Okrugli sto o nacrtu PER-a: Pozitivne ocjene za reformske mjere

Predložene reformske mjere i struktura nacrta Programa ekonomskih reformi (PER) Crne Gore od 2022 - 2024. godine ocijenjeni su pozitivnim i na okruglom stolu u okviru javne rasprave o nacrtu ovog značajnog dokumenta.

Na današnjem okruglom stolu predstavljen je nacrt PER-a, u cilju veće transparentnosti i objektivnog prikaza dokumenta, a u organizaciji Ministarstva finansija i socijalnog staranja (MFSS), uz podršku UNDP-a kroz projekat „Jačanje transparentnog i odgovornog upravljanja javnim finansijama u Crnoj Gori“.

Tokom diskusije su saopšteni određeni predlozi koji su se odnosili na fiskalnu politiku, finansijski sistem, oblast tržišta rada i ekonomsko osnaživanje sjevernog regiona Crne Gore. Takođe, bilo je pohvala za strukturu dokumenta i predložene reformske mjere. Po završetku javne rasprave, Radna grupa za izradu PER-a će sagledati i obraditi sve predloge, nakon čega će  finalizovati tekst Programa ekonomskih reformi.

Debati su prisustvovali predstavnici Saveza sindikata Crne Gore, Unije slobodnih sindikata, Delegacije EU u Crnoj Gori, Ambasade SAD, GIZ-a, kao i opština Tuzi, Berane, Bijelo Polje, Nikšić, Herceg Novi i Kotor te resornih ministarstava u Vladi Crne Gore, itd.

Nacrt programa je usaglašen sa predloženom Fiskalnom strategijom i Predlogom Zakona o budžeta za 2022. godinu, koji su bili osnova za pripremu poglavlja koja se tiču makroekonomskog i fiskalnog okvira.

Predstavnici MFSS-a su ukazali da je nacrt poglavlja 5 - Strukturne reforme već bio predmet razmatranja od Evropske komisije, koja je pohvalila tekst, ističući da je ostvaren značajan napredak u odnosu na prethodnu godinu. Ukazali su da je Evropska komisija posebno pohvalila to što je od 20 predloženih mjera - 11 novih.

Proces konsultacija u pripremi PER-a je ojačan i realizovan u dvije faze. Već u septembru 2021. godine pokrenut je dijalog sa spoljnim zainteresovanim stranama sa pozivom da daju svoje predloge reformskih mjera koje će biti integrisane u PER. U decembru su nastavljene konsultacije, sa ciljem da se razgovara o prvom nacrtu ukupnog dokumenta. Istovremeno, u Vladi je obavljen proces širokih konsultacija, a nacrt PER-a treba da bude 22. decembra na skupštinskom Odboru za ekonomiju, finansije i budžet.

Vlada Crne Gore će u januaru naredne godine usvojiti PER 2022 - 2024. i do kraja tog mjeseca biće dostavljen Evropskoj komisiji.

Nacrt Programa ekonomskih reformi za Crnu Goru za period 2022-2024. godina sadrži tri ključna poglavlja: makroekonomski okvir, fiskalni okvir i poglavlje o strukturnim reformama. Makroekonomski okvir sadrži srednjoročne makroekonomske projekcije (BDP, inflacija, platni bilans). Poglavlje o fiskalnom okviru zasniva se na srednjoročnom fiskalnom okviru i budžetskim planovima za tri godine.

Program ekonomskih reformi (PER) je glavni dokument ekonomske politike zemlje. Predstavlja instrument za planiranje ekonomske politike zemlje i upravljanje reformama, koje imaju za cilj održavanje makroekonomske stabilnosti, jačanje međunarodne konkurentnosti i poboljšanje uslova za inkluzivni rast. Takođe, PER je osnovni element pristupa „fundamentalno kao prvo“ u okviru pregovora Crne Gore o pristupanju EU, posebno u oblasti ispunjavanja kopenhaških ekonomskih kriterijuma. Dokument predstavlja osnovu za dijalog zemlje sa državama članicama i institucijama EU o pitanjima makroekonomskih, fiskalnih i strukturnih reformi.