Na osnovu člana 11 Zakona o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i Zakona o Budžetu Crne Gore za 2008. godinu ("Službeni list CG" broj 17/07) Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, donijelo je
OPERATIVNI PROGRAM O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI
ŽIVOTINJA U 2008.GODINI
Operativni program je objavljen u Službenom listu Crne Gore broj 8/08 od 08.februara 2008. godine
Ovim programom utvrđuju se dijagnostička ispitivanja i imunoprofilaktičke, zoosanitarne i biosigurnosne mjere za obezbjeđivanje zdravstvene zaštite životinja, praćenje epizootiološke situacije, monitoring rezidua, monitoring zoonoza, plan upotrebe sredstava i uslovi za sprovođenje mjera propisanih Zakonom.
Sredstva predviđena ovim programom oprijedeljena su Budžetom Crne Gore za 2008. godinu u iznosu od 1.810.000,00 .
Za izvršenje programa odgovorna je Veterinarska uprava.
Veterinarska uprava može u toku izvršenja ovog programa vršiti izmjenu namjene korišćenja sredstava i sredstva preusmjeravati sa jednog programa na drugi, do visine ukupnih sredstava.
PROGRAMI
Program 1. Praćenje epizootiološke situacije i dijagnostika oboljenja kod uginuća životinja sumnjivih na zarazne bolesti
Program 2.
Suzbijanje i iskorjenjivanje tuberkuloze goveda
Program 3.
Suzbijanje i iskorjenjivanje enzootske leukoze goveda
Program 4.
Suzbijanje i iskorjenjivanje bruceloze goveda, ovaca i koza
Program 5.
Dijagnostika bolesti plavi jezik
Program 6.
Dijagnostika bolesti pčela
Program 7.
Preveniranje i suzbijanje klasične kuge svinja
Program 8. Preveniranje i suzbijanje bjesnila pasa i mačaka, a u zavisnosti od epizootiološke situacije i ostalih domaćih životinja
Program 9.
Preveniranje i suzbijanje ehinokokoze
Program 10.
Preveniranje i suzbijanje antraksa
Program 11.
Preveniranje i suzbijanje atipične kuge živine
Program 12.
Identifikacija i registracija goveda
Program 13.
Preveniranje Avijarne influence
Program 14.
Monitoring rezidua
Program 15.
Monitoring zoonoza - salmonele
Program 16.
Monitoring zoonoza listerija
Program 17.
Monitoring bovine spongioformne encefalopatija - BSE
Program 18.
Laboratorijske analize-Specijalistička vet. laboratorija
U cilju sprječavanja pojave, ranog otkrivanja, širenja, praćenja, suzbijanja i iskorjenjivanja zaraznih i parazitskih bolesti životinja, obavezno je sistematsko praćenje zdravstvenog stanja životinja i preduzimanje mjera na cijelom epizootiološkom području Crne Gore i to:
1. PRAĆENJE EPIZOOTIOLOŠKE SITUACIJE I DIJAGNOSTIKA OBOLJENJA KOD UGINUĆA ŽIVOTINJA SUMNJIVIH NA ZARAZNE BOLESTI
Cilj: stabilna epizootiološka situacija u Crnoj Gori, blagovremeno otkrivanje i sprječavanje pojave i širenja zaraznih bolesti životinja
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje zaraznih bolesti životinja
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: Veterinarska uprava, Veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Period za realizaciju: tokom cijele godine
Finansiranje: Budžet Crne Gore 52.200,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi Veterinarskoj upravi za obavljeni posao. Uz fakturu je obavezno dostaviti i kopiju zahtjeva za laboratorijsko ispitivanje uzorka i kopiju laboratorijskog nalaza. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Prevoz i amortizacija prilikom dostavljanja uzoraka -5000 km 0,30 1.500,00
Izrada planova suzbijanja određenih zaraznih bolesti, vodiča i uputstava za sprovođenje mjera iz operativnog programa, angažovanje predavača, stručnih ekipa i komisija
12.000,00
Jačanje administrativnih kapaciteta Veterinarske uprave 15.000,00
Izrada informacionog sistema za praćenje epizootiološke situacuje i nabavka potrebne opreme 13.700,00
Dodatni troškovi u ekscesnim situacijama 10.000,00
UKUPNO 52.200,00
2. SUZBIJANJE I ISKORJENJIVANJE TUBERKULOZE GOVEDA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje tuberkuloze svih goveda starijih od šest nedjelja primjenom pojedinačnog intradermalnog testa (tuberkulinizacija) u cilju utvrđivanja statusa gazdinstva goveda slobodnog od tuberkuloze na cijeloj teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Veterinarska inspekcija
Obuhvat: 75.000 goveda na teritoriji Crne Gore
Period za realizaciju: mart - maj i septembar novembar
Način suzbijanja:
- dijagnostičko ispitivanje goveda starijih od šest nedjelja vrši se metodom intrakutane tuberkulinizacije jednokratnom aplikacijom goveđeg (Mikobacterium bovis) tuberkulina, PPD (purifikovani proteinski derivat).
