S obzirom da je u toku sezona klanja svinja u domaćinstvima, kao i sezona lova na divlje svinje, radi zaštite zdravlja ljudi i dobijanja bezbjednih proizvoda od mesa svinja, Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove podsjeća držaoce svinja i lovce da su obavezni izvršiti pregled mesa na prisustvo larvi Trichinella sp.
Trihineloza je zoonoza od koje ljudi mogu oboljeti nakon konzumacije sirovog ili nedovoljno termički obrađenog mesa životinja u kome se nalaze larve parazita Trichinella spiralis. Trihineloza je bolest ljudi i drugih vrsta sisara.
Jedini siguran način zaštite ljudi od bolesti trhineloze jeste pregled mesa na prisustvo larvi parazita, analizom uzorka mesa od svake zaklane svinje odnosno ulovljene divlje svinje. Pregled se vrši nakon klanja odnosno odstrijela, a prije konzumiranja mesa ili pripreme proizvoda i prerađevina od mesa svinja.
Važno je da držalac svinja, odnosno lovac, veterinarskoj ambulanti ili Specijalističkoj veterinarskoj laboratoriji u Podgorici dostavi adekvatne uzorke uzete sa svih trupova životinja, a meso koristiti tek nakon potvrde da je uzorak negativan na trihinelozu.
Kao reprezentativan uzorak za dijagnostiku uzima se dio mesa sa korijena dijafragme i to njen mišićni dio kojim se dijafragma vezuje za kičmeni stub. Uzorak mora biti najmanje veličine oraha uzet i sa lijevog i sa desnog roga dijafragme.
Adekvatan način uzorkovanja dijela dijafragme:
U izuzetnim slučajevima, kada nije moguće uzeti uzorak dijafragme, na pregled treba donijeti uzorak sa žvakaćih mišića, jezika, rebarnog ili grudnog dijela dijafragme ili trbušnih mišića. Za sva detaljnija objašnjenja o uzorkovanju zainteresovano lice se može obratiti svom veterinaru koji će ga do detalja uputiti u procedure.
Za razliku od mesa svinja iz domaćinstava, koje se koristi za sopstvenu upotrebu, svinjsko meso iz odobrenih klanica, pregleda se na liniji klanja od strane ovlašćenih veterinara i potrošači mogu biti sigurni u njegovu bezbjednost. Ovo je prilika da još jednom podsjetimo potrošače da meso, ali i sve druge vrste hrane, kupuju samo u registrovanim objektima za prodaju.
Napominjemo da soljenje, sušenje i dimljenje nijesu efikasne metode obrade mesa za eliminisanje ovog parazita. Suhomesnati proizvodi bili su uzrok mnogih potvrđenih slučajeva trihineloze kod ljudi.
Meso zaražene životinje, kao i mesne prerađevine i proizvodi za koje se utvrdi da su zaražene trihinelom, nije za ljudsku upotrebu i obavezno se uništava u skladu s propisima (spaljuje).
Važno je znati da životinje kod kojih je prisutan ovaj parazit uglavnom ne ispoljavaju znake obolijevanja te je nemoguće bez pregleda odgovarajućeg uzorka mesa znati da je meso bezbjedno za konzumaciju.
Za prevenciju infekcije Trichinella parazitom u populaciji svinja, važno je ne davati im ostatke mesa kao dio pomija (splačina), držati svinje u zatvorenom prostoru, sprovoditi redovne mjere deratizacije i spriječiti ulazak glodara, koji su glavni rezervoari ovog parazita, u objekte za držanje svinja.
Na svjetskom nivou, procjena je da se godišnje prijavi oko 10.000 slučajeva trihineloze kod ljudi.
Prvi simptomi trihineloze kod ljudi su gastrointestinalni i obično se javljaju 1-2 dana nakon konzumacije inficiranog mesa. Simptomi variraju od blagih do teških i direktno zavise od broja infektivnih parazita u pojedenom mesu. Mnogi blagi slučajevi prođu bez postavljene dijagnoze jer se pripišu običnom gripu ili nekim drugim sličnom stanju. Takođe, neki ljudi prolaze bez ikakvih simptoma. Ukoliko je infekcija ozbiljnija, osoba ima problema sa koordinacijom pokreta, disanjem i srčanim radom. Trihineloza se uglavnom uspješno liječi, a posljedice se mogu osećati dugo vremena. Iako rijetko, smrtni ishod se može dogoditi kod ozbiljnijih slučajeva.
Epizootiološka i epidemiološka situacija sa trihinelozom se poslednjih decenija promijenila na bolje sa uvođenjem raznih preventivnih mjera za smanjenje rizika od infekcije.
Problem je globalan, odgovornost individualna, a preventiva pregledom mesa jednostavna. Budimo odgovorni, zaštitimo sebe i druge!
Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove