Pametna specijalizacija - budućnost Crne Gore

Crna Gora je prva zemlja Zapadnog Balkana koja je harmonizovala svoj implementacioni okvir sa preporukama Zajedničkog istraživačkog centra Evropske komisije - DG JRC (Directorate-General Joint Research Centre).

Ministarstvo nauke i tehnološkog razvoja je formiralo Međuinstitucionalnu S3 grupu i Inovacione radne grupe, kao radna tijela koja pružaju podršku Savjetu za inovacije i pametnu specijalizaciju, koja pružaju podršku za tri vertikalne prioritetne oblasti Strategije pametne specijalizacije: održiva poljoprivreda i lanac vrijednosti hrane, energija i održiva životna sredina, održivi i zdravstveni turizam i kao i za horizonatalnu prioritetnu oblast - informaciono-komunikacione tehnologije.

Kako bi se ukazalo na važnost Strategije pametne specijalizacije u zemlji, Međuinstitucionalna S3 grupa i inovacione radne grupe imaju zadatak da kohezionim djelovanjem prepoznaju komparativne prednosti koje Crna Gora ima kada su u pitanju prioritetne oblasti i evidentiraju probleme sa kojima se inovaciona zajednica do sada suočavala, kako bi se iskoristile razvojne šanse prepoznatih prioritetnih oblasti za dalje planiranje i kreiranje konkretnih programa.

U tom kontekstu, poruka donosiocima odluka jeste prepoznavanje Strategije pametne specijalizacije kao krovne razvojne strategije, te usklađivanje prioriteta na nacionalom nivou i generalno veća ulaganja u inovacije i digitalizaciju.

Na danas održanom, prvom zajedničkom sastanku ove međuinstitucionalne grupe i inovacionih radnih grupa, aktivno je razmatran koncept pametne specijalizacije, definisan u okviru procesa preduzetničkog otkrivanja, što ujedno predstavlja i glavni zadatak inovacionih radnih grupa. Međuinstitucionalna S3 grupa, upravljačko – koordinaciono tijela međuinstitucionalne saradnje, ima za cilj bolje institucionalno povezivanje i praćenje implementacije Strategije pametne specijalizacije.

U prethodnom periodu postavljeni su temelji za efikasan dalji razvoj pametne specijalizacije, te je pored Savjeta za inovacije i pametnu specijalizaciju kao ključnog nacionalnog tijela S3 implementacionog okvira, uz novoformiranu Međuinstitucionalnu S3 grupu i Inovacione radne grupe za prioritetne oblasti, kreiran komplementaran sastav koji može odgovoriti izazovima primjene Strategije pametne specijalizacije. Kreiranjem ovakvog okvira, cilj je uključiti aktere iz targetiranih oblasti i konkretno definisati dalje pravce razvoja i aktivnosti koje dovode do željenog rezultata, a to je zdrava, digitalizovana i održiva Crna Gora.

Zadatak tijela čiji su se članovi ovom prilikom sastali jeste i postupanje po jasno određenim prioritetima i izdvojenim fokusnim područjima u okviru prioriteta, uz zajedničko kreiranje indikatora koji će omogućiti preciznije izvještavanje.

Sastanku su se priključile i ekspertkinje za S3 politike Udruženog istraživačkog centra Evropske komisije, Katarzyna Kaczkowska i Alessia Pozzi, kroz IPA projekat Tehničke pomoći za podršku implementaciji Strategije pametne specijalizacije u Crnoj Gori, a koje su sa učesnicima podijelile pozitivna iskustva iz regiona i Evrope.

Pored toga, na sastanku je naglašeno i da je neophodno raditi na strategiji komunikacije i edukacije u ovoj oblasti, a u cilju što boljeg prepoznavanja potreba, ali i šansi u S3 oblastima: održive poljoprivrede i lanca vrijednosti hrane, energije i održive životne sredine, održivog i zdravstvenog turizma i informaciono-komunikacionih tehnologija u Crnoj Gori.