- ako se prilikom primjene intradermalnog testa bovinim tuberkulinom utvrdi pozitivna ili sumnjiva reakcija, po isteku roka od najmanje šest nedjelja, vrši se intradermalni komparativni test (retuberkulinizacija), koji se izvodi simultano davanjem jedne injekcije bovinog tuberkulina i jedne injekcije avijarnog tuberkulina. Životinje kod kojih se utvrdi tuberkuloza potrebno je odmah izdvojiti, obilježiti i ukloniti iz zapata upućivanjem na klanje uz sprovođenje propisanih zoohigijenskih i biosigurnosnih mjera.
- vlasnici životinja imaju pravo naknade za nastalu štetu pri suzbijanju.
Finansiranje: Budžet Crne Gore 466.760,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno za nabavku dijagnostikuma. Izvršene preventivne mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (5% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija:spiskovi sa nazivom mjesta, datumom izvođenja mjere, imenima vlasnika životinja, brojem gazdinstva, identifikacionim oznakama goveda, potvrdama o izvršenom dijagnostičkom ispitivanju i zapisnik veterinarskog inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Nabavka tuberkulina - 75.000 doza 0,18 13.500,00
Izvođenje intradermalnog testa - 75.000 grla/reakcija 6,00 450.000,00
Troškovi za izvršene zoohigijenske i biosigurnosne mjere -4 dvorišta 15,00 60,00
Naknada vlasnicima za suzbijanje - 4 grla 800,00 3.200,00
UKUPNO 466.760,00
Napomena: prevoz i amortizacija su uračunati u cijenu izvođenja tuberkulinizacije
3. SUZBIJANJE I ISKORJENJIVANJE ENZOOTSKE LEUKOZE GOVEDA
Cilj : blagovremeno otkrivanje i suzbijanje enzootske leukoze svih goveda sa navršenih šest mjeseci života ispitivanjem krvnih seruma primjenom ELISA testa u cilju utvrđivanja statusa gazdinstva goveda slobodnog od ove bolesti na teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 75.000 goveda na teritoriji Crne Gore
Period za realizaciju: mart maj i septembar novembar
Način suzbijanja:
- dijagnostičkom ispitivanju na enzootsku leukozu podvrgavaju se sva goveda sa navršenih šest mjeseci života;
- ako se utvrdi prisustvo specifičnih antitijela protiv virusa enzootske leukoze goveda, neophodno je odmah naložiti izdvajanje bolesnih od zdravih životinja i uklanjanje iz zapata oboljelih grla upućivanjem na klanje ili eutanazijom sa neškodlivim uklanjanjem leševa, u roku do 30 dana od dana obavještavanja vlasnika o rezultatima testiranja, sprovođenje propisanih zoohigijenskih i biosigurnosnih mjera u zaraženom dvorištu, obilježavanje nezaraženih životinja i ponavljanje serološkog ispitivanja nakon tri mjeseca, sve dok se ne dobiju dva uzastopna negativna rezultata;
- vlasnici životinja imaju pravo naknade štete nastale pri suzbijanju.
Finansiranje: Budžet Crne Gore - 24.450,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao. Izvršene preventivne mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (5% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom izvođenja mjere, imenima vlasnika životinja, broj gazdinstva, identifikacionim oznakama goveda, potvrdama o izvršenom dijagnostičkom ispitivanju i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Troškovi za izvršene zoohigijenske i biosigurnosne mjere -30 dvorišta 15,00 450,00
Naknada vlasnicima za suzbijanje - 30 grla 800,00 24.000,00
UKUPNO 24.450,00
Napomena: potrošni materijal, uzorkovanje, kao i prevoz i amortizacija su uračunati u sklopu programa suzbijanja i iskorjenjivanja bruceloze i tuberkuloze jer se izvode istovremeno.
