Povodom otvorenog pisma koje je predsjednik Demokratske Crne Gore Aleksa Bečić uputio ministru ekonomije Vladimiru Kavariću, radi objektivnog informisanja javnosti saopštavamo sljedeće:
Ministarstvo ekonomije je, realizujući projekte malih hidrocentrala u Crnoj Gori, organizovalo niz javnih rasparava i okruglih stolova na ovu temu. Podsjećamo da su, u skladu sa zakonom predviđenom procedurom, raspisivanju javnog oglasa za dodjelu koncesija prethodile javne rasprave na nacrte koncesionih akata. Ministarstvo ekonomije je takođe, u cilju upoznavanja javnosti sa ovim projektima, organizivalo i okrugle stolove o nacrtima koncesionih akata. Radi javnosti smo u obavezi da naglasimo da ni jednoj javnoj raspravi, niti okruglom stolu, nikada nije prisustvovao niko u ime Demokratske Crne Gore, kao ni njen predsjednik. Nikada nisu, kao partija, ni pojedinačno, dostavili nijednu primjedbu, niti sugestiju, niti bilo kakav drugi akt, pa čak ni mejl, na ovu temu. Zato je i iznenadilo otvoreno pismo, posebno ako se ima u vidu da nikakvog prethodnog interesovanja na ovu temu nije bilo. Takođe, nikada do sada nije stigla nijedna primjedba na bilo koji tenderski postupak, niti je traženo poništenje bilo kog od tendera u ovoj oblasti od strane ove partije.
Dakle, radi javnosti, naglašavamo da nije tačno da su izostali pozitivni efekti izgradnje malih hidroelektrana i njihovo višenamjensko korištenje, kao što to tvrde u Demokratskoj Crnoj Gori. Naprotiv. Crna Gora kao zemlja kandidat za pristupanje Evropskoj uniji, kao i članica Energetske zajednice, implementira acquis communitaire EU iz područja energetike. Između ostalog, Crna Gora je kroz Zakon o energetici implementirala Direktivu 2009/28/EK o promociji korišćenja energije iz obnovljivih izvora gdje spadaju i male hidroelektrane. U ovoj oblasti Crna Gora je u potpunosti usaglasila svoju legislativu sa pravom EU.
Javnosti je poznato da je trenutno u toku realizacija 21 ugovora za izgradnju 41 male hidroelektrane. Očekivani priliv investicija na osnovu potpisanih ugovora je oko 110 miliona eura. Do sada je pušteno u rad osam malih hidroelektrana, a tokom ove godine planira se puštanje još tri mHE. Okvirna vrijednost uloženih investicija na osnovu izgradnje osam malih hidroelektrana iznosi 18,5 miliona eura. Dalje, ovi projekti predviđaju izgradnju putne infrastrukture, izgradnju elektroenergetske infrastrukture, realizaciju mnogih projekata kroz višenamjenska rješanja, kao i priliv novčanih sredstava u budžet lokalne samouprave i budžet države kroz koncesionu naknadu. Što se tiče višenamjenskog korištenja, da su prisustvovali javnim raspravama ili okruglim stolovima o ovom pitanju, ili se informisali makar na osnovnom nivou, bilo kome iz Demokratske Crne Gore bilo bi poznato da je jedan od kriterijuma za vrednovanje ponuda upravo i projekat višenamjenskog rješenja. Projekat višenamjenskog rješenja podrazumjeva projekte kao što su projekti okruženja vodotoka koji mogu biti izgradnja ribnjaka, terena za rekreaciju i slično, ili projekti koji podrazumjevaju energetsku efikasnost kao što je zamjena ulične rasvjete led sijalicama, montaža solarnih katuna i dr. Projekti višenamjenskog rješenja koji su vrednovani obavezni su da se realizuju pored projekta izgradnje mHe i ova obaveza je takođe utvrđena ugovorom o koncesiji. Neki od ovih projekata već su realizovani, čime se dodatno poboljšava kvalitet življenja u područjima gdje se grade mHE.
Opstina Berane, Bijelo Polje i Andrijevica su počele da dobijaju prihode od koncesione naknade na račun izgrađenih mHE. Koncesionari redovno izmiruju obaveze po pitanju koncesione naknade. Neki od investitora su još u toku prošle godine realizovali projekte solarnih katuna, kao i zamjenu ulične rasvjete led sijalicama. Pojedini investitori su realizovali i projekte za koje nisu bili obavezni po ugovoru, kao što je izmještanje vodovoda, asfaltiranje puteva, donacije opštini na čijoj teritoriji rade male hidrocentrale itd. Samo jedan investitor zapošljava indirektno preko 35 ljudi na svojim objektima... Posebno treba naglasiti da svi objekti, nakon isteka koncesionog perioda, prelaze u trajno vlasništvo države.
Takođe, svima koji se bave projektima malih hidrocentrala je poznato da Ministarstvo ekonomije nije nadležno za određivanje biološki prihvatljivog protoka koji ostaje u vodotoku.
Još jedna u nizu tvrdnji koje pokazuju nedovoljno poznavanje materije je i teza da se u tenderskom postupku traži dostava idejnih rješenja od ponuđača koji su kandidati za dobijanje koncesije, dok u nacrtu koncesionog akta nije naveden način na koji se tretira ta tehnička dokumentacija. Naime, kao što je navedeno u Ugovoru o koncesiji koji se zaključuje nakon što Vlada Cne Gore donese Odluku o davanju koncesije, koncesionar je dužan da se pri pripremi tehničke dokumentacije koristi idejnim rješenjem, koje je odobreno i prihvaćeno od strane koncedenta. Ukoliko koncesionar ne izradi Tehničku dokumentaciju prema prihvaćenom idejnom rješenju, odnosno izmijeni isto, koncedent ima pravo da, po propisanom postupku, dodijeli koncesiju drugom.
Što se tiče zahtjeva Bečića o tome ko u Ministarstvu ili ko u ime Ministarstva ocjenjuje traženu tehničku dokumentaciju, podsjećamo da se svako može, po osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama, obratiti Ministarstvu ekonomije sa ovim i svim drugim zahtjevima iz resora ekonomije. Svakako da će na takav zahtjev Demokratske Crne Gore biti odgovoreno kada bude dostavljen u zakonski propisanoj proceduri. Radi javnosti, Demokratska Crna Gora nikada nije takav zahtjev dostavila Ministarstvu ekonomije, kao što se, uostalom, svih ovih godina nijednom nije uključila u ovaj proces. Opet radi javnosti - vodeći računa o tome da je posao tenderske komisije odgovoran i zahtjevan, Ministarstvo ekonomije je kao članove tenderskih komisija imenovala lica koja su iz redova uvaženih profesora, akademika, predstavnika opština, kao i predstavnika Ministarstva ekonomije i drugih državnih organa uprave neophodnih kako bi se tenderski postupak sproveo na najkvalitetni način.
Što se tiče pitanja da li je za izgrađene objekte izdata upotrebna dozvola, za očekivati bi bilo da neko ko je navodno zainteresovan za ove projekte zna da se podobnost za upotrebu objekta utvrđuje tehničkim pregledom. Svaki objekat male hidroelektrane koji je završen i koji je prošao period probnog rada, nakon kojeg je sačinjen izvještaj kojim je konstatovano da je objekat male hidroelektrane podoban za upotrebu, dobio je upotrebnu dozvolu. Još jednom naglašavamo da svi ovi objekti, nakon isteka perioda trajanja ugovora o koncesiji, prelaze u vlasništvo države.
PR SLUŽBA
MINISTARSTVO EKONOMIJE