Povodom neistinitih, tendencioznih i zlonamjernih tvrdnji koje su objavljene u pojedinim medijima da Vlada navodno za 12 opština ne predviđa „ni centa“ izdvajanja u kapitalnom budžetu za 2020. godinu, radi istinitog informisanja javnosti saopštavamo sljedeće.
Iznijete tvrdnje nemaju nikakvog utemeljenja u realnosti. Naprotiv.
Vlada je u 2019. godini u kapitalnom budžetu za pomenute opštine izdvojila preko 22 mil €, za realizaciju projekata ukupne vrijednosti od preko 150 mil €, čija realizacija će se nastaviti u narednom periodu, imajući u vidu da su dominantno u pitanju višegodišnji projekti.
Predložena Lista prioritetnih kapitalnih projekata za finansiranje iz kapitalnog budžeta države u 2020. godini, koju je Vlada usvojila na 132. sjednici održanoj 1. avgusta 2019. godine sadrži samo DIO projekata, odnosno samo one projekte koji su rangirani vrednovanjem kriterijuma u skladu sa Odlukom o izradi kapitalnog budžeta i utvrđivanju i vrednovanju kriterijuma za izbor kapitalnih projektata ("Službeni list Crne Gore", br. 057/18 od 10.08.2018.). Odlukom su utvrđeni osnovni i dopunski uslovi koje kandidovani projekti moraju da zadovolje da bi bili razmatrani za finansiranje iz kapitalnog budžeta države, kao što je već izrađena planska dokumentacija, studija opravdanosti, minimum vrijednosti u zavisnosti od tipa projekta i sl. Takođe, Odlukom su precizirani kriterijumi za vrednovanje projekata, kao što su: riješeni imovinsko-pravni odnosi, izrađen glavni projekat, obezbijeđenost drugih izvora finansiranja, doprinos ravnomjernom regionalnom i privrednom razvoju, doprinos zaštiti i valorizaciji kulturne baštine, pozitivan uticaj na životnu sredinu i sl, na osnovu kojih su projekti vrednovani i rangirani.
Od 29 kapitalnih projekata koji su utvrđeni u Predlogu Liste, dominantno su prisutni projekti višegodišnjeg karaktera, u ukupnoj procijenjenoj vrijednosti od 91 mil €, te će projekti koji budu utvrđeni u Konačnoj Listi biti realizovani u narednom višegodišnjem periodu.
Ističemo da predlog Liste prioriternih projekta sadrži samo nove projekte koji će potencijalno prvi put biti uključeni u kapitalni budžet države. Naime, shodno Odluci, Lista ne sadrži projekte koji su već započeti, odnosno uvršteni u kapitalni budžet Zakonom o budžetu Crne Gore za 2019. godinu, imajući u vidu da se isti, shodno Odluci, smatraju prioritetnim projektima i njihova realizacija se nastavlja i u narednom periodu do završetka istih.
Pored navedenog, projekti koje reguliše posebna regulativa, odnosno projekti utvrđeni Zakonom o autoputu i Zakonom o Prijestonici, ne podliježu vrednovanju kriterijuma u skladu sa Odlukom, te isti nijesu uključeni u predloženu Listu prioritetnih projekata. Takođe, Lista ne sadrži projekte koji se finansiraju iz fondova EU kroz pretpristupni instrument, imajući u vidu da se sredsta iz IPA fondova obezbijeđuju namjenski potpisivanjem međunarnodnog sporazuma o finansiranju za konkretne projekte, i realizuju se shodno međunarodnim procedurama.
S tim u vezi, imajući u vidu da je Odluka o izradi kapitalnog budžeta i utvrđivanju i vrednovanju kriterijuma za izbor kapitalnih projektata, shodno Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti i utvrđenoj dinamici izrade kapitalog budžeta države, sada prvi put primijenjena u praksi, značajan broj kandidovanih projekta od strane državnih institucija i opština, tačnije 134 projekta od ukupno 251 kandidovanih projekata, su projekti koji su već utvrđeni u kapitalnom budetu u 2019. godini i po prioritetu se njihova realizacija nastavlja i u narednom periodu, dok su preostali projekti vrednovani shodno precizno utvrđenim kriterijumima i, na osnovu toga, rangirani u predloženoj Listi. Shodno navedenom, Zakonom o budžetu Crne Gore za 2019. godinu, u okviru kapitalnog budžeta države opredijeljena su sredstva za početak i nastavak radova razvojnih projekata, a koji nijesu bili predmet Liste prioritetnih projekta, već se realizacija istih nastavlja u narednom periodu, u opštinama: Andrijevica, Bar, Berane, Bijelo Polje, Cetinje, Danilovgrad, Gusinje, Herceg Novi, Kolašin, Kotor, Mojkovac, Nikšić, Petnjica, Plav, Pljevlja, Podgorica, Rožaje, Tivat, Tuzi, Šavnik, Ulcinj, Žabljak.
Bitno je istaći prisutnost snažnog investicionog zamajca u pojedinim opštinama, koji je otpočeo i realizuje se u tekućoj godini, i koji će biti nastavljen u narednom periodu, imajući u vidu razvojni, višegodišnji karakter ovih kapitalnih projekata.
S tim u vezi, na području opštine Pljevlja, u kapitalnom budžetu države za 2019. godinu opredijeljena su sredstva za realizaciju pripremnih radova i stvaranja pretpostavki za realizaciju kapitalnih projekata u narednom višegodišnjem periodu u vrijednosti od cca 30 miliona €. Neki od projekata koji će biti realizovani u narednom periodu su: Projekat sprovođenja mjera smanjenja zagađenja i toplifikacije Pljevalja; Izgradnja, rekonstrukcija i sanacija sistema za upravljanje otpadnim vodama; Vrtić u Pljevljima; OŠ u Gukama. Pored navedenog, od posebnog značaja predstavlja projekat Izgradnje i rekonstrukcija sistema vodosnadbijevanja u opštini Pljevlja.