4. SUZBIJANJE I ISKORJENJIVANJE BRUCELOZE GOVEDA, OVACA I KOZA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje bruceloze kod svih goveda starijih od dvanaest mjeseci, osim mužjaka namijenjenih za tov i ovaca i koza starijih od šest mjeseci primjenom brze metode (brza serumska aglutinacija) u cilju utvrđivanja statusa gazdinstva goveda slobodnog od bruceloze na teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 75.000 goveda i 48.800 ovaca i koza na teritoriji Crne Gore
Period za realizaciju: maj novembar za ovce i koze, mart-maj i septembar-novembar za goveda
Način suzbijanja:
- dijagnostičko ispitivanje uzoraka krvi metodom brze serumske aglutinacije kod goveda, ovaca i koza jednom godišnje, u slučaju sumnjivog ili pozitivnog rezultata vrši se ispitivanje još najmanje jednom priznatom serološkom metodom;
- obavezno je dijagnostičko ispitivanje goveda, osim mužjaka namijenjenih za tov, ovaca, koza:
1) kod pobačaja - po isteku 15 dana od pobačaja;
2) ako se kod životinja utvrde klinički znaci bruceloze;
3) ako se kod ljudi držaoca životinja utvrdi bruceloza;
- životinje kod kojih se utvrdi bruceloza potrebno je odmah izdvojiti i obilježiti. U najkraćem roku potrebno je izvršiti eutanaziju sa neškodljivim uklanjanjem leševa zaraženih i na zarazu sumnjivih ovaca i koza, odnosno prinudno klanje i/ili eutanaziju i neškodljivo uklanjanje zaraženih goveda, u roku do 30 dana od dana obavještavanja vlasnika o rezultatima testiranja, uz sprovođenje propisanih zoohigijenskih i biosigurnosnih mjera;
- vlasnicima životinja pripada naknada štete nastale prilikom suzbijanja.
Finansiranje: Budžet Crne Gore 300. 620,00.
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno za nabavku potrošnog materijala. Izvršene preventivne mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (5% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se uz fakturu dostavlja i sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom izvođenja mjere, imenima vlasnika životinja, brojem gazdinstva i identifikacionim oznakama goveda odnosno brojem ovaca ili koza, potvrdama o izvršenom dijagnostičkom ispitivanju i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Nabavka potrošnog materijala vacumtaineri 124.400 kom. 0,40 49.760,00
Uzorkovanje krvi goveda -75.000 grla 2,00 150.000,00
Uzorkovanje krvi ovaca/koza - 48.800 grla 2,00 97.600,00
Naknada vlasnicima za suzbijanje - 4 grla 800,00 3.200,00
Troškovi izvršene zoohigijenske i biosigurnosne mjere
4 dvorišta
15,00
60,00
UKUPNO 300. 620,00
Napomena: prevoz i amortizacija za uzorkovanje krvi goveda su uračunati u sklopu programa suzbijanja i iskorjenjivanja tuberkuloze jer se izvode istovremeno. Prevoz i amortizacija za uzorkovanje krvi ovaca/koza su uračunati u cijenu uzorkovanja
5. DIJAGNOSTIKA BOLESTI PLAVI JEZIK
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje bolesti plavog jezika, sprovodiće se dijagnostičko ispitivanje krvnih seruma goveda ovaca i koza na teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 3000 krvnih seruma goveda i ovaca, koza
Period za realizaciju: mart maj i septembar novembar
Način suzbijanja: odabir područja sa koga se vrši ipitivanje kao i starosne kategorije životinja vršiće se u zavisnosti od epizootiološke situacije i stepena rizika, u skladu sa planom koji sačinjava Specijalistička veterinarska laboratoija, a na koji saglasnost daje Veterinarska uprava
Finansiranje: predviđeno u Programu 18
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao
Napomena: krvni serum za ispitivanje na bolest plavog jezika obezbjeđivaće se iz dostavljenih uzoraka krvi za Program 3 i 4.
