Saopštenje sa 61. sjednice Vlade Crne Gore

Vlada je, na danas održanoj 61. sjednici kojom je predsjedavao predsjednik dr Dritan Abazović, donijela Uredbu o načinu saradnje i razmjene informacija između nadležnih organa radi pristupa ili pružanja usluga. Osnovni razlog za donošenje Uredbe je usaglašavanje sa Zakonom o uslugama koji, između ostalog, predviđa administrativna pojednostavljenja i uklanjanje barijera za pristup tržištu usluga i uspostavljanje jedinstvene kontakt tačke za usluge čime se osigurava laka dostupnost informacija elektronskim putem i mogućnost da se tim informacijama pristupi bez prepreka. Primjenom Uredbe će se povećati transparentnost i informisanost privrednih subjekata, odnosno pružalaca usluga, korišćenjem elektronske jedinstvene kontaktne tačke za usluge koja će služiti pravnim i fizičkim licima iz Crne Gore, kao i iz Evropskog ekonomskog prostora.

Donijeta je Uredba o bližem načinu sprovođenja finansijske podrške Evropske unije kroz Instrument pretpristupne podrške (IPA). U diskusiji je istaknuto da je Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti prvi put na sistemski način uvedeno samostalno upravljanje finansijskim sredstvima u okviru IPA podrške. Shodno Uredbi, Ministarstvo finansija je u obavezi da koordinira i obezbijedi blagovremeno formiranje institucionalnog i pravnog okvira IPA III, kao i da definiše modele njihove saradnje i osigura mehanizme kontrole uspostavljenog okvira, sa krajnjim ciljem da se omogući nesmetana implementacija pojedinačnih programa i povlačenje dostupnih EU sredstava.

Vlada je usvojila Informaciju o Finansijskom sporazumu za program Interreg IPA Južni Jadran, za period 2021-2027 i prihvatila tekst Finansijskog sporazuma. Ovaj Program predstavlja nastavak Interreg IPA programa prekogranične saradnje za Italiju, Albaniju i Crnu Goru 2014-2020, čiji je cilj, osim jačanja društvenog, ekonomskog i teritorijalnog razvoja graničnog područja, da se podstakne i podrži prekogranična saradnja kako bi se područje učinilo otpornijim na zajedničke izazove. Ti izazovi, između ostalog, uključuju: nedovoljnu konkurentnost malih i srednjih preduzeća, rizike od prirodnih katastrofa, očuvanje biodiverziteta, efikasnost energetskih mreža, intermodalnost, povećanje vještina i kompetencija, inkluzivni turizam i jačanje efikasnosti javne administracije. Program je primarno fokusiran na zeleni i digitalni rast teritorija koje dijele zajedničku granicu u donjem basenu Jadrana. Naglasak je stavljen na administrativno pojednostavljenje i na pretpristupni proces Albanije i Crne Gore. Kako je navedeno u Sporazumu, Crna Gora će učestvovati u kofinansiranju tehničke podrške opredijeljene Crnoj Gori sa 15%, dok će EU finansirati 85% troškova iz Ipe III. Ukupna tehnička podrška na nivou Programa iznosi 81.258.770, a za Crnu Goru opredijeljeno je 9,7 %, odnosno 752.413 eura. Kofinansiranje EU iznosi 639.551 eura, dok je nacionalno učešće Crne Gore 112.862 eura. Plan plaćanja ovih finansijskih sredstava, odnosno kontribucije, je raspoređen na vremenski period od šest godina, od 2024. do 2029. godine.

Usvojena je Informacija o zainteresovanosti crnogorske filijale Kineske korporacije za puteve i mostove (China Road and Bridge Corporation Montenegro Branch – CRBC) za potencijalne projekte. U Informaciji se navodi da je ova kompanija zajedno sa Kineskom kompanijom za izgradnju komunikacija (China Communications Construction Company - CCCC) realizovala projekat izgradnje prioritetene dionice autoputa Smokovac – Mateševo. Takođe, ova kompanija je sprovela detaljne elaborate, pripremila komercijalnu studiju, okvirne uslove, nacrt opštih uslova, kao i tehnički predlog za naredne dvije dionice autoputa Mateševo – Andrijevica i Andrijevica – Boljare. Izgradnja naredne dvije dionice autoputa predstavlja realne potrebe jer će njihovom izgradnjom Crna Gora biti povezana sa drugim evropskim zemljama putem panevropskog koridora 11. Osim za projekat autoputa, kineska kompanija izrazila je interesovanje da sa Vladom razgovara o realizaciji drugih infrastrukturnih i energetskih projekata. Tim povodom, zaduženi su Ministarstvo finansija i Ministarstvo kapitalnih investicija da nastave razgovore sa crnogorskim filijalom CRBC-ja, u cilju definisanja mogućnosti za potencijalnu saradnju.

