Kako delkarisati med?

ETIKETA ZA MED

MED Vrsta meda Vrcani med Proizvedeno u Crnoj Gori Prirodno svojstvo meda je da kristalizira Med ne zagrijavati na temperaturi većoj od 45 C Neto: 1000 g ili             500 g ili…

Podlogu etikete dizajnira sam pčelar uz dodatna grafička ili tekstualna rješenja, vodeći računa da gornji tekst mora biti sastavni dio etikete, a u interesu pravilnog i tačnog informisanja potrošača.

                                                      DEKLARACIJA

Neophodno je da Deklaracija sadrži osnovne podatke, i to:

1.Ime i prezime proizvođača (pčelara) Adresa stanovanja 2.Sastav-porijeklo meda: poliflorni (višecvjetni) ili                                        monoflorni (sortni) ili                                        medljikovac-medun (šumski med) 3.Broj rješenja pod kojim je pčelar i pčelinjak upisan u Registar odobrenih objekata za proizvodnju meda koji vodi Uprava za bezbijednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove  4.Čuvati na sobnoj temperaturi 5.Godina proizvodnje: npr. 2020 godine 6.Najbolje upotrijebiti do: npr. kraja 2022.godine

Deklaracija može biti sastavni dio etikete, a može predstavljati i izdvojeni dio na pakovanju meda, što će zavisiti od odluke pčelara i ukupnog dizajna pakovanja.    

                                                     OBRAZLOŽENJE

Prilikom obilježavanja i označavanja pakovanja meda potrebno je voditi računa da podaci iz deklaracije ne smiju potrošača dovoditi u zabludu, a posebno u pogledu:

•          porijekla opšteg ili geografskog, svojstava-prirode, sastava, količine, roka upotrebe,

• postupaka proizvodnje hrane,

• iskazivanjem svojstava ili osobina koje ta hrana ne posjeduje;

• ukazivanjem na posebna svojstva hrane iako slična hrana ima takva svojstva i

• iskazivanjem svojstava prevencije,terapije i liječenja bolesti ljudi ili upučivanjem na te osobine kroz tvrdnje kako je “med lijek”.

Deklaracija pakovane hrane obavezno sadrži NAZIV hrane -“MED”, osnovne podatke koji OPISUJU PORIJEKLO i SASTAV tako deklarisanog meda, NETO KOLIČINU ili KOLIČINU PUNJENJA i ROK UPOTREBE, kao i NAČIN, odnosno TEHNOLOGIJU kojom je med oduzet (npr.vrcani, cijeđeni, presovani ili filtrirani med). Deklaracija mora sadržati i podatke o NAZIVU i SJEDIŠTU, odnosno adresu proizvođača ili subjekta u poslovanju sa hranom koji hranu pakuje ili stavlja u promet.

Kod isticanja godine proizvodnje i roka upotrebe, pčelar ima mogućnost odštampati godinu na deklaraciji, ili ostaviti prazan prostor za obilježavanje godine i istu upisati ili pečatirati. Važno je voditi računa o tome da taj podatak mora biti vidljiv i neizbrisiv.

Etiketa i deklaracija trebaju sadržati i druge podatke od značaja za dobro informisanje kupaca.

Informacije o hrani moraju biti označene na vidljivom mjestu tako da budu lako uočljive, jasno čitljive i neizbrisive. Ni u kojem slučaju te informacije ne smiju biti sakrivene, pokrivene ili prekinute drugim pisanim ili slikovnim prikazima. Takođe informacije o hrani,  bile prikazane na ambalaži, etiketi ili deklaraciji, moraju biti jasno čitljive i to slovima čija je visina JEDNAKA ili VEĆA od 1,2 mm.                                          

Pod oznakom MED ili VRSTA MEDA, pčelar je dužan navesti podatke koji se odnose na vrstu ili naziv meda koji je predmet tog pakovanja, - cvjetno ili biljno porijeklo.

Odnosno određivanje naziva koji će pčelar upotrijebiti na etiketu dužan je voditi računa o tome da li je njegov sastav odnosno porijeklo:

- Monoflorni (sortni med);

- Poliflorni (višecvjetni-dobijen iz nektara više biljnih vrsta);

- Medljikovac ( medun ili šumski med) ;

Med se može u nazivu označiti i prema: regionalnom, teritorijalnom ili topografskom porijeklu, ako je proizvod u potpunosti sa tog područja.

