Saopštenje: Zvanično zatvaranje projekta „Podrška Evropske unije vladavini prava u Crnoj Gori“

Zvanično zatvaranje projekta „Podrška Evropske unije vladavini prava u Crnoj Gori“ održano je 30. novembra 2016.godine u Info Centru EU u Podgorici.

Projektnim aktivnostima, čiji je sveobuhvatni cilj bio jačanje nezavisnosti, efikasnosti i odgovornosti pravosuđa, kao i borba protiv korupcije i organizovanog kriminala, ojačani su kapaciteti Ministarstva pravde, Ministarstva unutrašnjih poslova – Uprave policije, Vrhovnog suda, Vrhovnog državnog tužilaštva, Specijalnog državnog tužilaštva, Centra za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu, Uprave za sprječavanje pranja novca i finansiranje terorizma i Uprave za imovinu – Sektora za upravljanje oduzetom imovinom.

Riječ je o opsežnom i složenom projektu, koji se sastojao iz dvije glavne komponente - jačanje nezavisnosti, efikasnosti i odgovornosti pravosuđa i jačanje administrativnih, tehničkih i operativnih kapaciteta Uprave policije, Uprave za sprječavanje pranja novca i finansiranja terorizma i Odjeljenja za upravljanje privremeno i trajno oduzetom imovinom.

Na zvaničnom zatvaranju projekta govorili su NJ.E. ambasador EU u Crnoj Gori, Aivo Orav, NJ.E. ambasador Holandije Henk van den Dol, zamjenik šefa Misije pri Britanskoj Ambasadi Gevin Vesi, generalna direktorka Direktorata za pravosuđe u Ministarstvu pravde Marijana Laković-Drašković i sekretar u Ministarstvu unutrašnjih poslova Dragan Pejanović.

Na zatvaranju projekta, ambasador EU u Crnoj Gori, Aivo Orav, podsjetio je zašto je važno ulagati u snaženje vladavine prava. „U Evropi je rođena demokratija; u Evropi su demokratske vrijednosti duboko ukorijenjene i njegovane. Ali da bi demokratija dobro funkcionisala i da bi se građani osjećali jednakim, slobodnim i zaštićenim, potreban je vladar, a ja ne vidim boljeg vladara od prava,ˮ istakao je Orav, dodavši da kada pravo vlada, demokratija napreduje. „Zato je vladavina prava temelj naše Evropske unije,ˮ naglasio je Orav.

Tokom protekle tri godine, EU je izdvojila više od tri miliona eura kroz ovaj projekat koji su realizovali partneri iz Ujedinjenog Kraljevstva i Holandije. „Ovo je jasan pokazatelj kontinuirane i predane pomoći Evropske unije Crnoj Gori u prevazilaženju izazova u sprovođenju reformi na području vladavine prava”, rekao je ambasador Orav.

U svojoj borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, Crna Gora ima nedvosmislenu podršku EU. „U ovom trenutku, nadležne institucije u Crnoj Gori su te koje imaju koristi od ovog konkretnog EU projekta: sudije, tužioci, službenici policije, između ostalih. Ali na kraju, građani su ti koji treba da se osjete konkretne efekte,” zaključio je Orav.

Nezavisno i efikasno sudstvo pruža pravnu sigurnost građanima ali je i garant demokratskog funkcionisanja institucija, istakao je i Gevin Vesi, zamjenik šefa misije u Britanskoj Ambasadi u Podgorici. On je dodao da će Velika Britanija ostati i dalje posvećena pružanju podrške Crnoj Gori, jer se sami proces reformi i dalje nastavlja.

Projekat su realizovale „Northern Ireland Cooperation Overseas – NICO“ u ime Ujedinjenog Kraljevstva i „ T.M.C Asser Institute“ u ime Holandije. Iako je projekat završen, za ambasadora Holandije Henk van der Dula, usvajanje propisa ne znači i kraj posla.

„Akcioni planovi i zakoni kao takvi, nisu garant uspjeha. Usvajanje zakona ne znači da je posao završen. Stoga sam srećan što se Crna Gora polako udaljila od zakonodavnog dijela reformskog procesa i sada se fokusira na jačanje kapaciteta relevantnih institucija od kojih se očekuje da će biti garant nezavisnom, efikasnom i odgovornom pravosuđu i postići mjerljive rezultate, posebno u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala,“ istakao je holandski ambasador.

