Cjelovito sagledavanje istorijata bezbjednosno-obavještajnih službi u Crnoj Gori se samo djelimično može pratiti kroz institucionalizovane oblike rada u sadašnjem shvatanju ovog pojma. Obavljanje funkcija bezbjednosti i obavještajnog rada, odnosno bezbjednosno-obavještajni poslovi počinju uporedo s konstituisanjem državne vlasti u Crnoj Gori i donošenjem različitih propisa kojima su stvarane osnove za trajnije učvršćenje i razvoj države - Stega 1796.godine, Zakonik opšti crnogorski i brdski 1798.godine, formiranje Gvardije i Perjanika 1831.godine, Zakonik Knjaza Danila 1855.godine, reforma Senata 1874.godine, ustanovljavanje Ministarstva unutrašnjih djela 1879.godine, Policijski pravilnik za Knjaževinu Crnu Goru 1907.godine....
Noviji istorijat službi u Crnoj Gori mogao bi se pratiti od 13.maja 1944.godine, kada je Naredbom vrhovnog komandanta NOV osnovano Odjeljenje za zaštitu naroda - OZN, kao jedinstvena služba bezbjednosti na području bivše Jugoslavije.
Marta 1946.godine, OZN-a je izdvojena iz sastava Ministarstva narodne odbrane i uključena u Ministarstvo unutrašnjih poslova, mijenjajući istovremeno i naziv u Upravu državne bezbjednosti.
Nakon značajnijih normativnih i organizacionih promjena 1966/67.godine, kada je izvršena reorganizacija, Služba državne bezbjednosti - SDB je zadržala poziciju i nadležnost u okviru Ministarstva unutrašnjih poslova.
Do raspada bivše SFRJ početkom 1990-tih godina, Služba državne bezbjednosti je prošla različite faze razvoja. Prilagođavajući se opštim društvenim i političkim promjenama po formiranju SRJ, 1992.godine Služba državne bezbjednosti je nastavila da funkcioniše u okviru Ministarstva unutrašnjih poslova CG.
Zakonom o Agenciji za nacionalnu bezbjednost (“Službeni list CG” br. 28/05 od 5.maja 2005.godine) osnovana je Agencija za nacionalnu bezbjednost kao zaseban državni organ koji je u svojstvu pravnog sljedbenika preuzeo službenike, predmete, arhivu, opremu i sredstva bivše SDB MUP-a CG.