Ključni cilj Programa za razvoj i promociju zanatstva za 2024. godinu (u daljem tekstu „Program“)  je podsticanje razvoja crnogorskih zanata kroz pružanje finansijske podrške koju obezbjeđuje Ministarstvo ekonomskog razvoja (u daljem tekstu „Ministarstvo“) koja je namijenjena za nabavku opreme i alata za obavljanje zanatske djelatnosti i podsticanje zanatlija da se registruju. 

Imajući u vidu važnost podsticanja razvoja zanatstva kao i potrebu za očuvanjem tradicionalnih zanata, neophodno je kontinuirano ulagati u poboljšanje privrednog ambijenta. Takođe, važno je istaći da žene i mladi predstavljaju kategoriju koja svojom kreativnošću i aktivnošću u velikoj mjeri mogu doprinijeti unapređenju zanatske djelatnosti, stoga ovoj ciljnoj grupi Program pruža dodatni podsticaj.

Ministarstvo poziva zanatlije da podnesu zahtjev za učešće u postupku dodjele sredstava kroz Program.

1.    FINANSIJSKI OKVIR:

Ukupan budžet za realizaciju Programa iznosi 200.000,00 €.

Program podrazumijeva finansijsku podršku koja je bazirana na principu refundacije, i to na način da zanatlija finansira 100% troškova do završetka aktivnosti za koju konkuriše, nakon čega mu se po podnošenju dokumentacije koja dokazuje utrošak sredstava za realizaciju aktivnosti, od strane Ministarstva odobrava povraćaj dijela troškova. 

Program se sastoji od dvije komponente:

I komponenta:

Nabavka opreme/alata za zanatlije koje su registrovane do 31. decembra 2023. godine

Nabavka nove i/ili polovne opreme (ne starije od pet godina) i specijalizovanih alata, koji su u funkciji kreiranja i promocije proizvoda i/ili usluge za obavljanje zanatske djelatnosti. 

Odobrena podrška može pokrivati do 70% opravdanih troškova (plus dodatni procenat podrške, ukoliko su ispunjeni uslovi), odnosno do 12.000,00 € bez PDV-a po zanatliji za aktivnosti koje se odnose na vrijednost opreme/alata, što je uvećani maksimalni iznos podrške u odnosu na prethodnu godinu. 

II komponenta:

    Nabavka opreme/alata za zanatlije koje su registrovane u toku 2024. godine

Nabavka nove i/ili polovne opreme (ne starije od pet godina) i specijalizovanih alata, koji su u funkciji kreiranja i promocije proizvoda i/ili usluge za obavljanje zanatske djelatnosti. 

Odobrena podrška može pokrivati do 50% opravdanih troškova (plus dodatni procenat podrške, ukoliko su ispunjeni uslovi), odnosno do 6.000,00 € bez PDV-a po zanatliji za aktivnosti koje se odnose na vrijednost opreme/alata.

Minimalan iznos podške za obje komponente je 1.000,00 €. 

- Dodatni podsticaj koji se odnosi na obje komponente: 

Za zanatlije koje posluju u jedinicama lokalnih samouprava (JLS) sa indeksom razvijenosti do 100% primijeniće se podrška koja uvažava regionalni aspekt  na način što će se uvećati procenat bespovratnih sredstava za  dodatnih 10%, znači do 80% opravdanih troškova u okviru I komponente, odnosno do 60% u okviru II komponente, za zanatlije koje posluju u sljedećim opštinama: Petnjica, Andrijevica, Gusinje, Plav, Rožaje, Tuzi, Berane, Bijelo Polje, Šavnik, Mojkovac, Kolašin, Pljevlja, Plužine, Ulcinj, Bar, Žabljak, Cetinje, Nikšić, Danilovgrad i Zeta, dok se maksimalno dozvoljeni iznosi neće mijenjati. 

Ukoliko u osnivačkoj strukturi preduzeća u vlasništvu od minimum 50%, učestvuju osobe ženskog pola ili je u pitanju preduzetnica, kao i ukoliko je zanatlija osoba koja ima do 35 godina starosti, intenzitet podrške se uvećava za dodatnih 5% dok se maksimalno dozvoljeni iznosi neće mijenjati.

