Saopštenje Ministarstva zaštite životne sredine i uređenja prostora povodom 22. aprila - Dana planete Zemlje

Dan planete Zemlje prvi put je obilježen 22. aprila 1970. godine, kada su na inicijativu američkog senatora Gaylorda Nelsona, organizovani prvi masovni protesti za zaštitu životne sredine. Ova inicijativa se pokazala kao uspješan katalizator stalnog ekološkog obrazovanja, akcija i promjena, koje nude mogućnost da se dotaknu svjetski problemi zaštite životne sredine, te da se pojedinci ili cijele zajednice, posvete svojim lokalnim ekološkim problemima.

Danas na Zemlji živi oko šest milijardi ljudi i trenutno najveći ekološki problemi su globalno zagrijavanje, oštećenje ozonskog omotača i sve veće zagađenje atmosfere. Efekat staklene bašte upozorava na povećanje globalne prosječne temperature, a to povlači za sobom mnoge stvari. Poslednja decenija bila je najtoplija decenija 20. vijeka, a intenzitet i trajanje globalnog otopljavanja u 20. vijeku je verovatno najveći u toku poslednjih 1000 godina, na šta ukazuju i brojna paleoklimatska istraživanja.

Rezultati naučnih istraživanja pokazuju da će promjene klime uzrokovane globalnim zagadjivanjem atmosfere antropogenim emisijama gasova, sa efektom staklene bašte, (ugljendioksid, azot-suboksid, metan, halogenougljovodonici i dr.), već u prvoj polovini ovog vijeka imati nesagledive štetne posledice na ukupan privredni razvoj, zdravlje stanovništva i sigurnost materijalnih dobara. Upravo zbog svih ovih istraživanja i problema, ovogodišnja tema Dana planete Zemlje posvećena je klimatskim promjenama.

Crna Gora, sa svoje strane, daje doprinos u očuvanju svih segmenata životne sredine, a u poslednjih nekoliko godina dat je akcenat i na klimatske promjene i to kroz brojne projekte i inicijative. Potpisan je Memorandum o saradnji između ministarstava zaštite životne sredine i uređenja prostora Republike Crne Gore i Republike Italije, te Aneks tog Memoranduma koji se odnosi na pružanje tehničke pomoći Crnoj Gori za potpisivanje i ratfikovanje Kjoto Protokola i uspostavljanje sistema Zelenih sertifikata za obnovljivu energiju, utvrđen je Predlog zakona kojim se reguliše uzvršavanje obaveza iz Kjoto sporazuma, urađena procjena i analiza nacionalnog zakonodavstva i priripremljen Nacrt nacionalnog inventara antropogenih emisija sa efektom staklene bašte.

Jedan od značajnijih mehanizama Kjoto protokola su čisti razvojni mehanizmi (CDM), koji su osmišljeni tako da industrijskim zemljama olakšaju i omoguće da smanje emisiju gasova sa efektom staklene bašte, u skladu sa njihovim obavezama predviđenim Kjoto protokolom, a zemljama u razvoju pomognu u postizanju ciljeva održivog razvoja.

Na osnovu dosadašnjeg praćenja stanja životne sredine u Crnoj Gori, može se konstatovati da je njen kvalitet u cjelini zadovoljavajući, što omogućava sveobuhvatan i dinamički razvoj, na principima održivog razvoja. Međutim, prirodne resurse koji su zbog nedovoljne privredne razvijenosti ostali uglavnom sačuvani, u izvjesnoj mjeri ugrožava manji broj industrijskih zagadjivača koji posjeduju neadekvatnu i zastarjelu tehnologiju, koja ugrožava životnu sredinu. Zbog toga je Vlada Crne Gore posebnu pažnju posvetila donošenju sanacionih programa za ugrožena područja i stimulativnih mjera za uvođenje čistih tehnologija.

Pored toga, posebnu pažnju usmjeravamo i na očuvanje prirodnih resursa i njihovo održivo korišćenje i u tom cilju veliki značaj pridajemo izradi strateških dokumenta, zakonske regulative i ratifikaciji medjunarodnih konvencija i ugovora iz oblasti zaštite životne sredine. U Crnoj Gori do kraja godine biće izradjena Strategija održivog razvoja; Strategija za očuvanje biodiverziteta, sa konkretnim projektnim aktivnostima usmjerenim na očuvanje pojedinih vrsta, njihovih genetičkih resursa, odnosno ekosistema; Strategija za integralno upravljanje obalnim područjem; a usvojen je i Zakon o kvalitetu vazduha, ratifikovana Konvencija o očuvanju evropske divljači i prirodnih staništa i formiraće se mreža zaštićenih područja koja su od značaja za Evropu.

Iz svega navedenog je jasno da Vlada Republike Crne Gore uz podršku relevantnih medjunarodnih institucija i stranih vlada, teži stalnom razvoju, unapredjenju i zaštiti životne sredine. Takodje, velika pažnja se posvećuje i jačanju svijesti, informisanju i učestvovanju javnosti u kreiranju strateških dokumenata.
Crna Gora će i dalje nastojati da zajedničkim snagama sačuva životnu sredinu, jer je to naša odgovornost i obaveza prema sljedećim generacijama, prema ostatku globalnog ekosistema čiji smo mali, ali vrijedan dio, kao i prema ljepoti i bogastvu prirode u kojima živimo.

Zemlja je naša planeta, rezervnu nemamo!