6. DIJAGNOSTIKA BOLESTI PČELA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave zaraznih bolesti pčela na teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ovih bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 13.000 košnica u pčelinjacima čiji su vlasnici članovi Udruženja pčelara po registru Udruženja pčelara Crne Gore
Period za realizaciju: mart-april
Način suzbijanja:
- preventivni klinički pregled 10% pčelinjih društava po pčelinjaku; kod registrovanih uzgajivača matica (u Savezu pčelara) klinički pregled svih pčelinjih zajednica;
- u slučaju sumnje pregled svih pčelinjih zajednica, uzimanje uzoraka;
- laboratorijsko ispitivanje nalaz sa procjenom starosti procesa;
- ukoliko se utvrdi postojanje američke kuge pčelinjeg legla (pestis apium) vrši se uništavanje zaraženih pčelinjih zajednica i dezinfekcija košnica i pribora;
- vlasnicima pripada naknada naknada štete nastale prilikom suzbijanja američke kuge pčelinjeg legla, ako patološki proces nije stariji od dva mjeseca
Finansiranje: Budžet Crne Gore 24.200,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao. Izvršene preventivne mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (5% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom i imenima vlasnika, brojem košnica, potvrdama o izvršenom kliničkom ispitivanju, kopijama zahtjeva za laboratorijsko ispitivanje uzorka i kopijama laboratorijskih nalaza za dostavljeni uzorak i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Klinički pregled - 13.000 društava 1,30 16.900,00
Uzorkovanje materijala i dostava laboratoriji - 500 uzoraka 1,60 800,00
Naknada vlasnicima pri suzbijanju - 130 društava i uništene košnice
50,00
6.500,00
UKUPNO 24.200,00
Napomena: prevoz i amortizacija su uračunati u cijenu kliničkog pregleda
7. PREVENIRANJE I SUZBIJANJE KLASIČNE KUGE SVINJA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave klasične kuge stalnim održavanjem imuniteta protiv klasične kuge svinja vakcinacijom svih svinja starijih od tri mjeseca na teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 45.000 svinja
Period za realizaciju: april avgust (u slučaju potrebe do decembra)
Način suzbijanja:
- vakcinacija svih svinja starijih od tri mjeseca vakcinom pripremljenom od K soja virusa, prema uputstvu proizvođača;
- u slučaju pojave sumnje ili klinički manifestne bolesti neophodna je laboratorijska dijagnostika;
- kod pojave bolesti vrši se eutanazija sa neškodljivim uklanjanjem zaraženih i na zarazu sumnjivih životinja uz sprovođenje propisanih zoohigijenskih i biosigurnosnih mjera;
- vlasnicima pripada naknada štete za ubijene i uginule životinje.
Finansiranje: Budžet Crne Gore 142.800,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno za nabavku vakcine i potrošnog materijala. Izvršene preventivne mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (5% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom izvođenja mjere, imenima vlasnika životinja, brojem životinja, potvrdama o izvršenoj vakcinaciji i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Nabavka vakcine - 45.000 doza 0,18 8.100,00
Izvođenje vakcinacije - 45.000 svinja 2,80 126.000,00
Obdukcije na terenu i uzorkovanje materijala - 100 15,00 1.500,00
Troškovi izvršene zoohigijenske i biosigurnosne mjere - 60 dvorišta
15,00
900,00
Naknada vlasnicima za suzbijanje - 60 svinja 100,00 6.000,00
Monitoring divljih svinja na KKS - 100 svinja 3,00 300,00
UKUPNO 142.800,00
Napomena: prevoz i amortizacija su uračunati u cijenu izvođenja vakcinacije
8. PREVENIRANJE I SUZBIJANJE POJAVE BJESNILA PASA I MAČAKA, A U ZAVISNOSTI OD EPIZOOTIOLOŠKE SITUACIJE I OSTALIH DOMAĆIH ŽIVOTINJA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave bjesnila stalnim održavanjem imuniteta pasa i mačaka starijih od tri mjeseca vakcinacijom inaktivisanom vakcinom (HEP soj virusa) na teritoriji Crne Gore
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Sužbeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 15.000 pasa i mačaka na teritoriji Crne Gore
Period za realizaciju: tokom cijele godine
Način suzbijanja:
- sistematska vakcinacija pasa starijih od tri mjeseca jednom godišnje, a u slučaju potrebe i drugih vrsta domaćih životinja;
- kod sumnje na bjesnilo obavezno se šalje glava ili mozak uginule ili ubijene životinje na laboratorijsko ispitivanje u referentnu laboratoriju sa kojom Veterinarska uprava sklopi ugovor;
- u slučaju potvrde bolesti vrši se eutanazija sa neškodljivim uklanjanjem svih nevakcinisanih životinja za koje se sumnja da su bile u kontaktu sa oboljelom životinjom uz sprovođenje propisanih zoohigijenskih i biosigurnosnih mjera;
- zabrana kretanja pasa i mačaka lutalica, ograničenje korišćenja lovišta u područjima na kojima je utvrđeno bjesnilo, odstrel lisica i vukova uz naknadu u opštinama u kojima je u posljednjih 12 mjeseci registrovano oboljenje (obaveza odsijecanja glave i slanje u referentnu laboratoriju);
- vlasnici životinja imaju pravo naknade za nastalu štetu pri suzbijanju za domaće životinje u uzgoju.