Za zanatlije koje podnose zahtjev u okviru Komponente I, uslov je da od 31.12. 2023. godine nije bilo promjena  u strukturi vlasništva, kao i u promjeni adrese i sjedišta u okviru druge JLS, kojim bi se obezbijedio uvećani iznos podrške.

2.    USLOVI ZA UČEŠĆE 

Pravo učešća u Programu imaju zanatlije čija je pretežna djelatnost obavljanje  zanata, u skladu sa Odlukom o utvrđivanju zanata, djelatnosti sličnih zanatu i liste jednostavnih i složenih zanata ("Sl. list Crne Gore", br. 63/10);

Komponenta I:

-    Posluju 100% u privatnom vlasništvu i imaju sjedište na teritoriji Crne Gore; 

-    Registrovani su u Centralnom registru privrednih subjekata Crne Gore;

-    Imaju predate zvanične finansijske izvještaje za 2023. godinu, u zakonski predviđenom roku (31.03.2024. godine) ili im je Rješenjem Uprave prihoda i carina odobren produžetak roka za predaju finansijskih izvještaja;  

-    Za zanatlije koje nisu u obavezi da sastavljaju finansijske izvještaje, potrebno je da je preduzetnik, koji plaća poreze i doprinose po stvarnom dohotku ili u paušalnom iznosu, podnio GPPFL obrazac za 2023. godinu, odnosno ZPO obrazac za 2024. godinu; 

-    Redovno izvršavaju obaveze plaćanja poreza i doprinosa na lična primanja, poreza na dobit pravnih lica i poreza na dodatu vrijednost, odnosno redovno izmiruju reprogramirane poreske obaveze, shodno Zakonu o reprogramu poreskih potraživanja (“Sl. list CG”, broj 83/16), Uredbi o uslovima za odlaganje naplate poreskih i neporeskih potraživanja (“Sl. list CG”, broj 57/18) i Uredbi o uslovima za odlaganje naplate dospjelih poreskih i neporeskih potraživanja (“Sl. list CG”, broj 27/2020, 50/2020, 015/2021) ; 

-    Za iste aktivnosti nisu koristili sredstva finansijske pomoći iz državnog i/ili lokalnog budžeta ili međunarodnih institucija/programa i drugih donatora u posljednje 3 godine; 

-    Nijesu u obavezi povraćaja nezakonito primljene državne pomoći;

-    Imaju pozitivno finansijsko poslovanje u 2023. godini;

-    Nijesu u postupku stečaja ili likvidacije; 

-    Čije odgovorno lice se  ne nalazi u kaznenoj evidenciji Ministarstva pravde ; 

-    U slučaju da privredno društvo i osnivač društva imaju učešće veće od 20% u vlasničkoj  strukturi drugog privrednog subjekta (povezana lica), ne mogu podnijeti zahtjev za oba privredna društva.

Zantalije koje su u 2023. godini ostvarile pravo na finansijsku podršku u okviru Programa za razvoj i promociju zanatstva za 2023. godinu nemaju pravo učešća u ovom Programu.

Komponenta II:

-    Posluju 100% u privatnom vlasništvu i imaju sjedište na teritoriji Crne Gore;

-    Registrovani su u Centralnom registru privrednih subjekata Crne Gore;

-    Redovno izvršavaju obaveze plaćanja poreza i doprinosa na lična primanja;

-    Čije odgovorno lice se ne na ne nalazi u kaznenoj evidenciji Ministarstva pravde 

-    U slučaju da privredno društvo i osnivač društva imaju učešće veće od 20% u vlasničkoj  strukturi drugog privrednog subjekta (povezana lica), ne mogu podnijeti zahtjev za oba privredna društva.

3.    PREDMET PROGRAMA:

Program podrazumijeva finansijsku podršku  koja je bazirana na principu refundacije, i to na način da zanatlija finansira 100%  “Opravdanih  troškova” za nabavku opreme/alata  za koju konkuriše, nakon čega mu se po podnošenju dokumentacije koja dokazuje utrošak sredstava za realizaciju aktivnosti, od strane Ministarstva odobrava povraćaj dijela troškova.

 “Opravdani troškovi” Programa su troškovi koji se odnose na nabavku opreme/alata, bez PDV-a.