Vlada je usvojila Informaciju o aktivnostima na ublažavanju posljedica pada izdašnosti vodoizvorišta regionalnog vodovodnog sistema Bolje sestre. U tom kontekstu, kako bi se opštinama Crnogorskog primorja obezbijedile potrebne količine vode tokom turističke sezone, Vlada je prihvatila da se realizacija hitne mjere za nabavku i ugradnju postrojenja za prečišćavanje vode iz neposredne blizine vodozahvata Bolje sestre finansira sredstvima iz budžeta Crne Gore u iznosu od 577.000 eura. U Informaciji je navedeno da su u prethodnom periodu sprovedene značajne aktivnosti na utvrđivanju slivnog područja izvorišta i utvrđivanju uzroka evidentiranog pada njuegove izdašnosti. Zaključci urađenih studija nedvosmisleno ukazuju da uzrok ne može biti posljedica samo klimatskih promjena, već da je on, prije svega, posljedica privrednih aktivnosti u zaleđu izvorišta, tačnije u koritu rijeke Morače i oko njega, koje su devastirale ovaj prostor i time značajno uticale na pad izdašnosti. Na osnovu dosadašnjih analiza, istraživanja i ispitivanja konstatovano je da je saniranje posljedica nelegalnih i neracionalnih aktivnosti u zaleđu izvorišta izuzetno komplikovano i finansijski zahtjevno, te da je potreban višegodišnji period za njegovo sprovođenje. U tom smislu predviđeno je da se rješavanju problema pada izdašnosti priđe paralelnim sprovođenjem dugoročnih mjera, kojima bi se obezbijedilo dugoročno održivo rješenje vodosnabdijevanja Crnogorskog primorja, kratkoročnih mjera kojima bi se obezbijedile potrebne količine vode u periodu sanacije i hitnih mjera za ljetnju turističku sezonu.

Usvojena je Informacija o radu Operativnog tima za implementaciju Memoranduma o razumijevanju između Vlade Crne Gore, Opštine Berane i Elite Private Jet Service u pogledu pružanja podrške inicijativi valorizacije Aero Parka Berane. Kako se navodi u Informaciji, prvi korak u cilju sagledavanja postojanja javnog interesa ali i analize stanja na terenu, jeste izrada Analize opravdanosti javno-privatnog partnerstva za valorizaciju Aero parka Berane. Tim povodom, zaduženo je Ministarstvo finansija da iz tekuće budžetske rezerve uplati 25.000 eura na račun Ministarstva kapitalnih investicija za izradu Analize. U izradi Analize opravdanosti, kako je naglašeno, naročito će se uzeti u obzir ostvarivanje javnog interesa projektom javno-privatnog partnerstva, uticaj na životnu sredinu, procjena prostornih kapaciteta i broja objekata na lokalitetima u zahvatu operativnih i zaštitnih površina samog aerodroma i pripadajuće aerodromske infrastrukture, procjena rizika i tehnički, finansijski i ekonomski efekti predloženog projekta.

Vlada je usvojila Informaciju o izvođenju hitnih interventnih radova na rijekama Lim, Tara i Grnčar, u svrhu regulacije vodotoka i zaštite od štetnog dejstva voda. Moratorijum na eksploataciju rječnog materijala uveden je u aprilu 2017. godine zbog toga što su ugovori o koncesijama istekli i odlučeno je da se dalje procedure za dodjelu koncesija neće pokretati do stvaranja svih neophodnih pretpostavki za uvođenje reda u ovoj oblasti. Međutim, regulacija vodotoka nužno ne zahtijeva i eksploataciju materijala iz korita, već predstavlja potrebu ujednačavanja režima protoka i nanosa na lokalitetu u cilju smanjenja rizika od poplava i uspostavljanja ravnoteže sa susjednim rječnim dionicama bez opasnosti od erozionih procesa.  U diskusiji je istaknuto da se izvođenje hitnih interventnih radova smatra opravdanim, imajući u vidu posljedice koje mogu nastupiti zbog neodržavanja vodotoka, a sve u cilju zaštite od štetnog djelovanja voda. Takođe je naglašeno da se Uprava za vode suočava sa tužbama od strane vlasnika privatnih imanja zbog ugrožavanja njihovog zemljišta usljed nadolaska velikih voda, kao i sa nizom zahtjeva od strane opštinskih organa, inspektora za vode, mjesnih zajednica i fizičkih lica koji traže hitno čišćenje rječnog nanosa u svrhu regulacije vodotoka i zaštite od poplava. Finansijska sredstva za nadzor nad izvođenjem radova, kao i geodetsko snimanje i obilježavanje prije početka i završetka radova, u iznosu od 40.000 eura, obezbijediće Uprava za vode.

