Tokom perioda kraj januara - mart ove godine, na teritoriji opštine Bijelo Polje, i na teritoriji opštine Žabljak, veterinarska služba je registrovala pojavu zarazne bolesti Q-groznica kod koza, ovaca o goveda.
Po prijavi vlasnika da su kod životinja primijetili promjene zdravstvenog stanja i povećan broj pobačaja, stručno osoblje Veterinarske ambulante „Vet-Sanus“ i „Veterinarske ambulante Bijelo Polje“ doo iz Bijelog Polja, i „Veterinarske ambulante Žabljak“ doo iz Žabljaka, izašlo je na teren i na licu mjesta postavilo sumnju da se radi o bolesti Q-groznica.
Radi postavljanja tačne dijagnoze uzeti su odgovarajući uzorci i dostavljeni Specijalističkoj veterinarskoj laboratoriji za laboratorijsko ispitivanje.
Laboratorijska ispitivanja su potvrdila prisustvo bolesti:
- kod 62 koze i jedne krave u jednom gazdinstvu sa područja mjesta Sušica;
-osam ovaca u jednom gazdinstvu sa područja mjesta Kovren;
- četiri koze u jednom gazdinstvu sa područja mjesta Sipanje u opštini Bijelo Polje,
- kao i kod jedne ovce sa područja mjesta Javorje, opština Žabljak.
Veterinarska uprava Crne Gore, zajedno sa veterinarskom inspekcijom Uprave za inspekcijske poslove, a u saradnji sa terenskom veterinarskom službom u Bijelom Polju i Žabljaku, i Specijalističkom veterinarskom laboratorijom u Podgorici, preduzima dalje potrebne mjere u cilju blagovremenog otkrivanja eventualnih novih slučajeva oboljenja, kao i na suzbijanju i iskorjenjivanju ove bolesti. U gazdinstvima na kojima se bolest pojavila naređene su mjere koje obuhvataju:
- obilježavanje i izdvajanje bolesnih životinja;
- ograničavenje kretanja životinja, zabranu otuđivanja životinja;
-zabranu prodaje i korišćenja termički neobrađenog mlijeka i proizvoda od termički neobrađenog mlijeka;
- neškodljivo uklanjanje pobačenih plodova, posteljica i lohija;
-neškodljivo zbrinjavanje đubreta i prostirke iz objekata u kojem su boravile bolesne životinje;
-dezinfekciju, dezinsekciju i deratizaciju objekata za smještaj i držanje ovih životinja.
U narednim danima, Veterinarska uprava stavlja pod stalni pojačani nadzor veterinarske službe područje mjesta Sušica, Kovren i Sipanje u opštini Bijelo Polje i područje mjesta Javorje, opština Žabljak, kako bi se zaštitio stočni fond i zdravlje ljudi i spriječilo eventualno širenje ove bolesti.
PREPORUKE DRŽAOCIMA KOZA, OVACA I GOVEDA
• Da ne nabavljaju nove životinje od neprovjerenih dobavljača;
• Da u slučaju kupovine životinja od prodavca zahtijevaju uvjerenje o zdravstvenom stanju životinja izdato od nadležnog veterinara za područje odakle potiču životinje;
• Da ne miješaju svoje životinje sa životinjama sa drugih gazdinstava;
• Da fizički odvoje ovce i koze od goveda;
• Da ukoliko primijete promjene zdravstvenog stanja a posebno ako dođe do pobačaja ne koriste termički neobrađeno mlijeko;
• Da čim vremenske prilike dozvole sprovedu mjere uklanjanja ektoparazita i zaštite životinja od krpelja;
• Da izvrše temeljno čiš’njenje štala u kojima borave ovce, koze i goveda;
• Da izvrše preventivnu dezinfekciju štala (podova i zidova) prskanjem krečnim mlijekom ili drugim odgovarajućim dezinfekcionim sredstvom;
• Da ograniče ulazak drugim licima u svoje štalske objekte osim licima zaduženim za životinje;
• Istovremeno, u slučaju pojave pobačaja životinja, potrebno je odmah obavijestiti nadležnu veterinarsku službu.
KAKVA JE BOLEST Q- GROZNICA?
Q- GROZNICA je bolest od koje obolijevaju mnoge domaće životinje a posebno ovce, koze i goveda. Uzročnik bolesti je rikecija Coxiella burnetii..
BOLEST SE SA ŽIVOTINJA MOŽE PRENIJETI NA LJUDE
Zaražene ovce, koze i goveda su glavni izvori infekcije za ljude.
Kod ovaca, koza i goveda bolest ima često neprimjetan tok koji se ipak može manifestovati pobačajem što je posebno važno, imajući u vidu da se uzročnik nalazi u tkivu placente, odnosno plodovoj vodi, tako da nakon pobačaja lako dolazi do stvaranja zaraženog materijala. Izlučevine zaraženih životinja poput mlijeka, urina, fecesa takođe mogu biti izvor zaraze pogotovo kada se osuše i pomiješaju sa prašinom gradeći zarazni materijal koji se lako prenosi vazduhom. Konzumiranje termički neobrađenog mlijeka i mliječnih proizvoda od termički neobrađenog mlijeka, predstavlja moguću opasnost po zdravlje budući da se čovjek može, iako rijetko, inficirati i tim putem.
Kod ljudi, Q-groznica je bolest koja se u prvom redu manifestuje naglom pojavom groznice - povišena tjelesna temperatura (najčešće do 40° C), propraćene sa opšom slabošću organizma, znojenjem, jakom glavoboljom, boli u mišićima i grudima, kašljem i mučninom. Bolesti su najviše izložene osobe u neposrednoj blizini zaraženih životinja, posebno veterinari, držaoci životinja, radnici u mljekarama i klanicama. Međutim, zaraženi materijal se može prenositi i na velike udaljenosti putem vazduha i vjetra.
Poslednji put, Q-groznica je registrovana na teritoriji Crne Gore kod životinja 2007. godine na teritoriji opštine Nikšić. Ovo oboljenje se redovno javlja u zemljama regiona, bilo u vidu sporadičnih slučajeva ili u vidu većih ili manjih epidemija, što ovoj bolesti daje endemični karakter na Balkanu.