Sredstva se NE mogu koristiti za finansiranje: 

-    Troškova koji se direktno odnose na proizvodnju i distribuciju proizvoda (troškovi izrade proizvoda, transportni troškovi, troškovi kapitalnih investicija, troškovi administracije i obaveze prema trećim licima, amortizacije, plaćanje kamata, bankarskih troškova, komisionih plaćanja, sličnih troškova koji se odnose na sprovođenje ugovora, provizija i sl.); 

-    Nabavke putničkih, teretnih i komercijalnih vozila; 

-    Troškova nabavke ugradne opreme (klima uređaji, ventilatori, alarmni sistemi i sl.); 

-    Istih aktivnosti koje su već podržane u okviru Programa za konkurentnost privrede za 2024. godinu; 

Napomena: Troškovi nabavke opreme (carinski i administrativni troškovi, špedicija, skladištenje i manipulacija, montaža i instaliranje opreme, obuke i sl.) padaju na teret  zanatlije i neće biti predmet refundacije od strane Ministarstva.

4.    DOKUMENTACIJA KOJA SE PRIBAVLJA PO SLUŽBENOJ DUŽNOSTI:

Ministarstvo će po službenoj dužnosti pribaviti sljedeće dokaze:

• Izvod o registraciji- Centralni registar privrednih subjekata; 
• Potvrdu o plaćenim porezima i doprinosima ili reprogramu obaveza, zaključno sa prethodnim mjesecom, u odnosu na mjesec predaje dokumentacije za refundaciju troškova (ili potvrdu o redovnom izmirivanju obaveza po odobrenom reprogramu poreskih obaveza); 
• Potvrdu da se odgovorno lice  ne nalazi u kaznenoj evidenciji Ministarstva pravde ;
• Dokaz da je zanatlija upisan u Registar zanatlija u Zanatskoj komori Crne Gore  ili dokaz da je prijavljen za obavljanje zanatske djelatnosti kod organa lokalne uprave nadležnom za poslove privrede. 
•  Dokaz o kumulaciji državne pomoći i dodjele ostalih subvencija po istom osnovu.

5.    PODNOŠENJE ZAHTJEVA I POTREBNA DOKUMENTACIJA:

Dokumentacija za podnošenje zahtjeva će biti objavljena na web stranici Ministarstva, www.gov.me/mek. Sve informacije i stručna pomoć vezana za Program, način podnošenja zahtjeva i potrebne dokumentacije mogu se dobiti putem e-mail adresa nosilaca Programa i putem forme na portalu  https://biznis.gov.me.

Podnošenje zahtjeva i prateće dokumentacije vršiće se preko online aplikacije https://programi.gov.me gdje će biti dostupno korisničko uputstvo o načinu apliciranja, a koje će se naći i na web  stranici Ministarstva www.gov.me/mek i https://biznis.gov.me. Kako se provjera ispunjenosti uslova za učešće u Programu vrši automatski tokom samog kreiranja zahtjeva, napominjemo da ukoliko uslovi nisu ispunjeni, kao i ukoliko sva obavezna polja u formi zahtjeva nisu popunjena, aplikacija neće dozvoliti formiranje i podnošenje zahtjeva. 

Zahtjevi koji su  dostavljeni  lično na arhivu Ministarstva ili poštom, neće se razmatrati. U slučaju nastanka tehničkih problema na radu Platforme za podnošenje zahtjeva za dobijenje finansijske podrške  i zahtjeva za refundaciju, prijem istih će se vršiti na arhivi Ministarstva ekonomskog razvoja o čemu će aplikanti biti obaviješteni na web stranici www.gov.me/mek.

Krajnji rok za podnošenje zahtjeva od strane zanatlija je 31. maj 2024. godine do 15:00h, dok je krajnji rok za podnošenje finalnih izvještaja/ zahtjeva za refundaciju odobrenih aktivnosti 31. oktobar 2024. godine do 15:00h.

