U Skupštini RCG usvojen Zakon o manjinskim pravima i slobodama

Vođeni rješenjima iz Ustava Republike Crne Gore, obavezama preuzetim potpisivanjem "Sporazuma o minimumu principa za izgradnju demokratske infrastrukture u Crnoj Gori", poslije usvajanja Ustavne povelje i Povelje o ljudskim i manjinskim pravima i građanskim slobodama, donešenim Zaključcima Skupštine RCG o autentičnom predstavljanju manjinskih naroda, kao i prijemom u Savjet Evrope, obaveza izrade Zakona o manjinskim pravima i slobodama je ispunjena.
Predlog zakona o manjinskim pravima i slobodama, kao kapitalni projekat ovog ministarstva i jedan od prioriteta Vlade Republike Crne Gore, završen je još u junu mjesecu 2004.godine. Postojanje različitog viđenja na rješenja oko nekih veoma važnih pitanja iz ovog teksta zakona, osnovni je razlog što zakon tek sada razmatramo. Međutim, krajem prošle godine, na zajedničkom sastanku predstavnika svih parlamentarnih stranaka, a kojeg smo organizovali sa našim prijateljima iz Projekta za etničke relacije (PER), ovi sporni momenti su usaglašeni.
Radeći na zakonu, imalo se na umu nekoliko stvari: njegova usklađenost sa međunarodnim dokumentima, specifične odlike crnogorskog prostora, dobre mehanizme zaštite garantovanih prava i mogućnost implementacije zakonskih rješenja.
Predlog zakona o manjinskim pravima i slobodama treba posmatrati sa dva aspekta: Prvi aspekt se odnosi na očuvanje nacionalnog identiteta manjina, tj. odbrana od asimilacije manjina, dok drugi aspekt jeste omogućavanje djelotvornog učešća manjinama u javnom životu. Sublimirajući ova dva aspekta možemo doći do glavnog osnova ovog teksta ili do glavne poruke koju bi glasila puna integracija manjina u crnogorsko društvo, ali bez asimilacije.
Tekst zakona je obuhvatio nekoliko oblasti značajnih za očuvanje identiteta i davanje jednakih šansi za pripadnike manjina:

- uz protežiranje nediskriminatorskog odnosa, daju se prava izražavanja, čuvanja, razvijanja, prenošenja i javnog ispoljavanja nacionalnog, jezičkog, etničkog, kulturnog i vjerskog identiteta;
- mogućnost osnivanja ustanova, društava, udruženja, nevladinih organizacija u svim oblastima društvenog života, kao i finansiranje ovih organizacija od strane države;
- slobodan izbor i korišćenje ličnog i porodičnog imena, kao i upis tih imena u dokumenta na svom jeziku i pismu;
- regulacija slobodne i službene upotrebe jezika i pisma;
- pristup informacijama i medijima, kao i programski sadržaji o manjinama u javnim servisima;
- školovanje na svom jeziku i pismu i odgovarajuću zastupljenost sadržaja u nastavnim planovima i programima, te principe afirmativne akcije u upisnoj politici;
- upotreba nacionalnih simbola i obilježavanje značajnih datuma i ličnosti iz svoje tradicije i istorije;
- slobodno udruživanje i ostvarivanje nesmetanih kontakata sa sunarodnicima van granica Crne Gore;
- politička participacija manjina u Skupštini RCG i skupštinama lokalnih zajednica;
- srazmjerna zastupljenost u javnim službama državne vlasti i lokalne uprave;
- mehanizme zaštite od zadiranja u pitanja od vitalnog interesa za život nacionalnih manjina, kako na državnom, tako i na lokalnom nivou;
- artikulisanje svojih zahtjeva kroz mogućnost formiranja nacionalnih savjeta sa posebnim ingerencijama;
- osnivanje Fonda za nacionalne manjine radi materijalne podrške države za očuvanje nacionalnih posebnosti;
- zaštita pomenutih prava kroz domaće i međunarodno zakonodavstvo;
Tekst zakona je obuhvatio nekoliko oblasti značajnih za očuvanje identiteta i davanje jednakih šansi za pripadnike manjina:

- uz protežiranje nediskriminatorskog odnosa, daju se prava izražavanja, čuvanja, razvijanja, prenošenja i javnog ispoljavanja nacionalnog, jezičkog, etničkog, kulturnog i vjerskog identiteta;
- mogućnost osnivanja ustanova, društava, udruženja, nevladinih organizacija u svim oblastima društvenog života, kao i finansiranje ovih organizacija od strane države;
- slobodan izbor i korišćenje ličnog i porodičnog imena, kao i upis tih imena u dokumenta na svom jeziku i pismu;
- regulacija slobodne i službene upotrebe jezika i pisma;
- pristup informacijama i medijima, kao i programski sadržaji o manjinama u javnim servisima;
- školovanje na svom jeziku i pismu i odgovarajuću zastupljenost sadržaja u nastavnim planovima i programima, te principe afirmativne akcije u upisnoj politici;
- upotreba nacionalnih simbola i obilježavanje značajnih datuma i ličnosti iz svoje tradicije i istorije;
- slobodno udruživanje i ostvarivanje nesmetanih kontakata sa sunarodnicima van granica Crne Gore;
- politička participacija manjina u Skupštini RCG i skupštinama lokalnih zajednica;
- srazmjerna zastupljenost u javnim službama državne vlasti i lokalne uprave;
- mehanizme zaštite od zadiranja u pitanja od vitalnog interesa za život nacionalnih manjina, kako na državnom, tako i na lokalnom nivou;
- artikulisanje svojih zahtjeva kroz mogućnost formiranja nacionalnih savjeta sa posebnim ingerencijama;
- osnivanje Fonda za nacionalne manjine radi materijalne podrške države za očuvanje nacionalnih posebnosti;
- zaštita pomenutih prava kroz domaće i međunarodno zakonodavstvo;