Delegacija predvođena ministrom saobraćaja i pomorstva Crne Gore
Osmanom Nurkovićem učestvovala je u Briselu na II sastanku Savjeta ministara
Transportne zajednice. Pored ministra Nurkovića, u delegaciji bili su državna
sekretarka Angelina Živković, sekretar ministarstva Adis Pepić, prvi sekretar u
Misiji Crne Gore pri Evropskoj uniji Ivan Lazarević i samostalna savjetnica
Bilsana Bibić.
Tema
drugog sastanka je bio nastavak na uspostavljanju Transportne zajednice u
regionu Zapadnog Balkana i njenog Stalnog sekretarijata, kao i razgovor o
sljedećim koracima u ovom formatu saradnje. Sastanak je otvorila evropska
komesarka za saobraćaj Violeta Bulc koja je istakla zadovoljstvo dosadašnjom
saradnjom šest zemalja Zapadnog Balkana u okviru Ugovora o uspostavljanju
transportne zajednice (TCT) i koracima koji su do sada preduzeti od strane svih
šest zemalja u cilju nastavka započetih i postignutih ciljeva u okviru
15-godisnje SEETO saradnje. Ona je stavila fokus na prioritete vezane za punu
implementaciju TCT-ija, uspostavljanje stalnog Sekretarijata i definisanje
projekata od regionalnog značaja koje treba sprovesti u budućem periodu u cilju
najbolje moguće kapitalizacije prednosti održivog razvoja sektora saobraćaja u
regionu Zapadnog Balkana.
Predstavnici
Evropske komisije su upoznali Ministarski savjet s budućim aktivnostima u
oblasti SEETO reformskih mjera za Zapadni Balkan koje se odnose na bezbjednost
u saobraćaju, prekograničnu saradnju i osnaživanje željezničkog sekora i
investicija u fizičku infratrukturu i inteligentne transportne siseme. U ovom
pogledu, predstavljen je plan za pilot projekat koji se odnosi na
identifikaciju prekograničnih djelova TEN-T mreža na kojima će se unaprijediti
infrastruktura u skladu sa CONNECTA tehničkom podrškom u okviru koje se radi
identifikacija dionica sa visokim brojem žrtava na TEN-T koridorima u Zapadnom
Balkanu. Takođe, predstavljena su kao primjer dva pilot projekta koja se odnose
na granične tačke Deve Bair – Guyesevo i Qafe Thane – Kafasan i uspostavljanje
IT sistema na istima. Tokom sastanka Ministarskom savjetu predstavljena je i
Regionalna strategija o željeznici na odobrenje, kao i nastavak aktivnosti koje
su se dogodile tokom TEN-T dana održanih u Ljubljani, od 25. do 27. aprila
2018. godine, kada su odobrene deklaracije vezane za bezbjednost na putevima i
olakšavanje prekograničnih procedura. Vezano za aktivnosti koje se odnose na
ove tri oblasti predstavnici međunarodnih finansijskih institucija (EIB, EBRD,
Svjetska banka) su izrazili interes da nastave sa kontinuiranom podrškom koju
pružaju zemljama Zapadnog Balkana.
Ministar
Nurković je u svom izlaganju iznio posljednja dešavanja i pomake koje je Crna
Gora ostvarila na poljima koje se odnose na SEETO reformske mjere, a osvrnuo se
i na dolazeće zakone o putevima i željeznici čijem će se usvajanjem definisati
potrebni mehanizmi koji se odnose na sprovođenje inspekcije za bezbjednost na
putevima i reviziju bezbjednosti saobraćaja na putevima, kao i uspostavljanje
efikasne i nezavisne uprave za regulatorna i bezbjednosna pitanja na željetnici
u cilju daljeg otvaranja tržišta i postizanja napretka ka ispunjenju jednog od
mjerila na privremenom zatvaranju poglavlja 14 Saobracajna politika.
Ministar
je ovom prilikom istakao i da mu je drago da vidi pomake u procesu
uspostavljanja Stalnog sekretarijata Transportne zajednice čije je
funkcionisanje preduslov efikasnog nastavka aktivnosti započetnih u okviru
SEETO saradnje, posebno kada je riječ o reformskim mjerama u oblasti bezbjednosti
u saobraćaju, prekograničnoj saradnji i željeznici. Međutim, on je izrazio
zabrinutost dinamikom aktivnosti od kada je Ugovor o uspostavljanju Transportne
zajednice potpisan na Samitu u Trstu u julu 2017. godine.
Naime,
ministar Nurković je zajedno sa svojim kolegama ministrima iz regiona Zapadnog
Balkana pozdravio i potvrdio interim rješenje koje je EK predstavila tokom
sastanka. Međutim, iskoristio je priliku i da se osvrne na činjenicu da je
mandat SEETO Sekretarijata produžen pola godine upravo kako bi TCT stalni
Sekretarijat počeo s radom početkom 2019. godine a da u ovom trenutku isti i
dalje nije uspostavljen. On je iskoristio priliku da pozove EK da ubrza proces
regrutovanja direktora i osoblja Stalnog sekretarijata dok traje interim rješenje,
ali i da TCT Regionalni nadležni odbor aktivnije uključi u proces odlučivanja
vezan za buduću strukturu stalnog Sekretarijata Transportne zajednice i
predviđeni budžet u cilju podizanja transparentnosti procesa i osiguravanja
ravnomjerne regionalne zastupljenosti pozicija koje treba popunjavati u
Sekretarijatu.
On
je takođe iskoristio priliku da zatraži pordršku Evropske komisije, komesarke
Bulc i komesara Hana u procesu osiguravanja 20 odsto grant sredstava koja su
zatražena u cilju nastavka izgradnje autoputa Bar-Boljare (dionica
Andrijevica-Mateševo) kroz IV investicioni ZIO poziv.
Na
kraju izalaganja ministar Nurković je ponovio da Crna Gora nastavlja da djeluje
kao pouzdan partner i akter u političkim i drušvenim događajima u regionu ali i
šire.
Na
sastanku su, pored evropske komesarka za saobraćaj Violete Bulc, predstavnika
DG MOVE i DG NEAR jedinica Evropske komisije, sudjelovali i ministri saobraćaja
iz Bosne i Hercegovine, Kosova i Makedonije, kao i visoki predstavnici drugih
zemalja Zapadnog Balkana, međunarodnih finansijskih institucija (EIB, EBRD,
Svjetska banka) i SEETO Stalnog sekretarijata.
Ministarstvo saobraćaja i pomorstva