Ministarstvo zadržava pravo da Javni poziv za apliciranje zaključi i prije utvrđenog roka, o čemu će se objaviti informacija na zvaničnoj web stranici Ministarstva. U slučaju da po zatvaranju Javnog poziva za podnošenje zhtjeva i evaluacije istih, ostanu neutrošena sredstva u okviru Programa, ista će se preusmjeriti za finansiranje zahtjeva sa liste čekanja po redosljedu prispijeća u okviru Programa.

Dokumentacija za podnošenje zahtjeva:

Zanatlija pristupa popunjavanju elektronskih obrazaca koji čine dio obavezne opšte dokumentacije.

1.    Prijavni formular;

2.    Izjava zanatlije o prihvatanju uslova Programa; 

3.    Izjava o povezanim licima; 

Pored gore navedene opšte dokumentacije potrebno je dostaviti i:

•    Ponudu/profakturu/fakturu/kupoprodajni ugovor pružaoca usluga za realizaciju aktivnosti odnosno nabavku opreme/alata sa detaljnim opisom i troškovima (potpisana i ovjerena);

•    Prijava zanata

Napomena: 

•  Dostavljene ponude/profakture/fakture moraju sadržati jasno definisan predmet nabavke/usluge, rok isporuke/realizacije i cijenu proizvoda/usluge izraženu u EUR i iskazanim PDV-om (ako su izdate na teritoriji Crne Gore).
•     Ponude/profakture/fakture izdate na ino jeziku, moraju biti prevedene na crnogorski jezik i ovjerene od strane podnosioca zahtjeva.
•     Prihvatljive su samo profakture/fakture/ugovori izdati u periodu od 1. januara do 31. oktobra 2024. godine izdate od zvaničnog dobavljača opreme ili ovlašćenog distributera opreme. Oprema ne može biti nabavljena od fizičkog lica osim ako je prodavac opreme preduzetnik, ni od povezanih pravnih lica..

Podnošenje zahtjeva i prateće dokumentacije vrši se korišćenjem digitalnog sertifikata putem online platforme, link za pristup na adresi https://programi.gov.me, 

U slučaju nastanka tehničkih problema na radu platforme za podnošenje prijava i zahtjeva za refundaciju, prijem istih će se vršiti preko arhive Ministarstva o čemu će zanatlije biti obaviještene na web stranici www.gov.me/mek

Sve relevantne informacije u vezi potrebne dokumentacije detaljno su navedene u Programu. Komisija zadržava pravo da umanji iznos prijavljenih troškova za povraćaj ukoliko su troškovi neadekvatni i nisu u skladu sa opravdanim troškovima i rokovima ili pravo da zahtjev odbaci. 

6.    VREMENSKI OKVIR TRAJANJA PROGRAMA: 

Za povraćaj troškova u okviru Programa može se podnijeti zahtjev za aktivnosti koje su realizovane u periodu od 01. januara 2024. godine do 31. oktobar 2024. godine. 

Krajnji rok za dostavljanje zahtjeva od strane zanatlija je 31. maj 2024. godine do 15:00h, dok je krajnji rok za podnošenje finalnih izvještaja/zahtjeva za refundaciju odobrenih aktivnosti 31. oktobar 2024. godine do 15:00h.

U slučaju potrebe za obustavljanjem ili zatvaranjem Javnog poziva za učešće u Programu prije nego što je predviđeno, Ministarstvo će objaviti informaciju na web adresi Ministarstva, u kojoj će navesti razloge za obustavljanje ili zatvaranje Javnog poziva.

Ukoliko neko od zanatlija koji su uspješno podnijeli zahtjev, ali se naknadnom provjerom utvrdi da ne ispunjava uslove definisane Programom ili iz nekog razloga samostalno odustanu, Komisija zadržava pravo da pozove sledećeg podnosioca zahtjeva da dovrši proces podnošenja zatjeva i nakon roka za podnošenje zahtjeva, ukoliko bude raspoloživih sredstava.

Sve što nije navedeno u Javnom pozivu primjenjivaće se u skladu sa Programom.

Sve informacije kao i stručna pomoć mogu se dobiti u prostorijama Ministarstva, radnim danima u periodu od 10-13h, putem e-maila: tanja.markoc@mek.gov.me lidija.radovic@mek.gov.me i tihomir.milatovic@mek.gov.me ili na portalu https://biznis.gov.me, tel: + 382 20 482 312.