Energetska efikasnost i energetska ušteda rijetko su imale tako visoko mjesto u svjetskoj debati kao što je to danas. Međunarodna zajednica je ujedinjena u stavu da se, bez značajnih poboljšanja energetske efikasnosti u čitavom svijetu, ne može garantovati ekonomski i ekološki održivo snabdijevanje energijom u dužem roku.
Jer, pozadina za ovog stava je jasna: energija je resurs, koji je za privredu i potrošače od vitalnog značaja.
Međutim, energija je takođe dobro, koje postaje sve oskudnije: Prema procjenama Međunarodne agencije za energetiku (IEA), svjetska potražnja za energijom će do 2030. godine porasti za preko 50% u odnosu na 2005. godinu, ako politika ne preduzme protivmjere. A to bi vodilo do daljeg velikog rasta cijena energije.
Neminovan je zaključak da se, bez značajnih poboljšanja energetske efikasnost, ne može garantovati ekonomski i ekološki održivo snabdjevanje energijom na dužem roku.
Na ovom principu Ministarstvo ekonomije gradi svoju politiku u oblasti energetske efikasnosti. Početak ove procesa ogleda se u sprovođenju mjera i aktivnosti koje će u određenom periodu kumulativno pozitivno uticati i na životnu sredinu, ali i na komfor i životni standard njenih građana. Prvi koraci koje smo preduzeli, i to uspješno, je stvaranje održivog i snažnog legislativnog i regulatornog okvira, kao i usvajanje plana djelovanja kako bi unaprijedili sveukupni ambijent u oblasti energetske efikasnosti. Tako se usvajanjem Energetske politike Crne Gore do 2030. godine, Zakona o energetskoj efikasnosti, Zakona o energetici, kao i Akcionog plana energetske efikasnosti Crna Gora odvažno postavila kao proaktivni igrač u evropskim i međunarodnim tokovima promocije energetske efikasnosti, zaštite životne sredine i smanjenja zavisnosti od fosilnih goriva.
Energetska politika Crne Gore do 2030. godine postavila je, kao jedan od tri glavna prioriteta, održiv energetski razvoj, a kao ključne strateške prioritete promociju energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije.
Zakonom o energetskoj efikasnosti, usvojenim u maju prošle godine se po prvi put uređuju odnosi na području efikasnog korišćenja energije u sektorima finalne potrošnje, obaveze za donošenje programa i planova za poboljšanje energetske efikasnosti na nacionalnom i lokalnom nivou i na nivou energetskih subjekata i potrošača, njihovo sprovođenje, javna ovlašćenja i odgovornosti za utvrđivanje i sprovođenje politike energetske efikasnosti, kao i sve ostale mjere energetske efikasnosti i obveznici njihovog sprovođenja.
Glavni operativni dokument za implementaciju Zakona o energetskoj efiaksnosti je Akcioni plana energetske efikasnosti, usvojen u decembru prošle godine, koji je u potpunosti ispoštovao zahtjeve ESD direktive (Energy Service Directive), posebno u dijelu utvrđivanja indikativnog cilja poboljšanje energetkse efikasnosti u iznosu od 9% finalne potrošnje energije, a koji treba postići do kraja 2018. godine (povećanje uštede u prosjeku 1% na godišnjem nivou).
Uspostavljanje pravnog okvira predstalvja jako važan segment jednog veoma kompleksnog procesa koji zahtijeva ciljano, sistematsko, postupno i kontrolisano djelovanje u oblasti energetske efikasnosti i održivog razvoja, ne samo Vlade Crne Gore već i ostalih aktera kao što su lokalne samouprave, donatorska zajednica, privreda i ostali potrošači. Zbog toga je potrebno mobilisati što više resursa u cilju sprovođenja mjera energetske efikasnosti.
Primjenom novih tehnologija, razmjenom iskustava i kontinuiranom realizacijom programa, moramo sopstvenim primjerom pokazati građanima Crne Gore stvarne mogućnosti energetskih i finansijskih ušteda, smanjenja štetnoga uticaja na životnu sredinu, sprovoditi proaktivnu energetsku politiku, razmjenjivati znanja i iskustva sa zemljama u regionu i zemljama Evropske Unije, kao i i podizati svijest svojih građana o energetskoj problematici, osiguranju energetske sigurnosti za buduće generacije, kao i održivom razvoju energije.
Zahvaljujući tehnološkom razvoju, oblast rasvjete upravo predstavlja jednu od segmenata u koju se investiciono ulaganje isplati za vrlo kratko vrijeme i kao takvo je prepoznato Akcionim planom energetske efikasnosti. Uvijek trebamo imati u vidu da čak 1 ušteđeni kWh direktno rezultira manjom energetskom zavisnošću, smanjenom potrebom za skupim ulaganjima u proizvodne, prenosne i distributivne energetske kapacitete, kao i korak bliže ispunjavanju naših međunarodnih obaveza u oblasti energetike.
Dakle, činimo samo dobro kad mobilišemo više energetske efikasnosti kroz smišljeno zajedničko djelovanje države, privrede i potrošača.