Usvojena je Informacija o zaključivanju Memoranduma o razumijevanju u oblasti inkluzivnog obrazovanja između Ministarstva prosvjete i Međunarodne specijane olimpijade, s Predlogom memoranduma. Potpisivanjem Memoranduma steći će se preduslovi da se kroz partnerstvo sa Specijalnom olimpijadom nastavi sa ispunjavanjem međunarodnih obaveza, kao i da Crna Gora nastavi da podiže svijest djece od najranijeg školskog uzrasta u vezi sa važnošću poznavanja i poštovanja ljudskih prava, tolerancije i različitosti, kao i da odgovori na potrebe koje nastavnici prepoznaju u vezi sa njegovanjem osjećaja pripadnosti kod djece i mladih sa intelektualnim smetnjama, naročito u periodu kad ulaze u pubertet.

Vlada je usvojila Izvještaj o radu Komisije za praćenje postupanja nadležnih organa u istragama slučajeva prijetnji i nasilja nad novinarima, ubistava novinara i napada na imovinu medija za period od 5. decembra 2022. godine do 23. juna 2023. godine. Ovim dokumentom je obuhvaćeno pet izvještaja o napadima na novinare i njihovu imovinu, kojima su date preporuke nadležnim organima, i to izvještaj o izazivanju opšte opasnosti na štetu ND Vijesti 2013. godine, izvještaj o prijetnjama novinarki RTCG Ani Popović 2022. godine i dopune izvještaja o napadima na novinare Sinišu Lukovića, Nebojšu Šofranca i Seada Sadikovića. Dio izvještaja je i analiza tabele podataka o slučajevima napada na novinare i medije koju je Komisiji dostavilo Tužilaštvo, sa podacima zaključno sa 31. decembrom 2022. godine. Prilikom izrade analize uzeti su u obzir i slučajevi o kojima Tužilaštvo nije dostavilo podatke, a koje je Komisija evidentirala u svom radu. Komisija, između ostalog, konstatuje da se Vrhovno državno tužilaštvo do kraja izvještajnog perioda nije izjasnilo o preporukama iz njenog decembarskog izvještaja, uključujući one o istrazi ubistva Duška Jovanovića, kao i da su, na osnovu saznanja iz medija, saslušana dva predložena bivša funkcionera tužilaštva i policije, ali nije jasno da li im je nuđeno ispitivanje na poligrafu, kao što je preporučila Komisija. Izvještaj sadrži i preporuke za postupanje nadležnih organa i institucija, u cilju utvrđivanja činjenica o napadima, preispitivanja bezbijednosti najugroženijih novinara i medija, postojanja eventualne odgovornost za nastupanje zastarjelosti u određenim slučajevima, sprovođenja određenih istražnih radnji, kao i dostavljanju dokumentacije od Vrhovnog državnog tužilaštva. U diskusiji je naglašeno da Vlada osuđuje sve napade na novinare i pruža bezrezervnu podršku slobodi medija i novinara istraživača da nastave da profesionalno i transparentno iznose svoja saznanja, u kontekstu zaštite javnog interesa.

Usvojen je Izvještaj o poslovanju DOO „Crnogorski operator tržišta električne energije“- Podgorica, za period 01.01.2022. - 31.12.2022. godine sa Finansijskim iskazima i Izvještajem nezavisnog revizora i data saglasnost na Program rada i finansijski plan Društva sa ograničenom odgovornošću ’’Crnogorski operator tržišta električne energije’’- Podgorica za 2023. godinu.

Vlada je usvojila Izvještaj o realizaciji Akcionog plana Strategije digitalne transformacije Crne Gore 2022-2026. za 2022. godinu. U diskusiji je konstatovano da je veći dio aktivnosti realizovan ili je njihova realizacija u toku, ali i da postoje aktivnosti koje zahtijevaju dodatne intervencije od institucija koje su nosioci tih aktivnosti. Akcionim planom za 2022-2023. godinu planirana je realizacija 79 aktivnosti, od čega za 2022. godinu njih 35. Od tih 35 aktivnosti, 19 aktivnosti je uspješno realizovano, tri aktivnosti su djelimično realizovane ili se realizuju u kontinuitetu, dok 13 planiranih aktivnosti nisu realizovane, tako da procenat ispunjenosti planiranih aktivnosti iznosi 54%. Izvještajem su obuhvaćene i aktivnosti čiji početak realizacije je 2022. godina, a rok realizacije obuhvata i 2023. godinu, kojih shodno Akcionom planu ima 34. Za realizaciju aktivnosti utrošeno je 4.480.963 eura, pri čemu je 2.459.430 eura iz donacija ili privatnog sektora.