Generalna direktorka Direktorata za pravosuđe Marijana Laković-Drašković je istakla da su se u procesu reforme crnogorskog pravosuđa najznačajnije aktivnosti u prethodnom periodu preduzimale u cilju jačanja nezavisnosti i efikasnosti pravosuđa jer se takvo smatra krajnjim i najvažnijim garantom demokratskog funkcionisanja institucija na nacionalnom, evropskom i međunarodnom nivou i garantom pravne sigurnosti građana.

Ona je podsjetila da su aktivnosti koje su sprovedene u okviru EUROL projekta kada je u pitanju pravosuđe bile usmjerene upravo na jačanje kapaciteta Ministarstva pravde za planiranje, upravljanje i sprovođenje pravosudnih reformi u skladu sa najboljim praksama Evropske unije, poboljšanje kvaliteta sudske statistike, jačanje nezavisnosti i efikasnosti pravosuđa, kapaciteta Centra za obuku nosilaca pravosudne funkcije, kao i IT kapaciteta pravosudnih institucija. Takođe, značajne aktivnosti bile su usmjerene na zakonodavne novine kada je u pitanju funkcionisanje pravosuđa, odnosno implementacija izmjena Zakonika o krivičnom postupku, Zakona o državnom tužilaštvu, Zakon o specijalnom državnom tužilaštvu, kao i Zakona o oduzimanju imovine stečene kriminalnom djelatnošću, te sprovođenje veoma korisnih obuka i organizovanje posjeta državama članicama EU u cilju upoznavanja predstavnika naših institucija sa funkcionisanjem novih instituta koje smo ovim zakonima uveli.

Setom pravosudnih organizacionih zakona, koji su usvojeni 2015. godine, zaokružena je normativna promjena pravosudnog sistema. U ovoj godini započela je implementacija svih novina koje donose ovi zakoni. Novine su brojne u pogledu jedinstvenog sistema izbora sudija, odnosno državnih tužilaca koji se prvi put biraju, profesionalnog ocjenjivanja njihovog rada, napredovanja samo na osnovu objektivne ocjene rada i postupaka disciplinske odgovornosti. Težište implementacije, kada je u pitanju zakonodavstvo iz oblasti organizacije je na Sudskom savjetu i Tužilačkom savjetu, na Centru za obuku u sudstvu i državnom tužilaštvu, kao i Ministarstvu pravde. Institucije su počele sa imlementacijom svih ovih novina veoma uspješno i značajne aktivnosti kao sto je studija mjerenja složenosti predmeta kao i nova metodologija radnog opterećenja sudija su rađene upravo uz ekspertsku podršku u okviru EUROL projekta, pa je generalna direktorka ujedno iskoristila priliku da se zahvali svima koji su dali učešće uspješnoj realizaciji projekta.

Govoreći na svečanom zatvaranju projekta sekretar Ministarstva unutrašnjih poslova Dragan Pejanović kazao je da je tokom trogodišnje implementacije EUROL-a posebna pažnja bila usmjerena na unapređenje institucionalnih i profesionalnih kapaciteta crnogorskih institucija uključenih u projekat, i u tom svjetlu kao naročito važnu istakao ekspertsku i tehničku podršku koju su pružali projektni partneri.

Sekretar Pejanović kazao je da su projektni rezultati u izgradnji kapaciteta vidljivi na svim nivoima-normativnom, strateškom i operativnom, čime su, kako je kazao, potvrđeni stavovi naše zemlje da kontinuirano doprinosi jačanju sigurnosti svojih i evropskih građana.

Sekretar Pejanović ocijenio je da je ovaj projekat podspiješio međuinstitucionalnu saradnju u borbi protiv organizovanog kriminala, naročito u domenu izrade višegodišnjih strateških planova na nacionalnom nivou i utvrđivanju prioriteta, upravljanja i dodjele zadataka u borbi protiv različitih oblika kriminaliteta.

Projekat „Podrška Evropske unije vladavini prava – EUROL“ predstavlja važan korak naprijed u implementaciji mjera predviđenih Akcionim planom za pregovaračko poglavlje 24, posebno u podoblastima borbe protiv organizovanog kriminala i suzbijanja krijumčarenja narkotika, istakao je Pejanović. On je poručio da Uprava policije Ministarstva unutrašnjih poslova, kroz odgovoran pristup i rad, nastavlja sa aktivnostima na proaktivnom otkrivanju i procesuiranju počinilaca krivičnih djela.

U okviru projekta realizovane su ukupno 172 misije, u kojima su učestvovali eksperti iz Ujedinjenog Kraljevstva, Hrvatske, Slovenije, Italije, Austrije, SAD i Crne Gore, a većina je obuhvatala obuku i radionice. Realizovano je ukupno 1265 radnih dana eksperata u Crnoj Gori.