Na 95. sastanku Savjetodavnog sastanka Evropske agencije za bezbjednost hrane (EFSA) koji je održan u Varšavi, 6. i 7. marta, Njemačka je prezentovala trenutno stanje u vezi sa izbijanjem slinavke i šapa (FMD) početkom 2025. koja je zahvaljujući brzoj reakciji nadležnih institucija efikasno identifikovana i stavljena pod kontrolu. Prema izvještaju Friedrich-Loeffler-Instituta, prvi znaci bolesti primijećeni su 1. januara kod stada bivola u Hönowu, na periferiji Berlina. U narednim danima došlo je do uginuća tri životinje, što je podstaklo laboratorijska testiranja. Već 8. januara potvrđeno je prisustvo virusa FMD putem PCR testa, a 10. januara Friedrich-Loeffler-Institut službeno je potvrdio bolest. Genomska analiza otkrila je da je riječ o serotipu O/ME-SA/SA-2018, koji je povezan sa sojevima zabilježenim u Turskoj i Iranu.

Kao odgovor na izbijanje bolesti, istog dana uspostavljena je zaštitna zona u radijusu od tri kilometra i nadzorna zona od deset kilometara oko zaraženog područja. Do 13. januara sprovedene su mjere eutanazije za 62 visokorizične životinje, dok su dodatne preventivne mjere uključivale ograničenje kretanja i pojačanu sanitarnu kontrolu.

Slinavka i šap su visoko zarazna virusna bolest preživara koja može imati ozbiljne ekonomske posljedice, iako ne predstavlja rizik za ljudsko zdravlje. Simptomi uključuju povišenu temperaturu, vezikularne lezije u usnoj šupljini, na njušci, papcima i vimenima, smanjenu proizvodnju mlijeka i tjelesne mase, te perakutni miokarditis kod mladih životinja. Bolest je endemska u Africi, Južnoj i Jugoistočnoj Aziji, s godišnjim ekonomskim gubicima procijenjenim između 6,5 i 21 milijarde američkih dolara. U Evropi je slinavka i šap iskorijenjena krajem 20. vijeka, a posljednji zabilježeni slučajevi prije ovog izbijanja bili su u Ujedinjenom Kraljevstvu 2001. i u Bugarskoj 2011. godine. Njemačka je bila slobodna od FMD-a od 1988. godine, a ovo izbijanje predstavlja prvi slučaj nakon više od tri decenije.

Uzrok unosa virusa u Njemačku ostaje nepoznat, ali se razmatraju potencijalni putevi, uključujući uvoz zaraženih životinja, kontaminiranu spermu, hranu ili stelju, kontakt s inficiranim vozilima ili opremom, migraciju divljih životinja, kao i moguće nelegalne aktivnosti povezane s proizvodima životinjskog porijekla.

Mjere kontrole i nadzora sprovedene su temeljno, uključujući pregled oko 7.000 životinja u zaštitnoj i nadzornoj zoni, testiranje preko 280 divljih životinja – pretežno divljih svinja i srna – kao i analizu svih životinja transportovanih iz Brandenburga nakon 1. decembra 2024. godine. Svi testirani uzorci bili su negativni, a dodatne mjere pojačanog nadzora uvedene su u svim njemačkim saveznim državama.Zaštitna zona ukinuta je 11. februara, dok je nadzorna zona ostala na snazi do 24. februara, kada je zamijenjena manjom zonom ograničenja (CZ). Očekuje se da će Njemačka do 11. aprila povratiti status zemlje slobodne od FMD-a u skladu s pravilima Svjetske organizacije za zdravlje životinja (WOAH). Zahvaljujući brzoj i efikasnoj reakciji nadležnih institucija, Njemačka je uspjela izbjeći ozbiljnije ekonomske posljedice i sačuvati trgovinske tokove u sektoru stočarstva.

U prilogu možete naći prezentaciju Njemačke o situaciji i preduzetim mjerama za kontrolu slinavke i šapa u Njemačkoj, predstavljenu na 95. EFSA Savjetodavnom sastanku.