Saopštenje Ministarstva pravde

Neposredno nakon saznanja da se 29.10.2009. godine u Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija dogodila smrt osuđenika Alena Harovića, koji je umro od posljedica trovanja heroinom, Ministarstvo pravde Crne Gore uključilo se u rasvjetljavanje ovog događaja, čiji je teški i tužni epilog gubitak jednog mladog života.

S tim u vezi, ministar pravde je naročito insistirao na sprovođenu djelotvorne i objektivne istrage, u cilju prikupljanja koji će svestrano rasvijetliti događaj, u čiju su istragu, od samog početka, bili uključeni: Uprava policije, Državno tužilaštvo, Sud i uprava Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija, kao i Ministarstvo pravde kroz kontrolu zakonitosti i cjelishodnosti rada ZIKS-a.

U toku istrage prikupljeni su relevantni dokazi, koji nesumnjivo pokazuju: da je unošenje droge izvršilo lice koje je došlo u posjetu jednom od osuđenika; da je to osuđeno lice drogu dalo na uživanje drugim osuđenicima, sa kojima je dijelilo zatvorsku sobu; da je droga pri unošenju u zatvorski objekat bila rasuta po šupljini šava farmerica, zbog čega se nije mogla zapaziti prilikom pretresa; kao i da unošenju droge nije doprinio bilo koji službenik ZIKS-a.

Međutim, utvrđeno je da su kod zatvorskog tretmana preminulog Alena Harovića postojali propusti službenih lica, raspoređenih u Zatvoru Podgorica, koji je jedan od organizacionih elemenata ZIKS-a. Ovo zbog toga što je službenik, koji je Harovića primio na izdržavanje kazne, propustio da registruje činjenicu da je, uz kaznu zatvora, bila izrečena i mjera obaveznog liječenja od narkomanije u ustanovi za izvršavanje kazne, zbog koje preminuli Harović nije smio biti smješten na Poluotvoreno odjeljenje zatvora i nije smio boraviti u sobi sa drugim licima koja su sklona uživanju droga. Ovi propusti, iako nijesu neposredni uzrok tragičnog događaja, ipak sa njim stoje u daljoj uzročnoj vezi.

Stoga je sasvim izvjesno da je uprava ZIKS-a opravdano pokrenula određene disciplinske postupke, uz adekvatnu individualizaciju odgovornosti za učinjene propuste.

Ministarstvo pravde je u saznanju da je uprava ZIKS-a nakon tragičnog događaja intenzivno radila na prikupljanju relevantnih činjenica, i da je dala puni doprinos da organi gonjenja dođu do dokaza koji rasvjetljavaju krivičnopravni aspekt ovog događaja i pokrenu krivični postupak protiv lica koja su neposredno doprinijela njegovom nastanku.

U odnosu na direktna pitanja nekih medija, koji su u svojim tekstovima pledirali na postojanje odgovornosti direktora ZIKS-a Milana Radovića, Ministarstvo pravde obavještava javnost da, na osnovu analize prikupljenih dokaza, nema mjesta pokretanju odgovornosti direktora ZIKS-a Milana Radovića, jer okolnosti u vezi sa nastankom tragičnog događaja ne upućuju na to da je direktor Radović bilo kojom radnjom ili propustom tome doprinio. Ovakva ocjena je rezultat, ne samo dokaza prikupljenih u istrazi, već i stanja utvrđenog inspekcijskom kontrolom, koju je sproveo ovlašćeni službenik Ministarstva pravde.

Uzevši u obzir okolnosti: da je direktor Milan Radović za svega tri mjeseca svog mandata preduzeo brojne aktivnosti na konsolidaciji sistema bezbijednosti u ZIKS-u; da je u septembru i oktobru dat otkaz devetorici službenika; da nastanku tragičnog događaja nijesu neposredno doprinijeli službenici ZIKS-a; da je direktor ZIKS-a zajedno sa drugim članovima uprave dao puni doprinos svestranom razjašnjenju događaja i da je u okviru svojih ovlašćenja procesuirao odgovornost službenika čiji propusti su u vezi sa događajem - govore da nema mjesta pokretanju njegove odgovornosti.

Treba naglasiti da je u zadnjih nekoliko godina mnogo rađeno na unaprjeđenju zatvorskih kapaciteta ZIKS-a, kakao kada je riječ o rješavanju pitanja prenatrpanosti, tako i u pogledu jačanja sistema bezbijednosti u ovoj ustanovi.

Ipak, budući period mora biti posvećen daljem unaprjeđenju zatvorskih uslova. Neophpodno je raditi na proširenju smještajnih kapaciteta za lica lišena slobode, podizanju nivoa bezbjednosnih mjera kroz nabavku dodatne opreme, adekvatnom školovanju lica koja se primaju na rad u Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija i uvođenju većeg stepena kontrole lica koja ulaze u zatvorske objekte, kako bi se mogućnost unošenja zabranjenih predmeta, na koje nijesu apsolutno imuni ni najsavremenije organizovani zatvori, svela na najmanju mjeru.

Ministarstvo pravde će, kroz izmjene i dopune Krivičnog zakonika, predložiti da se kod krivičnog djela prometa drogom predvide njegovi kvalifikovani oblici, sa visoko zaprijećenom kaznom radnje distribuiranja droge u zatvorskim ustanovama, uz uvjerenje da takve radnje i sada zaslužuju strožije kazne prilikom donošenja sudskih presuda.