Naime, Izgradnjom i rekonstrukcijom glavnog cjevovoda Pliješ - grad za visoku i nisku zonu vodosnadbijevanja, koji predstavlja primarni dovod za vodosnadbijevanje 70% grada, u značajnoj mjeri će se poboljšati snabdijevanje grada vodom. Dodatno, planirana je rekonstrukcija i dogradnja postrojenja za pripremu pitke vode “Pliješ”, koji predstavlja glavno postrojenje u sistemu vodosnadbijevanja grada, a takođe planirana je rekonstrukcija i izgradnja postrojenja za pripremu pitke vode “Breznica”.
Takođe, Kapitalnim budžetom za 2019. godinu, opredijeljena su sredstva u iznosu oko 9,00 mil eura za razvojne projekte u Bijelom Polju čija ukupna vrijednost projekata iznosi preko 50,00 mil € koji predstavljaju višegodišnje projekte i čija se realizacija nastavlja u narednim godinama, kao što je Izgradnja pješačkog mosta Potkrajci – Njegnjevo, izgradnja Osnovne i muzičke škole ˝Dušan Korać˝, rekonstrukcija željezničke stanice, kao i projekti razvoja turističkog potencijala ove opštine - ski centar na lokalitetu „Cmiljača“ i valorizacija Đalovića pećine.
Projekti Prijestonice Cetinje nijesu uključeni u Listu jer projekti definisani Zakonom ne podliježu vrednovanju i bodovanju kriterijuma u skladu sa Odlukom, s obzirom da su projekti Prijestonice definisani Zakonom o Prijestonici. Svakako, Zakonom o Budžetu Crne Gore za 2019. godine opredijeljena su sredstva u iznosu oko 5,00 mil € za Razvojne projekte Prijestonice Cetinje čija ukupna procijenjena vrijednost iznosi preko 20,00 mil.€.
Na teritoriji opštine Žabljak pored Ski centra Durmitor procijenjene vrijednosti 19,00mil.€ realizuje se projekat Izgradnje, rekonstrukcije i sanacije sistema za upravljanje otpadnim vodama kao i gradske saobraćajnice. U opštini Bar kapitalnim budžetom za 2019. godinu opredijeljena su sredstva za realizaciju projekata vrijednih preko 15,00mil.€ koji će se nastaviti u narednom periodu, kao što su izgradnja vrtića u Baru, uređenje šetališta i trga u Sutomoru, objekat nacionalne ˝Kuće maslina˝ i objekat "Kuća vina", sanacija odlagališta "Ćafe".
Projekti na teritoriji opštine Rožaje ukupne vrijednosti preko 20,00 mil.€ a za koje je opredijeljen dio sredstava u 2019. godini i koji se nastavljaju u narednom periodu su: Izgradnja i rekonstrukcija vodovoda na području Bukovica-Radetina; Izgradnja gradske pijace; izgradnja objekata vrtića i osnovne škole, ski centar na lokalitetu „Hajla“. Takođe, projekti izgradnje gradskih saobraćajnica i Izgradnja, rekonstrukcija i sanacija sistema za upravljanje otpadnim vodama u Petnjici i Šavniku predstavljaju značajna ulaganja, kao i projekti izgradnje školsko-sportske dovorane, gradske pijace i uređenje Alipašinih izvora u Gusinju.
Pored navedenih i drugih projekata koji se realizuju kod skoro svih opština Crne Gore i finansiraju iz kapitalnog budžeta države i čiji nastavak radova je očekivan u narednom periodu, potrebno je istaći da se na teritoriji cijele države realizuju značajne aktivnosti u domenu kapitalnih projekata u oblasti obrazovanja. Podsjećamo da ukupna vrijednost započetih višegodišnjih projekata u oblasti obrazovanja od 2015. godine do sada iznosi preko 100 mil, od čega će projekti u vrijednosti od 20 mil u narednom periodu biti finansirani kroz kreditni aranžman sa Razvojnom bankom Savjeta Evrope, odnosno projekti u vrijednosti od 35 mil iz kredita Evropske investicione banke.
U 2019. godini završena je izgradnja i opremanje objekata vrtića i jaslica u Tuzima i Srednje stručne škole u Golubovcima i tehnički pregled objekata je u toku i očekuje se da isti otpočnu sa radom u septembru. Kada se govori o ostalim projektima adaptacije i izgradnje vrtića u Baru, Ulcinju, Pljevljima, Podgorici, Plavu, Beranama, Bijelom Polju, Herceg Novom kao i Osnovnih, srednjih i stručnih skola u Podgorici, Rožajama, u Bijelom Polju, Cetinju, Tuzima, i drugim opštinama, shodno utvrđenim prioritetima, u toku su aktivnosti na pripremi projektnih zadataka, tenderske dokumentacije i sprovođenju Javnih konkursa za izbor urbanističko-arhitektonskog rješenja, te se u narednom višegodišnjem periodu očekuje intenziviranje radova u ovom domenu.
Svakako, brojni su i drugi projekti, kao što su projekti rekonstrukcije i adaptacije objekata kulture, zdravstva, socijalnog staranja, nauke, sportske infrastrukture, saobraćajne infrastrukture, kao i valorizacije turističke ponude i očuvanja životne sredine, a koji su utvrđeni Zakonom o budžetu za 2019. godinu i realizuju se u tekućem i čiji se nastavak radova očekuje u narednom periodu.
Ministarstvo finansija