Finansiranje: Budžet Crne Gore 39.125,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno za nabavku potrošnog materijala. Izvršene preventivne mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (5% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom i imenima vlasnika životinja, brojem životinja, potvrdama o izvršenoj vakcinaciji i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Nabavka vakcine - 15.000 doza 1,00 15.000,00
Vakcinacija domaćih životinja po rješenju veterinarskog inspektora 500 životinja
2,60
1.300,00
Uzorkovanje materijala na bjesnilo - lisice, psi, vukovi -100 uzoraka
Uzorkovanje materijala na bjesnilo domaćih životinja -10 uzoraka 10,00
25,00 1.000,00
250,00
Nagrada za odstrijeljene lisice i vukove -100 25,00 2.500,00
Naknada pri suzbijanju -5 grla 800,00 4.000,00
Troškovi za izvršene zoohigijenske i biosigurnosne mjere
- 5 dvorišta
15,00
75,00
Izrada registra pasa i nabavka mikročipova za obilježavanje pasa 15.000,00
UKUPNO 39.125,00
9. SUZBIJANJE EHINOKOKOZE
Cilj: sprječavanje pojave i širenja ehinokokoze dehelmintizacijom pasa starijih od tri mjeseca protiv pseće pantljičare (Echinococcus granulosus), antihelmintikom koji pouzdano ubija zrele i nezrele oblike pantljičare, prilikom izvođenja vakcinacije pasa protiv bjesnila
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Sužbeni list RCG", br. 11/04 i 27/07)
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante
Obuhvat: 15.000 pasa na teritoriji Crne Gore
Period za realizaciju: prilikom izvođenja vakcinacije pasa protiv bjesnila
Način suzbijanja:
- radi sprječavanja širenja jaja pantljičare u okolinu, obavezno je najmanje 48 časova poslije tretiranja pasa, njihov izmet učiniti neškodljivim;
- pravna lica koja se bave klanjem životinja za javnu potrošnju , kao i vlasnici koji kolju životinje za sopstvene potrebe, moraju promijenjene organe učiniti neškodljivim prokuvavanjem ili spaljivanjem pod nadzorom veterinarske inspekcije
Finansiranje: Budžet Crne Gore 1.680,00
Komponente Vrijednost
Nabavka antihelmintika -15.270 tbl. 0,11 1.680,00
UKUPNO 1.680,00
10. PREVENIRANJE I SUZBIJANJE ANTRAKSA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave antraksa stalnim održavanjem imuniteta goveda u distriktnom području, vakcinacijom vakcinom koja sadrži suspenziju živih spora Bacilus anthracis.
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 500 grla goveda na distriktnom području
Period za realizaciju: pred izgon na ljetnju ispašu, april maj
Način suzbijanja:
-vakcinacija protiv antraksa na distriktnom području vakcinom koja sadrži suspenziju
živih spora Bacilus anthracis, od utvrđivanja bolesti narednih 20 godina;
- obdukcija životinja uginulih od antraksa ili sumnjivih na antraks ne smije se vršiti ako nijesu obezbijeđeni uslovi za spriječavanje širenja zaraze;
- za laboratorijsko ispitivanje kod sumnje na antraks uzeti uzorak odsijecanjem ušne školjke sa pripadajućom muskulaturom uz obavezno opaljivanje obje površine reza;
- leševi životinja oboljelih ili sumnjivih na antraks moraju se uništiti na neškodljiv način
- vlasnici životinja imaju pravo naknade za nastalu štetu pri suzbijanju.
Finansiranje: Budžet Crne Gore 3.105,00 .
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno za nabavku vakcine. Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom izvođenja mjere, imenima vlasnika životinja, brojem gazdinstva i identifikacionim oznakama goveda, potvrdama o izvršenoj vakcinaciji i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Nabavka vakcine za antraks - 500 doza 0,25 125,00
Izvođenje vakcinacije protiv antraksa - 500 grla 2,60 1.300,00
Obdukcija i uzorkovanje materijala - 2 uzorka 25,00 50,00
Naknada pri suzbijanju antraksa - 2 grla 800,00 1.600,00
Troškovi za izvršene zoohigijenske i biosigurnosne mjere
- 2 dvorišta
15,00
30,00
UKUPNO 3.105,00
Napomena: troškovi prevoza i amortizacije prilikom vakcinacije protiv antraksa uračunati su u cijenu izvođenja vakcinacije.
11. PREVENIRANJE I SUZBIJANJE ATIPIČNE KUGE ŽIVINE
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave atipične kuge živine stalnim održavanjem imuniteta živine vakcinacijom protiv atipične kuge (New castle), vakcinom proizvedenom od lentogenih sojeva.
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Obuhvat: 130.000 kom. živine u ekstenzivnom uzgoju, na teritoriji Crne Gore.
