Poštovani,Dozvolite da na početku, u okviru već redovnog razmatranja realizacije najvažnijih aktivnosti Ministarstva finansija, ukažem na neke rezultate, koji su istovremeno dio glavnih karakteristika procesa sprovođenja ekonomskih reformi u Crnoj Gori. - Niz novih zakona donesenih u prethodnom periodu, privatizacioni proces koji je u zamahu i otpočete strukturne promjene u sistemu socijalnog osiguranja svjedoče o tome da Crna Gora ulazi u završnu fazu svog tranzicionog procesa. Uspješna realizacija zadataka definisanih originalnom, a potom nedavno revidiranom Agendom ekonomskih reformi, stvara osnovu za nastavak tog procesa i kasnije post-tranziciona iskušenja, među kojima su nezaposlenost i visoko učešće javne potrošnje u BDP. Iako je nezaposlenost poslije dužeg perioda ispod 20% i ima trend pada, što je karakteristika i javne potrošnje koja se za 2006 projektuje na nivou od oko 45%, te su veličine ipak veoma visoke i traže sprovođenje ekonomske polike, kakve su politika liberalizacije tržišta rada i snažne strukturne reforme, koja će dovesti do daljeg pada tih veličina. Preduslovi za dugoročni rast i razvoj su, međutim, ispunjeni - makroekonomska situacija je stabilna, inflacija niska, budžetski deficit ima snažnu opadajuću tendenciju, kao i javni dug, dok kamatna stopa pokazuje postepeni pad, što govori o smanjivanju opšte stope rizika u Crnoj Gori. - Isto tako, izvještaji MMF- a o situaciji u Crnoj Gori bilježe konstantno poboljšanje i ispunjavanje dogovorenog programa mjera koje proizilaze iz aranžmana sa tom međunarodnom institucijom. Kao rezultat toga, očekivano je uspješno zaključenje postojećeg aranžmana. Naredni očekujem da će Crna Gora raditi posebno sa ovom institucijom na, da kažem, još višem nivou reformskih zahtjeva. - Ostvareni prihodi Budžeta Republike (dakle, bez privatizacionih prihoda) za prvih 9 mjeseci ove godine iznose 315.163.048,22 eura i veći su za 15,26 % od iznosa ostvarenog za isti period prethodne godine, a i u punoj su ravni sa planom za tekuću godinu, što govori o postepenom ali sigurnom smanjivanju učešća sive ekonomije. Veće ostvarenje prihoda u odnosu na isti period prethodne godine rezultat je veće naplate kod:- poreza na dobit preduzeća za 5,11 miliona eura ili 44,54%,- poreza na dodatu vrijednost za 28,76 miliona eura ili 24,97%,-poreza na dohodak fizičkih lica za 2,6 miliona eura ili 5,89%,-poreza na međunarodnu trgovinu i transakcije za 3 miliona eura ili 10,95%.Efikasan rad, prije svega Poreske i Uprave carina omogućio je značajnu kompresiju deficita tokom 2005. godine, čime se stvaraju uslovi da u okviru fiskalne politike za tekuću godinu, u skladu sa programom sa MMF-om, smanjimo određene dugove-neizmirene budžetske obaveze iz prethodnog perioda, čime bi od 2007. godine sistem javne potrošnje bio u potpunosti konsolidovan.BDP pokazuje napredak, o čemu govori ostvarenje u 2004. godini od 3,7% na prema 2,7% projektovanog rasta, da bi prema procjeni Ministarstva finansija u prvoj polovini 2005. godine dostigao realni rast od oko 5%. S druge strane, konsolidovani budžetski deficit bez projektnih zajmova je tokom 2004 godine bio na nivou od 2,1%, dok bi tokom ove godine mogao, uključujući projektne zajmove, biti značajno ispod 3%. Korišćenjem Eura, jake i stabilne valute inflacija se svela na jednocifren broj. Ukupna ovogodišnja stopa inflacije koja je za prvih 9 mjeseci iznosila 1,4% ohrabruje govori o tome da je uvođenje eura imalo pozitivan uticaj na crnogorsku ekonomiju. Nesporno je dakle da će, na osnovu dosadašnjih kretanja, stopa inflacije biti na nivou projektovane za 2005. godinu - 3.5%. Oblast koju u Ministarstvu finansija držimo visoko na listi prioriteta je implementacija Zakona o restituciji. Očekujem da uskoro krenu i prve isplate po ovom osnovu iz Fonda koji se puni prije svega dijelom privatizacionih prihoda. Smatram da nema uspješno okončane tranzicije ukoliko i pitanje restitucije, u okviru politike zaštite privatnih svojinskih prava, nije adekvatno riješeno.Ministarstvo finansija je u periodu od januara do septembra 2005 imalo i veoma intenzivnu zakonodavnu aktivnost. Riječ je prije svega o značajnim projektima definisanim Agendom ekonomskih reformi i Programom rada za tekuću godinu, kao što su, izmedju ostalih, Predlog zakona o preuzimanju akcionarskih društava, Predlog zakona o finansijskom lizingu, zatim više uredbi koje bliže regulišu razne oblasti, npr: utvrđivanje tržišne vrijednosti nepokretnosti, visinu troškova prinudne naplate poreskih obaveza, kao i utvrđivanje korisnika i načina raspodjele dijela prihoda od igara na sreću. Važno je takođe pomenuti i Odluku o uslovima i postupku kupovine imovine Republike Crne Gore obveznicama stare devizne štednje građana sa Spiskom državne imovine u sastavnom dijelu. U toku je izrada Predloga zakona o izmjenama i dopunama Zakona o hartijama od vrijednosti, zatim o dobrovoljnom penzijskom osiguranju, Carinskoj tarifi, porezu na usluge igara na srecu, Zakona o imovini, izmjenama i dopunama Zakona o državnom premjeru, katastru i upisu prava na nepokretnostima, Zakona o komunalnim taksama. Takođe u izradi su izmjene i dopune Zakona o eksproprijaciji, Zakon o javnim nabavkama, svojinsko pravnim odnosima, izmjene i dopune Zakona o akcizama i Zakona o administrativnim taksama. Zadovoljstvo mi je na kraju, da najavim - do kraja tekuće nedelje i promociju prvog broja Biltena Ministarstva finansija CG, koji smo pokrenuli sa željom da približimo svim zanteresovanim opšta ekonomska i fiskalna kretanja u našoj državi. Namjera nam je da dodatno unaprijedimo fiskalnu transaperentnost u Crnoj Gori kao jedan od standarda kojih se pridržavaju razvijene zemlje. Naravno, to će biti tek početak, jer naša intencija je da Bilten objavljujemo kvartalno, kako bi se obezbijedio kontinuitet informisanja javnosti o važnim ekonomskim i finansijskim parametrima.Hvala na pažnji.