Usvojena je Informacija o kandidaturi Crne Gore za održavanje zajedničkog sastanka Upravnog i Administrativnog odbora Banke za razvoj Savjeta Evrope (CEB) u Crnoj Gori 2025. godine. U Informaciji se navodi da bi pored izuzetno visokog značaja za diplomatske i međudržavne odnose, organizacija ovog sastanka imala veliki pozitivan uticaj i na turističku promociju Crne Gore, kao destinacije koju bi dodatno trebalo predstaviti evropskim zemljama imajući u vidu da bi sastanku prisustvovalo preko 40 ambasadora država članica CEB-a i isto toliko eksperata iz navedenih država. Tim povodom zaduženi su Ministarstvo finansija i Ministarstvo vanjskih poslova da, u što je moguće kraćem roku, pripreme i dostave CEB-u pismo namjere da Crna Gora bude domaćin ovog sastanka.

Vlada je dala saglasnost da se Opštini Tuzi iz Tekuće budžetske rezerve opredijeli 800.000 eura, kao finansijska podrška, u cilju prevazilaženja problema likvidnosti opštinskog budžeta. Od tog iznosa 400.000 eura će se uplatiti kao bespovratna podrška, dok se 400.000 eura daje u vidu pozajmice, s tim da se povraćaj izvrši na teret sredstava Egalizacionog fonda koja se mjesečno opredjeljuju Opštini Tuzi, u roku od pet godina, u 60 jednakih mjesečnih rata, počev od 15. avgusta 2023. godine. Stim u vezi, Vlada je privatila tekst Ugovora o regulisanju međusobnih prava i obaveza između Vlade i Opštine Tuzi po osnovu pozajmice.

Stavljeni su van snage Zaključci Vlade Crne Gore, broj: 07-421/23-3191, sa sjednice od 30. juna 2023. godine. Riječ je o zaključcima kojima je bila predviđena mogućnost rješavanja smještaja Uprave za statistiku – Monstata i Privrednog suda Crne Gore. U diskusiji je naglašeno da će se u narednom periodu, nakon širih konsultacija, iznaći adekvatno rješenje za smještaj svih institucija koje su bile obuhvaćene ovim zaključcima.

Vlada je usvojila Informaciju o aktivnostima Koordinacionog tijela za praćenje realizacije posebnog Programa ulaganja od posebnog značaja za privredni i ekonomski interes Crne Gore. U Informaciji se navodi da je Vlada, tokom trajanja Programa koji je završen 31. decembra 2022. godine, na Listu razvojnih projekata uvrstila 16 projekata čija su ukupna ulaganja u razvojne projekte bili cca 444,32 miliona eura. Takođe, kada je riječ o finansijskoj strukturi generisanoj tokom implementacije Posebnog programa zaključno sa 10. jula 2023. godine u svrhu troškova postupka na uplatni račun nadležnog organa uplaćeno je 43.530.344 eura. Nadalje, prema podacima generisanim iz softvera za ekonomsko državljanstvo, u svrhu razvoja manje razvijenih jedinica lokalne samouprave, na ESCROW račun položeno je ukupno 53.500.000 eura, dok je na poseban račun nadležnog organa u tu svrhu uplaćeno 41.800.000 eura. Za potrebe ulaganja u jedan od razvojnih projekata na ESCROW račun je položeno 157.406.293 eura, dok je ukupan iznos koji je u ovu svrhu uplaćen investitorima 120.215.812 eura. U svrhu ulaganja u Fond za inovacije Crne Gore na ESCROW račun je položeno ukupno 37.600.000 eura. Tokom trajanja Programa, prema podacima Ministarstva unutrašnjih poslova, dostavljeno je ukupno 487 zahtjeva aplikanata koji uključuju i 1.119 članova njihovih užih porodica. Do sada je, zaključno sa 7. majem 2023. godine, izdato ukupno 808 rješenja za prijem u crnogorsko državljanstvo, kao i 12 rješenja o obustavi postupka.