Ukoliko se radi o medljikovcu (šumski med-medun) taj naziv je, takođe, moguće koristiti pod uslovom da ispunjava uslove Pravilnika o minimalnom kvalitetu meda i drugih pčelinjih proizvoda.

Prilikom označavanja monoflornog ili poliflornog meda pčelar je dužan voditi računa da je polenskom analizom moguće dokazati geografsko i botaničko porijeklo meda.

Kada je u pitanju označavanje proizvoda “med u saću” ili “med sa dijelovima saća” (npr.voštani poklopci), to mora biti jasno navedeno na etiketi.

Na etiketi ne smije stajati oznaka “prirodni med”,”100 % prirodni med” ili “pčelinji med”, jer se na taj način obmanjuje potrošač. Med je strogo definisan proizvod medonosne pčele, stoga mu se ne smiju dodavati pomenuti dodaci.

Takođe, na etiketi mora biti označen ili naveden tehnološki postupak za oduzimanje meda-npr. VRCANI MED. Ovo iz razloga što se med može izdvajati, muljanjem, presovanjem ili cijeđenjem, te kupac ima pravo znati koja je tehnologija upotrebljenja kod oduzimanja meda.

Na etiketi se ističe i osobina:

“Prirodno svojstvo meda je da kristalizira”.

Na etiketi se ističe i upozorenje, koje je veoma značajno za potrošača:

“Med ne zagrijavati na temperature veću od 45 C”.

Ovo upozorenje je veoma važno, jer se zagrijavanjem meda na višoj temperaturi mjenjaju se njegova organo-leptička (senzorska) i fizičko-hemijska svojstva, čime se direktno ugrožava njegov kvalitet.

Na etiketi se obavezno navodi i oznaka zemlje porijekla:

“Proizvedeno u Crnoj Gori”.

Na etiketi mora biti istaknuta i težina (količina) punjenja:

Npr.:”Neto 1000 g”,ili “Neto 500 g” i sl.

Ukoliko je vršeno homogeniziranje, odnosno miješanje više vrsta meda, to mora biti istaknuto na etiketi i označeno nazivom “mješani med”.

Na etiketi nije dozvoljeno isticanje podataka koji, mogu dovesti potrošaća u zabludu: npr. o njegovim ljekovitim svojstvima ili njegovoj mogućoj upotrebi i preporuci za bilo koju vrstu liječenja.

Na deklaraciji se ne navode podaci o labolatorijskoj analizi uzorka i to iz razloga što se tom analizom dobijaju podaci o analizi uzorka, koji je izabran prema subjektivnoj ocjeni pčelara, ali ne i cijeloj količini proizvedenog meda. Analizu uzorka pčelar radi samostalno, ili se ona radi kroz monitoring Uprave. Rezultate analize, urađene u ovlaštenoj laboratoriji (kopiju), pčelar dostavlja trgovinama prilikom stavljanja meda u promet, a drži ga i kao dokaz kod slobodne prodaje ili prodaje na kućnom pragu.

Pčelar dostavlja i kopiju rješenja o upisu u Registar pčelara i pčelinjaka, koji vodi Uprava, trgovinama prilikom stavljanja meda u promet.  

Nije dozvoljeno isticanje naziva “EKOLOŠKI  MED”, ”ORGANSKI MED” ili “BIOLOŠKI MED”. Pravo na upotrebu ovih naziva ima samo onaj pčelar, koji je svoj pčelinjak organizovao i na njemu proizvodio pčelinje proizvode u skladu sa odredbama Zakona o organskoj proizvodnji.

To znači da je ovlašteno kontrolno tijelo izvršilo kontrolu i izdalo sertifikat pčelaru kao potvrdu da su sprovedene metode organske proizvodnje te da je proizvod kao rezultat takve proizvodnje organski. Izdavanje sertifikata vrši se nakon isteka prelaznog perioda i ukoliko su ispunjeni uslovi za izdavanje sertifikata.

Na ambalaži upakovanog proizvoda za koji je izdat sertifikat mora biti istaknut zaštitni znak (logo) „Organski proizvod Crne Gore“, a može se koristiti i na pratećim dokumentima, propagandnom materijalu. Prilikom aplikacije ovih loga ne smije se mijenjati oblik i sadržaj loga već se može srazmjerno smanjivati i povećavati u skladu sa veličinom ambalaže i deklaracije proizvoda. Pri označavanju proizvoda se mora navesti naziv i kod kontrolnog tijela čijoj kontroli podliježe subjekat i broj sertifikata.

Svaki proizvođač koji označava svoje proizvode kao organske, iste šalje kontrolnom tijelu na provjeru.