Dana 5. jula 2024.g. izvršen je obilazak lokaliteta na sjeveru Crne Gore (Mojkovac – Lepenac) i Bijelo Polje (Kruševo i Nedakusi) u zasadima maline u kojima se vrši monitoring D. suzukii i zamijenjen atraktant (jabukovo sirće) u klopkama.

U entomološkoj laboratoriji izvršen je pregled sadržaja klopki (naslovna slika).

Nađena su imaga u sva tri lokaliteta: Nedakusi (Bijelo Polje) 3 imaga - 2 mužjaka i 1 ženka; Kruševo (Bijelo Polje) 2 ženke; Lepenac (Mojkovac) 1 mužjak.

Obilaskom terena uočeno je da se u svim lokalitetima plodovi malina beru, a u zavisnosti od sortimenta u malinjacima se sukcesivno i formiraju i dozrijevaju novi plodovi.

Iako je u posmatranim lokalitetima prilikom ovog pregleda uhvaćen mali broj imaga, odrasle jedinke D. suzukii aktivno lete na ovom području. Imajući u vidu raznolikost sortimenta, odnosno da se plodovi maline i beru, ali i da se nalaze u fazi intenzivnog porasta i početka fenofaze zrenja, i da se očekuje aktivnost D. suzukii i u narednom periodu, i u vezi sa tim moguće štete (naročito ukoliko dođe do povećanja brojnosti populacije),  neophodno je preduzeti sledeće mjere borbe:     

1. fitosanitarne i agrotehničke:

- korišćenje lovnih klopki (plastične flaše, tegle, kantice sa poklopcem) sa odgovarajućim atraktantom na početku fenofaze zrenja plodova biljaka domaćina je jedna od ključnih mjera za kontrolu ove štetočine; podrazumijeva masovno izlovljavanje postavljanjem velikog broja klopki u zasadu (naročito po ivicama zasada na rastojanju 2-3 m, a u unutrašnjosti parcela na rastojanju od 5 m); preporučuje se korišćenje klopki zapremine 250-750 ml; prave se od plastičnih  flaša, tegli, kantica sa poklopcem; sa jedne strane se izbuši 4-5 rupa prečnika 5-10 mm; rupe ne bi trebalo da budu veće da atraktant ne bi brzo isparavao i da druge (neželjene) vrste ne bi ulijetale u klopku

- iako se utvrđivanje prisustva imaga može pratiti korišćenjem raznih mirisnih materija (mješavina kvasca, šećera i vode, voćne kaše, jabukovo sirće, vinsko sirće, crno vino, etanol, sirćetna kiselina) najčešće se koristi jabukovo sirće (ima dobra privlačna svojstva, praktično je za korišćenje - ne fermentiše  brzo, providno je i u njemu se uhvaćene jedinke lako uočavaju); u jabukovo sirće se dodaje nekoliko kapi tečnog deterdženta za suđe da bi se smanjio površinski napon što omogućava da imaga koje ulete u klopku brzo potonu na dno

- u blizini zasada ne bi smjelo da bude biljaka iz spontane flore koje su domaćini D. suzukii; u vezi sa tim preporučuje se uništavanje korovske vegetacije (burjan Sambucus ebulus naročito), ali i divlje kupine, zove, drenjine i ostalog žbunja u blizini proizvodnih zasada čiji plodovi mogu biti potencijalni domaćini ove štetočine

- neophodno je stalno održavanje higijene zasada; to podrazumijeva kompletnu berbu plodova, a ne samo onih koji su predviđeni za tržište; sitni, neugledni plodovi, prezreli i otpali podovi ili oni koji iz bilo kog razloga ostanu nepobrani predstavljaju siguran i stalan izvor održavanja populacije (ovo je izuzetno značajno ukoliko se u blizini zasada nalaze druge biljke domaćini čiji plodovi ulaze u fenofazu zrenja)

- neophodno je uništavanje svih ovih plodova (nikako sakupljanje na gomile po obodu voćnjaka, u njegovoj blizini ili bacanje u obližnje kontejnere i na đubrišta)

- preporučuje se duboko zakopavanje (najmanje na 30 cm dubine); ima navoda da je efikasno i sakupljanje plodova u plastične kese koje se čvrsto zavežu i ostave izložene direktnoj sunčevoj svjetlosti najmanje 7 dana

- redovna fitosanitarna kontrola i pregled plodova i ambalaže u kojoj se transportuje voće iz domaće proizvodnje kao i plodovi voća i ambalaža iz uvoza (transport napadnutim plodovima i u transportnoj ambalaži je najsigurniji i najbrži način širenja vrste u nova područja)

2. hemijske mjere:

- hemijske mjere mogu doprinijeti smanjenju brojnosti odraslih jedinki, ali ne i jaja i larvi koji se razvijaju u plodu. Ova mjera ima ograničeno dejstvo i najefikasniji momenat za prskanje je neposredno prije i na početku fenofaze sazrijevanja plodova, uz obavezno poštovanje karence:

- primjenjuju se insekticidi sa kratkom karencom

- mogu se primijeniti insekticidi na bazi aktivnih supstanci: deltametrin, spinosad koji pružaju zaštitu 7-10 dana (www.eppo.int; www.cabi.org)

- ima navoda da je orijentacioni prag prskanja jedna uhvaćena jedinka u klopki.