Način suzbijanja:
- vakcinacija živine svih vrsta i starosne dobi inaktivisanom vakcinom pripremljenom od lentogenog soja;
- kod opravdane sumnje ili pojave bolesti neophodna je laboratorijska potvrda prisustva uzročnika bolesti: direktno (izolacijom virusa) ili indirektno (serološkim ispitivanjem);
- u slučaju pojave bolesti ubijanje zaraženih ili na zarazu sumnjivih jedinki; neškodljivo uklanjanje životinjskih leševa, pooštrena dezinfekcija;
- vlasnicima pripada naknada štete za ubijenu živinu.
Period za realizaciju: tokom cijele godine
Finansiranje: : Budžet Crne Gore 9.100
Način plaćanja: avansno za nabavku vakcine
Komponente Vrijednost
Nabavka vakcine - 130.000 doza 0, 07 9.100,00
UKUPNO 9.100,00
Napomena: prevoz i amortizacija prilikom izvođenja ove vakcinacije uračunati su u cijene drugih programa jer se mogu izvoditi istovremeno
12. IDENTIFIKACIJA I REGISTRACIJA GOVEDA
Cilj : sistematsko praćenje kretanja životinja i blagovremeno otkrivanje zaraznih bolesti
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i Zakon o identifikaciji i registraciji goveda (Službeni list RCG broj 48/07) i propisi koji bliže uređuju ovu oblast
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante
Obuhvat: identifikacija novorođenih goveda (50.000) i prvo obilježavanje goveda (30000)
Period za realizaciju: mart - decembar
Finansiranje: Budžet Crne Gore 152.000,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao. Izvršene mjere moraju biti kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije (10% od ukupnog broja domaćinstava). Veterinarskoj upravi se dostavlja sljedeća dokumentacija: spiskovi sa nazivom mjesta, datumom izvođenja mjere, imenima vlasnika životinja, broj gazdinstva, identifikacionim oznakama goveda i zapisnicima veterinarskih inspektora. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Evidentiranje novorođenih goveda, evidencije kretanja -50.000 0,20 10.000,00
Obilježavanje novorođenih goveda i prvo obilježavanje -stavljanje ušnih markica/registracija gazdinstva - 25000 grla 5,00
125.000,00
Iznajmljivanje skladišnog prostora 9.000,00
Poštanske usluge 8.000,00
UKUPNO 152.000,00
13. PREVENIRANJE AVIJARNE INFLUENCE
Cilj : sistematsko praćenje kretanja vodenih ptica selica i blagovremeno otkrivanje avijarne influence
Zakonski osnov: - Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i Program za prevenciju, suzbijanje i eradikaciju visokopatogene influence ptica VPIP (usvojen na vanrednoj sjednici Vlade Republike Crne Gore 10. 10.2005. godine)
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: Prirodnjački muzej, veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Način suzbijanja:
- posmatranje vodenih ptica selica sa procjenom rizika od pojave ptičjeg gripa;
- u slučaju sumnje uzimanje uzoraka i obdukcija uginulih ptica;
- laboratorijsko-dijagnostičko utvrđivanje bolesti;
- ukoliko se utvrdi postojanje zaraze uništava se živina uz propisane zoohigijenske i biosigurnosne mjere;
- Vlasnicima pripada naknada štete za ubijenu živinu.
Period za realizaciju: tokom perioda migracije divljih ptica
Finansiranje: Budžet Crne Gore 30.000,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno
Komponente Vrijednost
Projekat posmatranja vodenih ptica selica sa procjenom rizika od pojave ptičjeg gripa 10.000,00
Uzorkovanje i obdukcija uginulih ptica -2.000kom. 5,00
10.000,00
Nabavka potrošnog materijala i opreme 10.000,00
UKUPNO 30.000,00
14. MONITORING REZIDUA
Cilj: sistematska kontrola i praćenje životinja, namirnica i hrane za životinje na sadržaj ostataka farmakološki aktivnih materija ili njihovih metabolita, kao i drugih supstanci koje se prenose na namirnice životinjskog porijekla, a koji mogu biti štetni za zdravlje ljudi
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i Pravilnik o monitoringu rezidua u životinjama, namirnicama životinjskog porijekla i hrani za životinje ("Službeni list RCG", broj 46/06)
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarska inspekcija i ovlašćena laboratorija
Period za realizaciju: tokom cijele godine
Finansiranje: Budžet Crne Gore - 45.000,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao
15. MONITORING ZOONOZA - SALMONELA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave salmoneloze živine sistematskim praćenjem i uzimanjem uzoraka od živine čiji se proizvodi koriste za javnu potrošnju iz objekata koji su registrovani od strane Veterinarske uprave radi laboratorijskih, bakterioloških odnosno seroloških ispitivanja. Uzorci se uzimaju iz objekata za uzgoj i proizvodnju priplodnih jaja, proizvodnju u inkubatorima, uzgoj i proizvodnju konzumnih jaja i tov živine.
