Unaprijeđenje energetske efikasnosti u javnim zgradama

Ministarstvo kapitalnih investicija u saradnji sa Privrednom komorom Crne Gore, organizovalo je 4. juna 2021. godine prezentaciju projekta „Unaprijeđenje energetske efikasnosti u javnim zgradama“ – tenderske procedure za odabir izvođača radova.

Tokom prezentacije privrednici su se upoznali sa osnovnim elementima projekta, te tenderskim procedurama za odabir izvođača radova, a u cilju učešća što većeg broja ponuđača na predstojećim tenderima.

U ime Privredne komore pozdravnu riječ uputila je Slavica Pavlović, koja je kazala da projekat „Unaprijeđenje energetske efikasnosti u javnim zgradama“ implementira Ministarstvo kapitalnih investicija u saradnji sa Ministarstvom prosvjete, nauke, kulture i sporta, Ministarstvom finansija i socijalnog staranja i Upravom za katastar i državnu imovinu. 

- Riječ je o samo jednoj od aktivnosti koju Komora prati u ovoj jako bitnoj oblasti za crnogorsku privredu, a sektor građevine je prepoznat kao jedan od najbitnijih koji je presudan za postizanje energetskih ciljeva kao i unapređenje zaštite životne sredine - istakla je ona.

Projekat je prezentovala Sandra Šipčić iz Jedinice za implementaciju projekta Ministarstva kapitalnih investicija, a u radu su učestvovali Vladimir Durutović, v.d. generalni direktor Direktorata za energetiku i energetsku efikasnost u Ministarstvu kapitalnih investicija i Balša Rakčević, sekratar Odbora za građevinarstvo.

Durutović je u svom obraćanju podsjetio na aktuelnosti u oblasti energetike, gdje se, prema njegovim riječima, „dešava prava mala revolucija”.

- Posljednjih godina sve intenzivnije se žele smanjiti izvori energije od fosilnih goriva, a maksimalno iskoristiti izvori obnovljive energije, koji doprinose smanjenju efekta staklene bašte i zagađenja životne okoline - istakao je on.

Durutović je kazao da je Crna Gora, kao i druge zemlje članice energetske zajednice, preuzela određene obaveze po pitanju poboljšanja energetske efikasnosti, a da je najveća odgovornost na javnom sektoru koji sopstvenim primjerom treba da pokaže značaj ulaganja u pronalazak metoda i mjera za racionalizaciju potrošnje energije i korišćenje njenih čistih izvora.

Prema njegovim riječima, najvažnije od svega je to što je stvoren snažan zakonski okvir i usvojen plan za unaprijeđenje ambijenta energetske efikasnosti.

Na početku svoje prezentacije, Sandra Šipčić je kazala da javni sektor treba da ima vodeću ulogu u promociji energetske efikasnosti. Kako na evropskom nivou, tako i u Crnoj Gori, u zgradama se troši oko 40% energije. U javnom sektoru najveći potrošači energije su zgrade u obrazovanju i zdravstvu. U cilju smanjenja i optimizacije potrošnje i poboljšanja uslova za boravak i rad korisnici projekta biće obrazovne ustanove (Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta), socijalne (Ministarstvo finansija i socijalnog staranja), te administrativne (Uprava za katastar i državnu imovinu).

- Sredstva za implementaciju projekta su obezbijeđena iz kredita KfW banke u iznosu od 45 miliona eura, iz donacije Evropske unije u iznosu od 4,7 miliona eura i iz sopstvenog doprinosa u iznosu od 10 miliona eura - kazala je Šipčić .

Prema njenim riječima, projektom će biti obuhvaćena izgradnja administrativnog objekta površine 5000-8000m² za potrebe državnih organa, koji će biti projektovan i izgrađen po najvišim evropskim standardima energetske efikasnosti, zatim rekonstrukcija i adaptacija administrativnih objekata u nadležnosti Uprave za katastar i državnu imovinu, te rekonstrukcija i adaptacija obrazovnih i socijalnih ustanova sa ciljem optimizacije potrošnje energije i poboljšanja uslova za boravak i rad korisnika, a sve u cilju ispunjenja obaveza definisanih Zakonom o efikasnom korišćenju energije.

Ona je kazala da će se tenderska procedura organizovati u skladu sa pravilima KfW banke, i predstavlja međunarodni otvoreni postupak sa pretkvalifikacijom.

- Procedura podrazumijeva tehničku i finansijsku ponudu, koje moraju biti na engleskom jeziku. Ugovor po kojem se izvode radovi je FIDIC Pink book - navela je Šipčić.

- Ugovori o izvođenju radova planirani su u periodu 2021-2026, a rekonstrukcija i adaptacija obuhvatiće najviše 24 osnovne i srednje škole i po jednu socijalnu ustanovu i administrativni objekat, a planirana je izgradnja novog administrativnog objekta i socijalne ustanove - kazala je ona.

Tokom diskusije sa privrednicima istaknuto je da treba uključiti i male građevinske firme u ove projekte i dozvoliti im da rade projektovanje, građenje, stručni nadzor, reviziju projektne dokumentacije, te stručne poslove iz oblasti energetike. 

Zaključeno je i da privredna društva treba da se udružuju u cilju lakšeg poslovanja. 

Na kraju, iz Ministarstva kapitalnih investicija je poručeno da, osim navedenog projekta, implementiraju i druge projekte energetske efikasnosti, koji obuhvataju primjenu mjera energetske efikasnosti u zdravstvenim ustanovama, kao i projekte namijenjene građanima. Navedeni projekti podrazumijevaju učešće građevinskih firmi, pa samim tim se pozivaju i one da učestvuju na predstojećim tenderima.