Evropski „inovacioni ekosistemi“ su specifičan dio III stuba Horizont Evrope, čiji je cilj međusobno povezivanje regionalnih i nacionalnih aktera u inovacijama na nivou EU kroz podršku zajedničkim transnacionalnim i međuregionalnim inovacionim programima zemalja članica EU, regiona i pridruženih zemalja.
Izvrsnost inovacionih ekosistema širom EU i izvan nje, zajedno sa udruženim naporima i inicijativama među ključnim akterima, uključujući istraživače, preduzetnike, industriju i društvo, ključna je za podršku povezanijoj, inkluzivnijoj, dinamičnijoj i održivoj Evropskoj uniji. Inovacione zajednice postaju uspješni ekosistemi saradnjom, umrežavanjem, razmjenom ideja i znanja, te razvojem procedura otvorenih inovacija.
Uzimajući u obzir međusektorsku prirodu programa, komplementarnost i sinergije sa drugim programima i fondovima EU, kao i sa nacionalnim/regionalnim programima i fondovima, te u bliskoj saradnji sa privatnim subjektima, podsticaće se i sinergijsko udruživanje sredstava unutar tih politika sa javnim nacionalnim/regionalnim sredstvima.
Da bi se iskoristili potencijali inovacija za dobrobit privrede i društva, potrebno je poboljšati uslove koji omogućavaju sprovođenje i podsticanje saradnje različitih aktera kako bi se maksimalno povećao efekat inovacionih ekosistema.
Ovaj program sadrži aktivnosti usmjerene na obrazovanje i druge politike sa ciljem izgradnje komplementarnosti sa EU, nacionalnim i regionalnim politikama i aktivnostima u oblasti istraživanja i inovacija. Kroz takve aktivnosti nastojaće se generisati znanje, zadržati inovatori u evropskom istraživačkom prostoru i podržati pristup inovativnim uslugama i rješenjima u industriji, posebno u malim i srednjim preduzećima i u društvu.
U evropskim inovacionim ekosistemima definisano je pet destinacija:
Forum Evropskog istraživačkog savjeta (EIC) funkcioniše kao interfejs između odeljaka trećeg stuba programa Horizont Evropa, osiguravajući koordinaciju između Evropskog inovacionog savjeta i Evropskog instituta za inovacije i tehnologiju, kao i drugih relevantnih djelova prvog i drugog stuba programa Horizont Evropa. Uključivanjem relevantnih glavnih uprava iz Evropske komisije, Forum EIC-a biće usmjeren na promovisanje dosljednog i inkluzivnog pristupa inovacionim politikama i instrumentima EU. U skladu sa svojim očekivanim efektom, Forum će se baviti pitanjima politike u okviru tri glavna područja: bolja regulativa za inovacije, povezivanje inovacionih ekosistema i inovacioni alati.
Cilj destinacije povezivanja inovacionih ekosistema je jačanje pametne saradnje i povezanosti u inovacionim ekosistemima širom Evropske unije i pridruženih zemalja, uglavnom kroz zajedničke inovacione programe kojima će se dopuniti nacionalni ili regionalni programi. Ovdje se nastoje podstaći nove kolektivne ambicije usmjerene na ukupni evropski inovacioni kapacitet na način da se iskoristi puni potencijal svih njegovih država članica i regija EU. Predviđene mjere sprovođenja uključuju sufinansiranje višegodišnjeg programa aktivnosti među državama članicama i regijama EU, uspostavljanje mreža i inicijativa kojima se inovacioni ekosistemi povezuju širom Evrope, integraciju socijalnih inovacija i podsticanje javne nabavke inovativnih rješenja.
Cilj destinacije jačanje potencijala prilagodljivosti evropskih preduzeća je pružanje podrške stvaranju rastućih i proizvodnih preduzeća u Evropi podržavanjem pametnih mehanizama povezivanja u sektorima i geografskim područjima s ciljem objedinjavanja inovacionih kapaciteta inovativnih preduzeća bi se ubrzao njihov rast. Ovdje je fokus na pružaocima podrške za uspješnije poslovanje kao što su inovacione agencije, inkubatori, poslovni klubovi i mreže, mala i srednja preduzeća, istraživačke institucije i univerzitete.
Za efikasno praćenje i evaluaciju mjera i za dalje definisanje mjera i instrumenata u oblasti inovacionih ekosistema, od ključne je važnosti osloniti se na dokaze i iskustva široke grupe aktera inovacionih ekosistema. Zato je cilj destinacije podaci, odnosno donošenje politika koje se zasnivaju na dokazima, uspostavljanje sistema indikatora i određivanje relevantnih metoda prikupljanja podataka, te uspostavljanje registra zakonodavnih praksi u vezi sa novim tehnologijama koji će služiti kao osnova za analizu pravnih i političkih inicijativa na nivou EU-a.