Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalnog dijaloga je 24. oktobra 2024. godine organizovalo je okrugli sto u Podgorici, u okviru javne rasprave povodom izrade Nacrta zakona o izmjenama i dopunama Zakona o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija.
Snežana Drobnjak koordinatorka Direktorata za pristup i politike tržišta rada, saopštila je da je osnovni razlog za donošenje Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija ispunjavanje završnih mjerila u okviru Poglavlja - 3 podoblast međusobno priznavanje profesionalnih kvalifikacija, kao i usklađivanje sa Direktivom EU 2018/958 o ispitivanju proporcionalnosti prije donošenja novih propisa kojima se regulišu profesije.
Ekspertska podrška je organizovana uz podršku PLAC projekta (tehničke pomoći EK) i u saradnji sa Ministarstvom ekonomskog razvoja.
Cilj ekspertske podrške je da pruži pomoć Radnoj grupi koja radi na usaglašavanju postojećeg Zakona o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija sa Direktivom 2018/958/EU o ispitivanju proporcionalnosti prije donošenja novih propisakojima se regulišu profesije.
Snežana Drobnjak je podsjetila učesnike okruglog stola da je Skupština Crne Gore 2018. godine donijela Zakon o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanjeregulisanih profesija, koji je usklađen sa Direktivom2005/36/EZ, o priznavanju stručnih kvalkifikacija i Direktivom 2013/55/EU o izmjeni Direktive 2005/36/EZ o priznavanju stručnih kvalifikacija. Ovaj zakon će se primjenjivati danom ulaska Crne Gore u Evropskoj uniji.
Navedenim zakonom uređuje se postupak priznavanja profesionalnih kvalifikacija koje su stečene u državama članicama Evropske unije, kao i u trećim državma radi stalnog obavljanja regulisanih profesija u Crnoj Gori, pružanja povremenih ili privremenih pružanja usluga u Crnoj Gori kod obavljanja regulisanih profesija, izdavanja Evropske profesionalne kartice, administrativna saradnja između država EU, kao i druga pitanja od značaja za priznavanje profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija.
Primjenom ovog zakona se obezbijeđuje da profesionalne kvalifikacije za obavljanje regulisane profesije stečene u Crnoj Gori budu vrednovane i u Evropskoj uniji. i na taj način se omogućava licima koja su svoje obrazovanje stekla u EU da se zaposle u Crnoj Gori pod istim uslovima kao i državljani Crne Gore. Time se podstiče zapošljavanje, povećanje mobilnosti na tržištu rada i razvija tržište rada.
Zbog potrebe za usaglašavanjem ovog zakona sa, Direktivom 2018/958/EU o ispitivanju proporcionalnostiprije donošenja novih propisa kojima se regulišu profesije,potrebno je izvršiti izmjene i dopune Zakona o priznavanjuprofesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanihprofesija. Donošenje ovog Zakona je planirano za IV kvartal 2024. godine.
Davorka Borić ekspertkinja iz Republike Hrvatske obratila se prisutnima na okruglom stolu i saopštila da se Nacrtomzakona o izmjenama i dopunama Zakona o priznavanjuprofesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisaneprofesije vrši usklađivanje sa Direktivom (EU) 2018/958 o ispitivanju proporcionalnosti prije donošenja novih propisakojima se regulišu profesije.
Direktiva (EU) 2018/958 utvrđuje obavezu država članicada provedu ex ante ocjenu proporcionalnosti kako bi se spriječilo uvođenje neopravdanih ograničavajućih uslovaza rad u profesiji.
Prema načelu proporcionalnosti, u svakom pojedinačnimslučaju, organ nadležan za regulisanje određeneprofesije, dužno je prethodno ocijeniti odgovara li ograničenje pristupu profesiji cilju koji se želi postići.
Sprovođenje ispita proporcionalnosti, kojeg sprovodinadležni organ, dokazaće da su uslovi kojima se ograničava pristup regulisanim profesijama opravdani, tese pritom ne dovodi u pitanje zaštita javnog interesa.
U tom smislu, zdravstvenim profesijama dodijeljen je poseban status, jer se osiguravanje visokog nivoa zaštitezdravlja ljudi mora uzeti u obzir kod ocjenjivanjaproporcionalnosti uslova za zdravstvene profesije.
Ocjena proporcionalnosti sprovodi se na temelju opštih idodatnih kriterijuma, a isti će osigurati ravnotežu izmeđuzaštite ciljeva od javnog interesa i kvaliteta usluga, uzpoboljšanje pristupa regulisanim profesijama.
Prethodna ocjena proporcionalnosti uticaće na olakšanpristup tržištu rada u smislu pružanja usluga i mobilnostistručnjaka i dodatno osigurati slobodu pružanja usluga.
Okruglom stolu su pored predstavnika Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalnog dijaloga i Davorke Borić, ekspertkinje iz Republike Hrvatske, prisustvovali i predstavnici, Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija, Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma državne imovine Unije slobodnih sindikata Crne Gore, Ministarstva odbrane, Ministarstva javne uprave, Ministarstva pomorstva, Ministarstva saobraćaja, Unije slobodnih sindikata Crne Gore.
Javna rasprava o Nacrtu zakona o izmjenama i dopunama Zakona o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija počela je 16. oktobra i završava se 5. novembra 2024. godine.