Učestalost i broj uzoraka određuje Veterinarska uprava posebnim uputstvom.
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi koji regulišu dijagnostikovanje, suzbijanje i iskorjenjivanje ove bolesti
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante i Specijalistička veterinarska laboratorija
Rok: Tokom cijele godine
Finansiranje: Budžet Crne Gore 15.000,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao. Uz fakturu je obavezno dostaviti i kopiju zahtjeva za laboratorijsko ispitivanje uzorka i kopiju laboratorijskog nalaza. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
16. MONITORING ZOONOZA LISTERIJA
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave listerioza sistematskim praćenjem zdravstvenog stanja i uzimanjem uzoraka proizvoda od mesa radi laboratorijskih bakterioloških ispitivanja.
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i 27/07) i važeći propisi
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: Veterinarska inspekcija, Veterinarske ambulante i Specijalistička veterinarska laboratorija
Period za realizaciju: tokom cijele godine
Finansiranje: Budžet Crne Gore 15.000,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao. Uz fakturu je obavezno dostaviti i kopiju zahtjeva za laboratorijsko ispitivanje uzorka i kopiju laboratorijskog nalaza. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
17. MONITORING BOVINE SPONGIOFORMNE ENCEFALOPATIJA - BSE
Cilj: blagovremeno otkrivanje i suzbijanje pojave bovine spongioformne encefalopatije kod svih goveda iznad 30 mjeseci starosti koja su redovno zaklana za ishranu ljudi i kod svih goveda, bez obzira na starost, koja pokazuju poremećaje nervnog sistema
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", br. 11/04 i27/07)
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: veterinarske ambulante, Specijalistička veterinarska laboratorija
Period za realizaciju: Tokom cijele godine
Finansiranje: Budžet Crne Gore 12.000,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao. Uz fakturu je obavezno dostaviti i kopiju zahtjeva za laboratorijsko ispitivanje uzorka i kopiju laboratorijskog nalaza. Nepravilne i neosnovane fakture, kao i fakture bez kompletne prateće dokumentacije neće se razmatrati.
Komponente Vrijednost
Uzimanje uzoraka - 600 5,00 3.000,00
Laboratorijska dijagnostika - 600 15,00 9.000,00
UKUPNO 12.000,00
Napomena: za goveda koja su redovno zaklana za ishranu ljudi u registrovanim klanicama vlasnik plaća 15 za svaki ispitani uzorak
18. LABORATORIJSKA ISPITIVANJA- SPECIJALISTIČKA VETERINARSKA LABORATORIJA
Cilj: sistematska kontrola i praćenje zaraznih bolesti životinja i hrane životinjskog porijekla
Zakonski osnov: Zakon o veterinarstvu ("Službeni list RCG", broj 11/04 i27/07)
Odgovorna institucija: Veterinarska Uprava
Nosilac posla: Veterinarska uprava, Specijalistička veterinarska laboratorija.
Period za realizaciju: tokom cijele godine
Finansiranje: Budžet Crne Gore 476.960,00
Način plaćanja: po ispostavljenoj fakturi za obavljeni posao, dijelom avansno za nabavku dijagnostikuma
Komponente Vrijednost
Laboratorijske analize - enzootska leukoza goveda -75.000 2,90 217.500,00
Laboratorijske analize - bruceloza -123.800 analiza 1,70 210.460,00
Laboratorijske analize - KKS -100 uzoraka 20,00 2.000,00
Laboratorijsko ispitivanje - bjesnilo -50 uzoraka 20,00 1.000,00
Laboratorijske analize bolesti pčela -500 uzoraka 4,00 2.000,00
Ostala dijagnostička ispitivanja zaraznih bolesti 6.000,00
Dodatno opremanje laboratorije 12.000,00
Održavanje stalnih rezervi dijagnostikuma 12.000,00
Laboratorijske analize - Avijarna influenca -1000 uzoraka 3,50 3.500,00
Laboratorijske analize - Plavi jezik - 3000 uzoraka 3,50 7.000,00
UKUPNO 476.960,00
SUBJEKTI ZA SPROVOĐENJE MJERA I PRAĆENJE I KONTROLA
Subjekti za sprovođenje mjera po Operativnom programu o zdravstvenoj zaštiti životinja (nosilac posla) su: Veterinarska uprava, veterinarske ambulante i Specijalistička veterinarska laboratorija.
