je iz tog razloga bila prinuđena da pokrene inicijativu da se u procesu sukcesije imovine bivše SFRJ ovaj problem otvori i nađe rješenje po kome bi obaveze svih zemalja sukcesora bile nediskrimatorske prema pojedinim građanima.
Zanimljivo je, ali vulgarno licemjerno da SNP poteže pitanje eventualnih dugovanja vojnim licima. Zaostale novčane obaveze prema vojnim licima u evidenciji Ministarstva finansija ne postoje. Pokrenuti su sudski sporovi protiv bivše državne zajednice, za šta je ponovo odgovorna SNP i lično g. Dragiša Pešić, koji je kao bivši ministar finansija i pedsjednik Savezne vlade bio autor propisa iz kojih proizilaze moguća dugovanja!
Takođe, komično zvuči primjedba SNP-a da se Crna Gora neselektivno zadužuje ako se zna da su njeni poslanici u parlamentu bivše SCG podržali svaki projekat o zaduživanju sa međunarodnim finansijskim institucijama, kao i bilateralne ugovore sa pojedinim zemljama.
Dio javnog duga su i obaveze lokalne samouprave koje SNP ne pominje. Izgleda ne slučajno! Na primjer, tokom njihove vladavine Budvom, ta se opština zadužila za oko 6,5 miliona eura bez saglasnosti Vlade, što je suprotno Zakonu o finansiranju lokalne samouprave.
Podsjećam da Ministarstvo finansija vrši obračun javnog duga u skladu sa međunarodnim računovodstvenim standardima ESA 95 i smjernicama o statistici spoljnog duga koja su propisana od strane Međunarodnog monetarnog fonda. Napominjemo da Međunarodni monetarni fond, kao i inostrani kreditori: Svjetska banka, Evropska investiciona banka, Evropska banka za obnovu i razvoj, kao najveći kreditori, izuzetno pomno prate sve makroekonomske pokazatelje Crne Gore od 2000. godine, na način što, između ostalog, vrše unakrsno poređenje podataka dobijenih iz raznih izvora vezanih za dug Crne Gore.
I dok pojedini mediji i opozicione partije već godinama najavljuju bankrot Crne Gore, permanentno pozitivne ocjene koje Crna Gora dobija od MMF-a o napretku ekonomskih reformi, gdje je uključena i dugoročna održivost domaćeg i inostranog duga Crne Gore, spremnost međunarodnih finansijskih institucija da sa Crnom Gorom potpisuju kreditne aranžmane vrijedne više desetina miliona eura, poboljšanje kreditnog rejtinga Crne Gore u 2005. godini u odnosu na 2004. godine od strane poznate agencije za procjenu kreditnog rizika Standard & Poors, procjene da će budžetski prihodi i rashodi do kraja 2006. godine biti uravnoteženi (bez budžetskog deficita) govore u prilog tome da je makroekonomska slika Crne Gore izuzetno zdrava. Uz to, MMF je dao pozitivnu ocjenu na Strategiju upravljanja dugom Crne Gore 2005.-2007. godine.
Radi pravilnog informisanja javnosti, dajemo sledeća pojašnjenja vezana za pomenuti tekst:
Obaveze prema građanima po osnovu restitucije, a na osnovu pravosnažnih rješenja su na kraju jula 2006. godine bile 9 miliona eura. One su uredno evidentirane i isplata obaveza po ovom osnovu teče u skladu sa Zakonom.
Prema Zakonu o ino dugu i staroj deviznoj štednji (Sl. List 55/03) Republika Crna Gora je preuzela "obaveze ovlašćenih banaka prema inostranim povjeriocima po osnovu ino duga garantovanog od strane SFRJ ili SRJ do kraja 1992. godine" što znači da je inostrani dug Kombinata aluminijuma, Željezare Nikšić, Jugooceanije i ostalih velikih privrednih sistema na koje i otpada najveći iznos javnog duga koji je formiran do 1990. godine, već uključen u obračun ino duga koji je prezentiran u tabeli. Ukupne naslijeđene obaveze, kao što se moglo pročitati u Biltenu, znači dugovi formirani do 1990. godine iznose preko 80% ukupnog javnog duga Crne Gore.
Ukupan kredit uzet od Evropske investicione banke za izgradnju tunela Sozina iznosi 24 miliona eura. Taj kredit servisira u potpunosti novoosnovano preduzeće Monteput iz redovnih prihoda poslovanja.
Vlada Republike Crne Gore je od 2004. godine otpočela sa isplatom stare devizne štednje crnogorskih banaka uz početni iznos obaveza od 137 miliona eura. Krajem jula, obaveza po ovom osnovu je bila 108 miliona eura, što znači da je dinamika isplate iznad prvobitnog plana.
Vlada Republike Crne Gore je donijela odluku da, imajući u vidu interes crnogorskih građana, prije nego se završi proces sukcesije bivše SFRJ započne sa procesom evidencije i isplate stare devizne štednje građanima kojima je na osnovu sjedišta banke to pravo uskraćeno. Na sjednici od 24. avgusta 2006. godine Vlada Republike Crne Gore je usvojila Zakon kojim se daje pravo saveznim Zakonom diskriminisanim štedišama da mogu dobiti svoju deviznu štednju. Nakon formiranja baze podataka ovih štediša biće poznat ukupan iznos obaveza, koji je značajno manji u odnosi na obaveze prema štedišama crnogorskih banaka.
Još uvijek nijesu završeni pregovori o konsolidovanju duga sa svim kreditorima iz vremena prije 1990. godine. Pregovori teku sa predstavnicima Vlada Kuvajta, Libije, Češke i Slovačke i Italije i konačan iznos duga će biti poznat nakon završetka pregovora. U svakom slučaju radi se o oko 20 miliona eura, a u svakom slučaju ne o nekoliko stotina miliona eura.
Ministarstvo finansija je pokrenulo inicijativu kod pojedinih zemalja kreditora iz Pariskog kluba da nam otpišu dio našeg državnog duga s obzirom na namjeru da Crna Gora angažuje značajna sopstvena sredstva u investicije u zaštitu životne sredine, što je primijenjeno u nekim državama. Takva operacija će, na očigledno žalost SNP, doprinijeti daljem obaranju javnog duga naše države.
Prema najnovijim podacima, na osnovu obračuna po ESA 95 standardima na kraju jula 2006. godine ukupan dug Republike Crne Gore je iznosio 653.2 miliona eura, od čega je 482.7 miliona bio ino dug a 170.5 miliona domaći dug. Blago povećanje duga se odnosi uglavnom na povlačenje ranije potpisanih kreditnih aranžmana sa inostranim bankama i pristizanje novih pravosnažnih rješenja za isplatu obaveza po osnvovu restitucije. Javni dug sa uključenim dugom javnih preduzeća iznosio je 702.5 miliona eura. I jedan i drugi podatak, 37% odnosno 39.9% bruto društvenog proizvoda govore da je iznos javnog duga u odnosu na društveni bruto proizvod na granici za nisko zadužene zemlje.
Ministar finansija
dr Igor Lukšić
Vezani članci:
Da li vam je sadržaj ove stranice bio od koristi?