Primjeri dobre prakse: E-Socijala, digitalizacija i socijalna inkluzija

Potpredsjednik Vlade za rad, obrazovanje, zdravstvo i socijalnu politiku, dr Srđan Pavićević i stalna predstavnica Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) u Crnoj Gori, Ekaterina Paniklova, razmijenili su na prvom zvaničnom sastanku informacije o ulozi Kabineta potpredsjednika, koji koordinira rad tri ministarstva kao i o misiju UNDP-ja u Crnoj Gori. Tokom razgovora je utvrđeno da postoji visok stepen komplementarnosti kada je riječ o reformskim zahvatima i prioritetnim ciljnim grupama, što ukazuje na veliki prostor za buduću saradnju i međusobnu upućenost.

Paniklova je predstavila misiju i ciljeve UNDP-ja u Crnoj Gori, sa posebnim akcentom na ciljevima održivog razvoja koji vode iskorjenjivanju siromaštva, socijalnoj  inkluziji, efikasnoj socijalnoj i zdravstvenoj zaštiti, rodnoj ravnopravnosti, zelenom razvoju i mogućnostima cjeloživotnog učenja, što su pretpostavke za kvalitetnije uslove života svih grđana i građanki.

Paniklova se osvrnula na vrlo uspješne projekte koji se u dužem periodu sprovode u Crnoj Gori uz podršku UNDP-a, napominjući da su to primjeri dobre prakse koji treba da budu prepoznati ne samo u regionu, već i među svih 170 zemalja i teritorija u kojima UNDP sprovodi svoje aktivnosti.

Paniklova se u tom smislu osvrnula na projekat E-Socijala, reformu sistema procjene invaliditeta osoba sa invaliditetom, te razvoj usluga socijalne zaštite na lokalnom nivou. UNDP pruža podršku unapređenju institucionalnih kapaciteta, kao i razvoju regulatornog okvira.

Jedan od takvih projekata koji je, u saradnji sa Ministarstvom rada i socijalnog staranja, započeo 2015. godine jeste E-Socijala  – digitalno rješenje za vođenje svih postupaka u sistemu socijalne i dječje zaštite.  „Prije uvođenja sistema E-Socijale četvoročlana porodica morala je prikupiti čak 36 dokumenata iz različitih državnih institucija kako bi ostvarila pravo na materijalno obezbjeđenje i druga vezana prava. Danas je taj proces automatizovan zahvaljujući interoperabilnosti koju omogućava e-Socijala. Kroz digitalno rešenje koje je kreirano i implementirano uz podršku UNDP-a, sistem sada obuhvata  gotovo sva prava iz socijalne i dječje zaštite, uključujući prava na materijalna davanja (19 vrsta), boračku zaštitu i socijalne usluge i odgovoran je za preko 200 000 pojedinačnih isplata građanm mjesečno, odnosno za oko 230 miliona eura godišnje. Paralelno sa uvođenjem E-Socijale organizovana je obuka u svim centrima za socijalni rad u Crnoj Gori. Ovaj primjer se svrstava u najbolje prakse u regionu i šire“, rekla je Paniklova.

Kada je u pitanju  zdravstveni sistem i sistem pružanja urgentne medicinske pomoći stanovništvu, Palinkova je istakla podršku UNDP-a digitalizaciji usluga, koja obezbjeđuje kompletne podatke i istorijat pružanja medicinske usluge za svaku osobu u sistemu. Ova praksa  je već zaživjela u pojedinim zemljama u kojima UNDP prisutan i važna je za reformu crnogorskog zdravstvenog  sistema. 

Sagovornici su saglasni da je važno voditi računa o punoj socijalnoj inkluziji unutar sistema obrazovanja, u sklopu ukupnih nastojanja da se ovaj sistem reformiše u skladu sa zahtjevima tržišta rada i uvažavanje ciljeva održivog razvoja. Projekti koji podrazumijevaju inovativna i digitalna rješenja u procesu osavremenjavanja obrazovnog procesa takođe imaju snažnu preporuku UNDP-a.  

Dr Pavićević je zaključio: „Iz svega što je rečeno sasvim je izvjesno da se misija UNDP-ja u Crnoj Gori i Kabinet, koji pokriva 3 vitalne, najsenzitivnije oblasti života građana, nalaze na istom zadatku. Ono što nas posebno upućuje na blisku saradnju jeste fokusiranost na potrebe najranjivijih kategorija stanovništva kao što su nezbrinuta ili zanemarena djeca, žene žrtve porodičnog nasilja, osobe sa invaliditetom, migranti, izbjeglice, azilanti, žrtve trafikinga, kao i najstariji dio populacije (koji je u porastu). To su naše zajedničke i prioritetne ciljne grupe koje zahtijevaju poseban tretman i brigu u procesu donošenja novih reformskih programa i zakonodavnih rješenja uz stalni nagasak na digitalizaciju usluga i punu socijalnu inkluziju.“