Povećanje energetske efikasnosti je definisano kao jedan od glavnih strateških ciljeva Energetske politike Crne Gore. Takođe, u Strategiji razvoja energetike Crne Gore do 2025. godine jedno od glavnih strateških opredjeljenja je povećanje energetske efikasnosti. U ovom dokumentu projekti iz oblasti energetske efikasnosti su definisani kao projekti prvog prioriteta.
Uviđajući značaj energetske efikasnosti, Vlada Crne Gore je 2005. godine usvojila Strategiju energetske efikasnosti i to je bio prvi strateški dokument iz oblasti energetike.
Podsjetiću vas na glavne razloge za uštedu energije i povećanje energetske efikasnosti u Crnoj Gori. To su: veliki deficit energije, energetski intenzivna industrija, visok stepen amortizovanosti energetskog sistema, veliki tehnički i komercijalni gubici u elektroenergetskoj mreži, izuzetno visok energetski intenzitet, relativno veliko vrijeme izgradnje novih proizvodnih kapaciteta, potrebne manje investicije za uštedu nego za proizvodnju iste količine energije i dr. Pored toga, unapređenje energetske efikasnosti predstavlja jedan od bitnih zahtjeva koji se postavljaju pred Crnu Goru kao članicu Energetske zajednice i državu koja se nalazi u procesu evropskih integracija.
Poboljšanje energetske efikasnosti predstavlja kompleksan i dug proces koji zahtijeva veliki broj aktivnosti usmjerenih prema svim potrošačima, tj. od malih kao što su domaćinstva, pa do velikih industrijskih potrošača.
Važno je istaći da Crna Gora, kao članica Energetske zajednice, pored ostalog, ima obavezu i da implementira legislativu EU iz područja energetske efikasnosti. Predlog zakona o energetskoj efikasnosti pripremljen je u skladu sa relevantnim EU direktivama iz ove oblasti, koje su poslužile kao smjernice za definisanje konkretnih zakonskih rješenja za podsticanje energetske efikasnosti u Crnoj Gori.
Zakonom o energetskoj efikasnosti se uspostavlja osnovni pravni okvir za razvijanje sistema energetske efikasnosti, što znači racionalno korišćenje i uštedu energije gdje god je to moguće i to kroz precizno utvrđivanje dokumenata i mjera energetske efikasnosti, nadležnosti, prava i obaveza energetskih subjekata, kao i svih ostalih subjekata u ovoj oblasti. Ovim zakonom uređuje se način efikasnog korišćenja energije, mjere za poboljšanje energetske efikasnosti i druga pitanja od značaja za energetsku efikasnost.
Zakonom se uređuju odnosi u području efikasnog korišćenja energije u sektorima finalne potrošnje, obaveze za donošenje programa i planova za poboljšanje energetske efikasnosti na nacionalnom i lokalnom nivou i na nivou energetskih subjekata i potrošača, njihovo sprovođenje, javna ovlašćenja i odgovornosti za utvrđivanje i sprovođenje politike energetske efikasnosti, kao i sve ostale mjere energetske efikasnosti i obveznici njihovog sprovođenja.
Ovim zakonom su posebno utvrđene obaveze organa državne uprave i jedinica lokalne samouprave, kako bi se mjere energetske efikasnosti što uspješnije implementirale. Takođe, zakonom je predviđeno da se kao ekonomski podsticaji mogu uvesti poreske, carinske i druge olakšice ili oslobađanja od obaveze plaćanja, za pravna lica i preduzetnike koji primjenjuju tehnologije i stavljaju u promet proizvode koji doprinose poboljšanju energetske efikasnosti.
Pored toga, Crna Gora će nastojati da obezbijedi korišćenje sredstava iz fondova EU i raznih finansijskih institucija koji su namijenjeni za podsticanje energetske efikasnosti.
Iskoristio bih priliku da se zahvalim svima koji su svojim amandmanima doprinijeli da poboljšamo kvalitet ovog zakona.
Očekujem da usvajanje Zakona o energetskoj efikasnosti doprinese da u zahtjevnom i kompleksnom procesu unapređenja energetske efikasnosti brže i uspješnije ostvarimo naše ciljeve.