Politika regionalnog razvoja

Strategija regionalnog razvoja Crne Gore

Unutrašnja politika regionalnog razvoja Crne Gore se odnosi na definisanje jasnih procesa, mehanizama i mjera koje će omoguditi povećanje produktivnosti, odnosno povedanje konkurentnosti, a time i stepena razvijenosti Crne Gore u cjelini. Postojanje razlike socio-ekonomskih indikatora među lokalnim samoupravama, odnosno regionima, ukazuju na potrebu kreiranja i implementacije politike koja za cilj ima smanjenje regionalnih razlika.

Stoga, strateški cilj dosadašnje politike regionalnog razvoja Crne Gore je postizanje ravnomjernijeg socio-ekonomskog razvoja svih jedinica lokalne samouprave i regiona, zasnovanog na konkurentnosti, inovativnosti i zapošljavanju. Prioritetne oblasti razvoja derinisane ovom politikom, a integrisane kroz pametan, održivi i inkluzivni rast, su:

• Konkurentnost i inovacije
• Industrija
• Turizam i kultura
• Obrazovanje, zapošljavanje i socijalne politike
• Saobraćajna infrastruktura
• Životna sredina
• Energetika
• Poljoprivreda i ruralni razvoj

Ministarstvo ekonomskog razvoja radi na kooridnaciji kreiranja i implementacije ove politike, uz intenzivnu saradnju sa svim lokalnim samoupravama i načajnim brojem državnh institucija i organizacija koje u okviru svih nadležnosti realizuju aktivnosti kojima se doprinosi ravnomjernom razvoju Crne Gore. Regionalna razvojna politika treba da omogući svim djelovima zemlje da ostvare svoj potencijal i iskoriste mogućnosti za održivi razvoj i bolji životni standard svojih granana, uz dodatnu pažnju koja se posvećuje područjima koja zaostaju u razvoju. Ostvarenje cilja regionalne razvojne politike zahtijeva zajedničko djelovanje svih aktera društva – od izvršne vlasti nanacionalnom i lokalnom nivou, do privatnog sektora, akademskog i civilnog društva, kako bi sepostigao konsenzus u prijedlogu rješenja i zajedničko djelovanje u svrhu dostizanja optimalnograzvoja i poboljšanja životnog standarda granana Crne Gore.

Strateško planiranje razvoja lokalnih samouprava

Opredijelivši se za regionalnu politiku zasnovnu na principu “odozdo na gore”, Vlada Crne Gore tretira jedinice lokalne samouprave kao glavne aktere razvoja, u namjeri da lokalne potrebe nađu svoje mjesto među prioritetima na nacionalnom nivou, dok lokalne samouprave istovremeno preuzimaju odgovornost za politiku lokalnog ekonomskog razvoja. U tom smislu, stretaško planiranje razvoja dobijana na značaju i postaje veoma važan segment lokalne politike. Stoga, Zakonom o regionalnom razvoju definisana je obaveza izrade Strateškog plana razvoja od strane svih lokalnih samouprava, dok Ministarstvo ekonomskog razvoja uređuje, prati i podržava ovaj proces.

Vođenje politike lokalnog ekonomskog razvoja podrazumijeva podsticanje ekonomskog razvoja društva, produbljivanje saradnje sa svim akterima privrednog razvoja na lokalnom nivou, identifikovanje kako svih resursa i potencijala, tako i problema sa kojima se suočava zajednica, zatim privlačenje stranih investicija, pronalaženje finansijskih sredstava za raelizaciju planiranih projekata i mobilisanje istih na prioritete razvoja. Stoga, proces strateškog planiranja lokalnog razvoja je sveobuhvatan i kao takav predstavlja mehanizam kojim se lokalne samoprave služe u cilju efikasnog i sistematičnog aktiviranja svih postojećih potencijala, znanja, vještina i komparativnih prednosti, sa ciljem da se postignu postavljeni ciljevi u pravcu ekonomskog rasta.

Politika razvoja klastera

U kontekstu politike regionalnog razvoja, klasteri su prepoznati kao mogući mehanizam smanjenja regionalnih razlika. Na toj osnovi, Ministarstvo ekonomskog razvoja je u prethodnom periodu intenzivnije radilo na mapiranju potencijalnih klastera i njihovom razvoju kroz realizaciju tehničke i finanansijske podrške, a u okvirima tadašnje politike za održivi ekonomski rast Crne Gore, kroz razvoj klastera.

Mikro, mala i srednja preduzeća (MMSP) su ključna za razvoj konkurentnog privatnog sektora. Međutim, zbog svoje male veličine, MMSP se suočavaju sa značajnim preprekama u rastu. Ukoliko nastupaju pojedinačno, preduzeća ne mogu iskoristiti ekonomiju obima u proizvodnji, suočena sa nizom ograničenja. Udruživanje, odnosno klastersko djelovanje, predastavlja mehanizam za prevazilaženje pojedinačnih ograničenja.

Nakon izvjesnog perioda, Ministarstvo ekonomskog razvoja prepoznalo je potrebu za kreiranjem novog modela razvoja klastera, koji će ojačati saradnju privrede sa naučno-istraživačkim institucijama i ostalim institucijama podrške i omogućiti transformaciju sadašnjih klaster incijativa u održive klastere.