Na sjednici Skupštine od 06. septembra ove godine, usvojen je Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o budžetu Crne Gore za 2024. godinu. Izmjene i dopune Zakona donesene su u cilju tehničkog usaglašavanja u skladu sa novom organizacijom državne uprave, kao i usljed potrebe uravnoteženja budžeta, shodno revidiranim makroekonomskim pokazateljima i dosadašnjim trendovima naplate budžetskih prihoda. U tom kontekstu izvršeno je i prilagođavanje plana prihoda i rashoda budžeta za 2024. godinu.
Prvih devet mjeseci 2024. godine karakteriše značajan rast prihoda budžeta. Naime, u navedenom periodu, prihodi budžeta naplaćeni su u iznosu od 2.073,7 mil. €, što je u odnosu na isti period prethodne godine veće za čak 169,9 mil. € ili 8,9%.
Izuzimajući prihode jednokratnog karaktera, prihodi budžeta za devet mjeseci 2024. godine u odnosu na posmatrani period 2023. godine veći su za čak 294,5 mil. € ili 16,9%.
U poređenju sa rebalansom planiranim prihodi budžeta za devet mjeseci 2024. godine veći su za 25,6 mil. € ili 1,3%.
Tekući izdaci u tekućem budžetu u posmatranom periodu ostvareni su u iznosu od 783,61 mil. €, što predstavlja 93,9% plana, i niže ostvarenje je zabilježeno dominantno kod rashoda za materijal, odnosno 70,0% plana, usljed sporije dinamike plaćanja administrativnog materijala i materijala za posebne namjene, rashoda za usluge 86,1% plana, ostalih izdataka čije je ostvarenje 75,5% plana usljed sporije dinamike plaćanja izrade i održavanja softvera, kao i subvencija 85,5% plana prvenstveno za proizvodnju i pružanje usluga kod Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.
Transferi za socijalnu zaštitu ostareni su u iznosu od 740,12 mil. € što predstavlja ostvarenje 99,1% plana i u odnosu na isti period prethodne godine veći su za 141,43 mil. € ili 23,6%. Transferi institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru iznosili su 278,55 mil. € i manji su od plana za 28,67 mil. € ili 9,3%, dominantno usljed još uvijek nerealizovanih plaćanja kod Fonda za zdravstveno osiguranje za transfere za zdravstvenu zaštitu, kao i nižem ostvarenju budžetske pozicije transfera za obrazovanje, nauku i sport kod Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija i transfera za unapređenje konkurentnosti privrede kroz mjere finansijske podrške kod Ministarstva ekonomskog razvoja.
Kapitalni budžet, koji uključuje budžetske pozicije kapitalnih izdataka, kao i pojedine pozicije u okviru rashoda za usluge i druge pozicije, realizovan je u iznosu od 110,91 mil. €, što predstavlja 98,7% plana kapitalnog budžeta za ovaj period. U odnosu na isti period prethodne godine, njegovo ostvarenje je veće za 14,10 mil. € ili 14,6%.
Posmatrajući septembar mjesec, izdaci iznose 254,5 mil. € i manji su za 70,2 mil. € ili 21,6% od plana. Odstupanje od plana se dominantno odnosi na niže ostvarenje za Tekuće izdatke u iznosu od 18,2 mil. € u odnosu na plan ili 14,2%, Transfere institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru u iznosu od 7,66 mil. € niže u odnosu na plan ili 18,5%, zatim rezerve u iznosu od 10,38 mil. € niže u odnosu na plan ili 99,9%, kapitalnih izdataka i sl.
Uzimajući u obzir ostvarene prihode i rashode, u posmatranom periodu ostvaren je suficit budžeta u iznosu od 85,0 mil. €, odnosno na nivou od 1,2% procijenjenog BDP-a, što je u poređenju sa planom, koji predviđa ostvarenje deficita od 31,6 mil. €, za 116,6 mil. € bolji budžetski bilans od plana. U septembru mjesecu ostvaren je deficit budžeta u iznosu od 6,6 mil €, što je niže ostvaren deficit od plana za 95,4 mil. €, kao i niže ostvaren deficit u poređenju sa septembrom 2023. godine.