Veterinarska uprava vrši nadzor nad realizacijom Operativnog programa kroz praćenje i kontrolu načina izvršavanja mjera, rokova, obuhvata životinja, vođenja evidencije i načina obavještavanja o preduzetim mjerama, u toku samog sprovođenja ili naknadno, provjerom vjerodostojnosti dostavljene dokumentacije, na terenu, kod držaoca životinja kod kojih su izvršene mjere iz Operativnog programa.
U skladu sa odredbama Zakona o veterinarstvu, veterinarske ambulante sprovode mjere iz Operativnog programa (poslovi od javnog interesa), na osnovu Ugovora između Veterinarske uprave i vršioca javnih poslova, kojim su bliže definisana područja, metodi i uslovi vršenja javnih poslova, prava, obaveze i odgovornost vršioca javnih poslova i dr.
Specijalistička veterinarska laboratorija vrši sistematsko praćenje epizootiološke situacije, laboratorijska dijagnostička ispitivanja dostavljenog materijala od strane veterinarskih ambulanti, a u slučaju potrebe, Specijalistička veterinarska laboratorija mora i sama obezbijediti uzorkovanje materijala na terenu, obavlja promet seruma, vakcina i dijagnostičkih sredstava iz Operativnog programa.
Subjekti za sprovođenje mjera po Operativnom programu o zdravstvenoj zaštiti životinja u 2008. godini moraju voditi propisane evidencije, registre i baze podataka u skladu sa Zakonom o veterinarstvu, Zakonom o identifikaciji i registraciji životinja i podzakonskim aktima. O izvršenim mjerama dijagnostičkih ispitivanja i/ili vakcinacija veterinarska pravna lica dužna su vlasniku, odnosno držaocu životinja kod kojih su ista sprovedena, izdati potvrdu čiji se obrazac nalazi u Prilogu I koji je odštampan uz ovaj program i čini njegov sastavni dio. Fakture za obavljeni posao koje se dostavljaju Veterinarskoj upravi moraju biti ovjerene od pravnog lica i kontrolisane i ovjerene od strane veterinarske inspekcije. Neophodno je evidencije voditi u pisanoj i elektronskoj formi.
Zakonom o veterinarstvu i Ugovorom između Veterinarske uprave i vršioca javnih poslova propisane su mjere u slučaju neizvršavanja poslova po Operativnom programu o zdravstvenoj zaštiti životinja.
STRUČNE KOMISIJE I EKIPE
Za sprovođenje mjera suzbijanja zaraznih bolesti životinja moraju se u određenim slučajevima formirati stručne komisije za otkrivanje i utvrđivanje bolesti i prikupljanje materijala. Ekipe stručnjaka će se formirati, po potrebi, i za sinhronizaciju rada na suzbijanju bolesti i vakcinacijama. Takođe, komisije utvrđuju tržišne vrijednosti životinja i predmeta upotrijebljenih za rad sa zaraženim životinjama. Predviđena je izrada planova suzbijanja određenih zaraznih bolesti, vodiča i uputstava za sprovođenje mjera iz operativnog programa, angažovanje eminentnih predavača iz zemlje i inostranstva, u cilju edukacije i praćenja savremenih trendova iz oblasti veterine kao i jačanje administrativnih kapaciteta Veterinarske uprave.
NAKNADA ZA UBIJENE ŽIVOTINJE
Za životinju koja je ubijena, zaklana ili uginula usljed izvršenja naređenih mjera suzbijanja opasnih zaraznih bolesti životinja i za predmete uništene usljed izvršenja naređenih mjera, vlasniku životinje, odnosno predmeta pripada naknada štete po tržišnoj vrijednosti na osnovu procjene stručne komisije.
STUPANJE NA SNAGU
Ovaj program stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".
Broj 323/08-0601- 510/2
Podgorica, 7. februara 2008. godine
MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE, ŠUMARSTVA I VODOPRIVREDE
M I N I S T A R
Mr Milutin Simović
Prilog 1
_________________________________
Veterinarska ambulanta
_________________________________ ____________________
Opština Datum
P O T V R D A Br. ______________
____________________________________
dijagnostičko ispitivanje/vakcinacija
________________________ ______________________________
naziv dijgnostikuma/vakcine ime vlasnika-držaoca _______________________ proizvođač
_______________________ ______________________________
serija mjesto i adresa
IZVRŠENO DIJAGNOSTIČKO
ISPITIVANJE/VAKCINACIJA NAPLAĆENO PRIMJEDBA
Vrsta životinja
(po kategorijama) sa identifikacionim brojem Broj grla Za rad Za vakcinu Svega
Napomena : Vlasnik je dužan da ovu potvrdu čuva, i da je stavi na uvid ovlašćenom licu
_________________ _________________
Potpis vlasnika Veterinarski radnik