Usvojena je Informacija o potrebi zaključenja Aneksa II Ugovora o koncesiji za realizaciju projekta izgradnje žičare Kotor – Lovćen. U Informaciji se navodi da, budući da su radovi otpočeli 12. jula 2022. godine, kao i da je vremenski period za koji je trebalo da se žičara izgradi i stavi u funkciju predviđen na  godinu, a da će ista biti stavljena u funkciju sa manjim zakašnjenjem iz objektivnih razloga, Koncesionar i Koncendent, u cilju ispunjenja formalnosti su se saglasili da pristupe potpisivanju Aneksa II Ugovora o koncesiji.

Vlada je izdala urbanističko-tehničkih uslova za: 

• izgradnju objekta zdravstva – Opšta bolnica Meljine na lokaciji koju čini katastarska parcela 314 KO Podi u Herceg Novom, u zahvatu Prostorno urbanističkog plana opštine Herceg Novi.
• izgradnju zajedničkog graničnog prelaza Šćepan polje (CG) – Hum (BiH), u mjestu Paklice, Opština Plužine, na putnom pravcu Plužine – Foča, u zahvatu Prostorno urbanističkog plana Opštine Plužine. Realizacija ovog projekta planirana je iz sredstava dobijenih u okviru Programa podrške EU kroz sektorsku budžetsku podršku za unapređenje sistema integrisanog upravljanja granicom.
• izgradnju objekta obrazovanja – JU VSŠ „Policijska akademija“ na lokaciji koju čini katastarska parcela 448/1 KO Danilovgrad u Danilovgradu, u zahvatu Prostorno urbanističkog plana Opštine Danilovgrad. UTU se izdaju na zahtjev Policijske akademije, za gradnju objekta u postojećem kompleksu.
• izgradnju objekta za proizvodnju električne energije iz obnovljivih resursa – solarne elektrane u zahvatu KO Velestovo, Prijestonica Cetinje. UTU uslovi se izdaju po zahtjevu Slobodana Čavora iz Cetinja. Prema prethodno sporovedenim analizama utvrđeno je da je maksimalni mogući kapacitet buduće solarne elektrane 60 MW.
• rekonstrukciju objekta i cjevovoda regionalnog vodovodnog sistema za crnogorsko primorje – dijelu sistema vodozahvata „Bolje sestre“ u basenu Skadarskog jezera (Malo blato), na lokaciji koju čine katastarske parcele br. 2950/2, 3087/2, 2953/2 KO Vukovci i katastarska parcela 2282/2 KO Grbavci, u zahvatu Prostorno urbanističkog plana Glavnog grada Podgorica. U okviru kruga postrojenja je predviđeno instaliranje platforme sa dvije potopne pumpe, kojima bi se zahvatala voda iz neposredne blizine izvorišta (čiji su parametri skoro identični izvorskog vodi).
• izradu tehničke dokumentacije za izgradnju objekta za proizvodnju električne energije iz obnovljivih resursa – solarne elektrane, a po zahtjevu „New Age Energy Tri“ d. o. o. Nikšić. Lokacija za izgradnju objekta je na zemljištu u zahvatu KO Trepča, u opštini Nikšić. Prema prethodno sporovedenim analizama utvrđeno je da je planirana instalisana snaga solarne elektrane procijenjena na 68 MW, a ukupna površina lokacije iznosi 698.742 m².

U raspravi je istaknuto da su za sve izdate urbanističko-tehnički uslove prethodno pribavljena mišljenja nadležnih organa državne uprave, jedinica lokalne samouprave na čijoj se teritoriji planirani objekti nalaze, kao i pravnih lica nadležnih za uslove priključenja na infrastrukturu.

Usvojena je Informacija o odlaganju roka za usvajanje Stambene politike Crne Gore do 2034. godine i Programa socijalnog stanovanja 2023-2026. Definisani rok za usvajanje Stambene politike je lV kvartal 2023. godine, a budući da se ovaj strateški dokument oslanja prevashodno na zvanične statističke podatke, posebno podatke Popisa stanovništva, rok se pomjera na lII kvartal 2024. Kako je naglašeno u diskusiji, izrada se odlaže do trenutka objavljivanja preliminarnih podataka Popisa stanovništva, koji je planiran za novembar tekuće godine, a očekivanje je da preliminarni podaci Popisa budu objavljeni početkom 2024. godine. Napomenuto je da je i prethodni strateški dokument počivao na preliminarnim podacima Popisa stanovništva 2011. godine, te da ne bi bilo svrsishodno usvajati novi strateški dokument na bazi istih popisnih podataka. U diskusiji je zaključeno da obezbjeđenje adekvatnog stanovanja predstavlja jedan od ključnih činilaca životnog standarda i kvaliteta života, a istovremeno je važan pokretač privrednog i društvenog razvoja.

Pored ostalog, Vlada je razmotrila i više kadrovskih pitanja dostupnih na linku.